Page 119 -
P. 119
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
100 Humanities Journal Vol.24 No.2 (July-December 2017)
5.2.3 สืบทอดการแทรกเจรจาในบางช่วง
บทละครร าเรื่องอิเหนาฉบับพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์
พงศ์ มีค าว่า “เจรจา” แทรกอยู่เป็นระยะๆ แต่ไม่มีบทเจรจาอยู่ในบท แสดงว่าตัวละคร
ต้องพูดเจรจาเองในการแสดงตอนนั้น การระบุค าว่า “เจรจา” ไว้ในบทแต่ไม่ปรากฏ
ข้อความนี้ เป็นลักษณะหนึ่งของบทละครแบบเก่า (เสาวณิต วิงวอน, 2558, น. 97)
การแทรกเจรจาในบทละครร าเรื่องอิเหนาฉบับนี้ พบว่าพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงก าหนดตรงกับบทละครในเรื่องอิเหนาฉบับรัชกาล
ที่ 2 จ านวน 2 ช่วง ได้แก่ ตอนต ามะหงงต าหนิประสันตาที่ไปก่อเรื่องวิวาทจนท าให้
เกิดศึกกับระตูบุดสิหนาและตอนต ามะหงงจัดทัพตามค าสั่งของปันหยี เหตุที่ทรงสืบทอด
การเจรจาในช่วงดังกล่าวไว้ คงเป็นเพราะทั้ง 2 ช่วงนี้เน้นการพูดของตัวละครเป็น
ส าคัญ คือ ต ามะหงงพูดต าหนิประสันตา และต ามะหงงสั่งทหารให้จัดทัพ ท าให้เหมาะแก่
การแทรกเจรจาซึ่งจะช่วยเสริมและขยายเนื้อความในบทร้องให้แจ่มชัดมากยิ่งขึ้น
5.3 สร้ำงสรรค์ใหม่ในด้ำนบทร้อง เพลง และกำรเจรจำ
ลักษณะส าคัญของการ “ปรุง” บทละครร าเรื่องอิเหนาฉบับนี้คือ พระเจ้า
บรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงสร้างสรรค์สิ่งใหม่หลายด้านเข้าไป
ผสานกับส่วนที่ทรงสืบทอดมาจากฉบับรัชกาลที่ 2 ทั้งในด้านบทร้อง เพลง และการ
เจรจา ดังนี้
5.3.1 ประพันธ์บทร้องใหม่
บทร้องที่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงพระนิพนธ์
ขึ้นใหม่มี 2 กลุ่ม กลุ่มแรกเป็นบทร้องที่ทรงพระนิพนธ์ขึ้นใหม่โดยปรับจากบทที่มีอยู่
เดิมในฉบับรัชกาลที่ 2 คือ มีถ้อยค าของบทเดิมอยู่บ้าง แต่ส่วนที่ทรงพระนิพนธ์ขึ้น
ใหม่มีมากกว่า และอีกกลุ่มหนึ่งเป็นบทร้องที่ทรงพระนิพนธ์ขึ้นใหม่ทั้งบท เช่น บท
บรรยายที่กล่าวถึงปันหยีตอนเปิดเรื่องชุดที่ 1 บทพรรณนาความพอใจของปันหยีเมื่อ
มาถึงภูเขาปะราปี บทพรรณนาตอนปันหยีเสด็จขึ้นพลับพลาที่ประทับ และบทที่นาง
ดะระสาทัดทานระตูบุดสิหนามิให้ท าศึกกับปันหยี
