Page 106 -
P. 106
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ช่องทำงกำรจ ำหน่ำยล ำไย
ตำรำงที่ 4.3.11 แสดงช่องทำงกำรจ ำหน่ำยของเกษตรกรผู้ปลูกล ำไย ปี พ.ศ. 2559 - 2562 แบ่งตำม
พื้นที่กำรเพำะปลูก จะเห็นได้ว่ำในปี พ.ศ. 2562 เกษตรกรผู้ปลูกล ำไยที่มีพื้นที่เพำะปลูกขนำดใหญ่ มีกำรขำย
ผ่ำนล้งจีนเป็นสัดส่วนถึงร้อยละ 83 ซึ่งสูงกว่ำเกษตรกรที่มีพื้นที่เพำะปลูกขนำดเล็กที่มีกำรขำยผ่ำนล้งจีนเพียง
ร้อยละ 64 แตกต่ำงจำกสัดส่วนกำรขำยผลผลิตผ่ำนล้งจีนในอดีตของเกษตรกรทั้งสองกลุ่ม ซึ่งเดิมมีกำรขำย
ผลผลิตผ่ำนช่องทำงนี้ที่ใกล้เคียงกัน คือประมำณร้อยละ 93 ในช่วงปี พ.ศ. 2560-2561 โดยเฉพำะอย่ำงยิ่ง
ในปี พ.ศ. 2559 เกษตรกรที่มีพื้นที่เพำะปลูกขนำดเล็กเคยมีกำรขำยผ่ำนล้งจีนเป็นสัดส่วนร้อยละ 91 ซึ่ง
มำกกว่ำเกษตรกรที่มีพื้นที่กำรเพำะปลูกขนำดใหญ่ที่มีกำรขำยผ่ำนล้งจีนเพียงร้อยละ 83 แสดงว่ำเกษตรกรผู้
ปลูกล ำไยพื้นที่กำรขนำดเล็กได้มีกำรพึ่งพำล้งจีนที่ลดลง
ส ำหรับกำรขำยผ่ำนล้งไทยนั้น มีสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นจำกเกษตรกรทั้งสองกลุ่ม ในปี พ.ศ. 2562 พบว่ำ
กำรขำยล ำไยผ่ำนล้งไทยมีสัดส่วนร้อยละ 17 และร้อยละ 13 ของกลุ่มเกษตรกรผู้ล ำไยที่มีพื้นที่กำรเพำะปลูก
ขนำดใหญ่และขนำดเล็กตำมล ำดับ ซึ่งเพิ่มขึ้นจำกช่วงปี พ.ศ. 2560-2561 ที่มีสัดส่วนดังกล่ำวประมำณร้อยละ
7 และ ร้อยละ 3 และน่ำสังเกตว่ำในปี พ.ศ. 2559 นั้น เกษตรกรที่มีพื้นที่กำรเพำะปลูกขนำดใหญ่มีกำรขำย
ผ่ำนล้งไทยถึงประมำณร้อยละ 17 แต่กลับลดลงเป็นประมำณร้อยละ 7 ในปีถัดมำ และกลับมีสัดส่วนที่เพิ่มขึ้น
อีกครั้งหนึ่งในปีปัจจุบัน ส่ำนกำรขำยปลีกด้วยตนเองนั้น พบว่ำมีเพียงกลุ่มเกษตรกรที่มีพื้นที่กำรเพำะปลูก
ขนำดเล็กเท่ำนั้นที่มีกำรขำยผ่ำนช่องทำงนี้
โดยสรุปในปัจจุบัน กำรจ ำหน่ำยล ำไยของเกษตรกรยังมีกำรพึ่งพำล้งจีนเป็นหลัก แต่มีแนวโน้มที่ลดลง
โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งส ำหรับเกษตรกรผู้ปลูกล ำไยที่มีพื้นที่เพำะปลูกขนำดเล็ก ที่พบว่ำสัดส่วนกำรขำยผลผลิต
ผ่ำนล้งจีนลดลงค่อนข้ำงมำก โดยเกษตรกรเหล่ำนี้ได้มีกำรเปลี่ยนช่องทำงกำรขำยผลผลิตมำผ่ำนล้งไทยเป็น
สัดส่วนที่เพิ่มขึ้น ทั้งนี้อำจเนื่องมำจำกปัญหำกำรขำยใบดังที่ได้อธิบำยไว้ข้ำงต้น
ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 94 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร