Page 47 -
P. 47
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
36 วารสารมนุษยศาสตร์
ต่างๆ จะมีความเกี่ยวข้องกับประวัติความเป็นมาและบทบาทหน้าที่ของเทพ
เหล่านั้น แสดงให้เห็นว่าเรื่องอาธิไท้โพธิบาทว์ เกิดขึ้นจากการศึกษาค้นคว้าและ
รวบรวมเรื่องราว ต านานของเทพต่างๆ มาผูกโยงเข้ากับเหตุการณ์และความเชื่อ
ในสังคม แม้ไม่มีหลักฐานว่าใครเป็นผู้แต่งวรรณกรรมเรื่องนี้ แต่จากการศึกษา
วิเคราะห์ผู้เขียนสันนิษฐานได้ว่า ผู้ที่แต่งเรื่องอาธิไท้โพธิบาทว์ต้องเป็นผู้ที่มีความรู้
ความเข้าใจในเรื่องเทพเจ้าเป็นอย่างดี ทั้งยังเป็นผู้ที่มีความรู้ทางด้านไสยศาสตร์
รวมทั้งโหราศาสตร์ เป็นผู้ที่ช่างสังเกต และให้ความส าคัญแก่สิ่งรอบข้าง เพราะ
สามารถน าเรื่องราวของความเชื่อ และเหตุการณ์รอบตัวต่างๆ มาผูกโยงกับต านาน
ของเทพเจ้าได้สอดประสานและกลมกลืนกันเป็นอย่างดี
บทสรุป
จากการศึกษาเรื่อง “เทวดารักษาทิศในอาธิไท้โพธิบาทว์” พบว่าเทวดา
รักษาทิศทั้ง 8 องค์ ได้แก่ พระอินทร์ พระเพลิง พระยม พระนารายณ์ พระพิรุณ
พระพาย พระโสม และพระไพสพจะส าแดงอุบาทว์ คือเหตุร้ายต่างๆ ล่วงหน้าอย่าง
มีความสัมพันธ์กับประวัติและบทบาทหน้าที่ของเทวดาแต่ละองค์ ผู้เขียนวิเคราะห์
ได้ว่าเรื่องอาธิไท้โพธิบาทว์นั้นเรียบเรียงขึ้นจากผู้ที่มีความรู้ในเรื่องเทพเจ้าเป็น
อย่างดี ทั้งยังเป็นผู้ที่มีความรู้ทางด้านไสยศาสตร์รวมทั้งโหราศาสตร์ เป็นผู้ที่ช่าง
สังเกต และให้ความส าคัญแก่สิ่งรอบข้าง เพราะสามารถน าเรื่องราวของความเชื่อ
และเหตุการณ์รอบตัวต่างๆ มาผูกโยงกับต านานของเทพเจ้าได้ สัมพันธ์กับการ
ท านายทายทักซึ่งเป็นกระบวนการของวิชาโหราศาสตร์และการประกอบพิธีสะเดาะ
เคราะห์ซึ่งเป็นกระบวนการของไสยศาสตร์ การที่ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่ง
เกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีการจารึกเรื่องอาธิไท้โพธิบาทว์รวมอยู่ในจารึกวัดพระเชตุพน
นั้นท าให้เห็นว่านอกจากจะมีคติทางพระพุทธศาสนาที่จารึกอยู่ในวัดพระเชตุพน
แล้วยังมีคติพราหมณ์ฮินดูจารึกอยู่ด้วย แสดงกระบวนการคิดที่น าคติพราหมณ์
ฮินดูมาใช้กับสังคมไทยอย่างกลมกลืน นอกจากนี้การที่หนังสือประชุมจารึกวัด
พระเชตุพนได้จัดเรื่องอาธิไท้ โพธิบาทว์ให้อยู่ในหมวดอนามัยยังท าให้เห็นว่าเรื่อง
อาธิไท้โพธิบาทว์เป็นการปลุกปลอบใจให้คลายทุกข์ ซึ่งเป็นอนามัยทางใจที่จะ
ส่งผลดีต่ออนามัยทางกายด้วย
