Page 135 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

124

กับผลการศึกษาซึ่งศึกษาเรื่องความหลากชนิดของนกในหย่อมป่าขนาดต่างๆ ในภาคตะวันตกของประเทศไทยที่จัดท้า
โดย Chaiyes et. al. (2009) และแม้ว่าจะเป็นการศึกษาในถิ่นอาศัยคนละลักษณะกับการศึกษาในครั้งนี้แต่ก็ให้ผล
การศึกษาที่สอดคล้องกัน โดย Chaiyes et. al. (2009) พบว่าพื้นที่หย่อมป่าที่มีขนาดใหญ่กว่าจะมีความสามารถใน
การรองรับความหลากชนิดของนกที่สูงกว่าพื้นที่หย่อมป่าที่มีขนาดเล็กกว่า และแม้ว่าลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดิน
โดยรอบพื้นที่หนองกอมเกาะและหนองกวกเหมือนกันและแตกต่างจากการใช้ประโยชน์พื้นที่โดยรอบของหนองสางนก

แซว ผลการศึกษาก็มิได้แสดงแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงความหลากชนิดของนกที่สอดคล้องกับรูปแบบการใช้ประโยชน์
พื้นที่โดยรอบพื้นที่ชุ่มน้้า จึงสามารถสรุปได้ว่าการใช้ประโยชน์พื้นที่รอบพื้นที่ชุ่มน้้ามิได้ส่งผลต่อความหลากชนิดของ
นกในพื้นที่ชุ่มน้้ามากเท่ากับขนาดของพื้นที่ชุ่มน้้า

ตารางที่ 1 แสดงขนาดของพื้นที่ชุ่มน้้าทั้ง 3 แห่งในการศึกษานี้

หนองกอมเกาะ หนองสางนกแซว หนองกวก

ขนาดของพื้นที่ชุ่มน้้า (ha) 400.55 236.47 96.76

ตารางที่ 2 แสดงสัดส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินในรูปแบบต่างๆ ของพื้นที่ข้างเคียงของพื้นที่ชุ่มน้้าที่ใช้ในการส้ารวจ
ความหลากหลายของนก

รูปแบบการใช้ประโยชน์ สัดส่วนของการใช้ประโยชน์พื้นที่ในแบบต่างๆ (%)
ที่ดิน หนองกอมเกาะ หนองสางนกแซว หนองกวก

นาข้าว 56.6 13.99 52.99
บ่อเลี้ยงปลา 12.39 64.11 24.41
พื้นที่เกษตรกรรมอื่นๆ 30.96 21.90 22.30
รวม 100 100 100

ตารางที่ 3 แสดงจ้านวนชนิดของนกและดัชนีความหลากชนิดของนกของแต่ละพื้นที่ศึกษา

หนองกอมเกาะ หนองสางนกแซว หนองกวก
จ้านวนชนิดของนก 31 34 33
Shannon index 2.84 2.68 2.67

ตารางที่ 4 แสดงค่าดัชนีความคล้ายคลึงด้านองค์ประกอบของชนิดนกระหว่างพื้นที่ศึกษา

Sorensen หนองกอมเกาะ หนองสางนกแซว หนองกวก
หนองกอมเกาะ 1 0.677 0.688
หนองสางนกแซว - 1 0.597
หนองกวก - - 1

จากการเปรียบเทียบองค์ประกอบของชนิดด้วยดัชนีความคล้ายคลึงของ Sorensen พบว่าองค์ประกอบของ
ชนิดนกระหว่างหนองกอมเกาะ และหนองสางนกแซวมีค่าดัชนีความคล้ายคลึงกันเท่ากับ 0.677 ระหว่างหนองกอม
เกาะและหนองกวกมีค่าดัชนีความคล้ายคลึงกันเท่ากับ 0.688 และระหว่างพื้นที่หนองสางนกแซวและหนองกวกมีค่า

ดัชนีความคล้ายคลึงกันเท่ากับ 0.597 (ตารางที่ 4) จากค่าดัชนีความคล้ายคลึงดังกล่าวจะเห็นได้ว่าองค์ประกอบของ
ชนิดนกที่พบในพื้นที่หนองกอมเกาะซึ่งเป็นพื้นที่ชุ่มน้้าที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในการศึกษานี้มีความคล้ายคลึงกับพื้นที่ชุ่มน้้า

วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย ปีที่ 24 พ.ศ. 2560 Journal of Wildlife in Thailand Vol. 24, 2017