Page 24 -
P. 24
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
สังคมผูสูงวัย ขณะที่กลุมที่สองศึกษาเกี่ยวกับปจจัยที่จะสงผลตอการเติบโตของเศรษฐกิจในอนาคต
เมื่อประเทศไทยคอยๆ เขาสูสังคมผูสูงวัยอยางสมบูรณ
ผลการศึกษาจากงานวิจัยในกลุมแรกระบุวา การผลิตและการนำเขาสินคาเกษตร อาหาร
และอุตสาหกรรมของไทยจะลดลง ขณะที่การสงออกสินคาเหลานี้จะสูงมากขึ้นเมื่อเขาสูสังคมผูสูงวัย
โดยเฉพาะอยางยิ่งสินคาประเภทอาหาร ขณะที่ความตองการนำเขาบริการสุขภาพของไทยและ
ประเทศในกลุมอาเซียน 5 ก็จะเพิ่มมากยิ่งขึ้นตามจำนวนผูสูงอายุ (ดนุพล และกรกรัณย 2556) และ
หากพิจารณาเฉพาะภาคเกษตรก็ยิ่งเห็นชัดเจนถึงจำนวนแรงงานที่คาดวาจะลดลงอยางมากในอนาคต
สงผลใหปริมาณการผลิตพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ อาทิ ขาว ขาวโพดเลี้ยงสัตว และมันสำปะหลัง ลดลง
ตามไปดวย ทั้งๆ ที่ความตองการสินคาเหลานี้นาจะมีแนวโนมเพิ่มสูงขึ้นในอนาคตเพื่อรองรับ
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนและการเปดเขตการคาเสรี (จารึก 2554) เมื่อหันกลับมามองที่ผลกระทบ
ตอการบริโภค พบวา การเปนสังคมชราภาพจะทำใหความตองการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มในบาน
รวมถึงความตองการที่อยูอาศัยและสาธารณูปโภค เพิ่มมากขึ้นกวาในอดีต (สมประวิณ 2553)
เมื่อพิจารณาผลกระทบในแงของความเหลื่อมล้ำทางรายได พบวา ผูสูงอายุเปนกลุมที่มีระดับ
การศึกษาต่ำที่สุด และสวนใหญไมมีรายไดหรือมีรายไดนอย และที่สำคัญคือประชากรสูงอายุมีความ
แตกตางทางรายไดภายในกลุมสูงที่สุด และความเหลื่อมล้ำดังกลาวมีแนวโนมเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง ผล
การแยกสวนวิเคราะหความเหลื่อมล้ำทางรายไดของประชากรสูงอายุตามปจจัยตางๆ ชี้วาความ
เหลื่อมล้ำทางรายไดสวนใหญเกิดจากความเหลื่อมล้ำทางรายไดภายในกลุมประชากรสูงอายุเปนหลัก
และที่นาสนใจคือความเหลื่อมล้ำทางรายไดระหวางกลุมประชากรสูงอายุกับกลุมประชากรในชวงอายุ
อื่นก็มีแนวโนมที่จะเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็วและตอเนื่อง อยางไรก็ตาม ระดับการศึกษาที่สูงขึ้น การมี
ระบบประกันสังคม และการไดรับสวัสดิการของภาคเอกชนสามารถชวยลดปญหาความเหลื่อมล้ำทาง
รายไดของประชากรสูงอายุในประเทศไดอยางมีนัยสำคัญ (สวรัย และคณะ 2554)
ผลการศึกษาจากงานวิจัยในกลุมที่สอง ระบุวา การพัฒนาทางเทคโนโลยีทำใหประสิทธิภาพ
การผลิตของแรงงานเพิ่มขึ้นเพื่อชดเชยการขาดหายไปของประชากรในวัยทำงานและการลดลงของ
ชั่วโมงทำงาน (นณริฎ และจิระวัฒน 2555) ขณะที่แรงงานตางดาวไมสามารถชวยแกปญหาการลดลง
ของ GDP ตอหัวไดในชวง 40 ปขางหนา เนื่องจากแรงงานตางดาวมีประสิทธิภาพการผลิตต่ำกวา
แรงงานไทย (แรงงานตางดาว 1 คนมีความสามารถเทากับแรงงานไทย 0.58 คน) อีกทั้งแรงงานตาง
ดาวทำใหสัดสวนปจจัยทุนตอแรงงานต่ำลง (ธนะพงษ 2553) และหากเปรียบเทียบระบบบำนาญภาค
บังคับที่มีการจัดการโดยรัฐกับระบบบำนาญแบบผสมซึ่งจะพึ่งพิงเงินที่ไดจากการเลี้ยงดูจากบุตร
พบวา ระบบแรกจะสงผลดีตอการเติบโตทางเศรษฐกิจมากที่สุด เนื่องจากระบบหลังจำเปนตองอาศัย
การออมและการสะสมทุนของประชากรวัยทำงานในปจจุบัน (กรกรัณย และจันทรทิพย 2553)
จิระวัฒน และคณะ (2559) ไดทบทวนและสังเคราะหงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการเปลี่ยนแปลง
โครงสรางประชากรในมิติการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและความมั่นคงทางการเงินของประชากรของ
ประเทศไทย เพื่อสรุปองคความรูในสวนที่มีอยูแลวในปจจุบันและสวนที่ยังคงชองวางซึ่งเห็นวาควรมี
1-5