Page 227 -
P. 227
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
2) ก�รเตรียมดินครั้งที่สองหรือก�รไถแปร เป็นก�รไถขว�งรอยที่ไถจ�กครั้งแรก เพื่อทำ�ให้
ก้อนดินในระดับคว�มลึกไม่เกิน 15 ซม. มีขน�ดเล็กลงไปอีก ช่วยกำ�จัดวัชพืชลงสู่ใต้ผิวดิน รวมทั้งปรับ
ระดับผิวดิน เพื่อให้สภ�พคว�มร่วนซุยของดินเหม�ะสมสำ�หรับก�รปลูกพืช เครื่องมือในก�รเตรียมดิน
ครั้งที่สองใช้ในกิจกรรมก�รพรวนเพื่อทำ�ให้ดินโปร่งหรือร่วน ได้แก่ จ�นพรวน (disk harrow) และพรวนซี่
(tooth type harrow) ส่วนก�รพรวนตื้นๆ (cultivation) หม�ยถึงก�รพรวนเฉพ�ะผิวดินระหว่�งแถว
พืชปลูกเพื่อกำ�จัดวัชพืช โดยไม่กระทบต่อพืชปลูก ก�รพรวนตื้นทำ�ได้ดีเมื่อมีเศษซ�กพืชปกคลุมผิวดิน
ไม่ม�กนัก
1.2.2 ประโยชน์ของก�รเตรียมดิน
ก�รเตรียมดินด้วยก�รไถพรวนเป็นกิจกรรมที่มีประโยชน์ และใช้กันม�ช้�น�นแล้ว
เครื่องมือที่ใช้ก็แตกต่�งกันต�มยุคสมัย ก�รเตรียมดินด้วยก�รก�รไถพรวนมีวัตถุประสงค์ 6 ประก�ร คือ
(1) ปรับสภ�พให้ดินเป็นก้อนขน�ดเล็กเหม�ะสำ�หรับก�รงอกของเมล็ดพืช และก�ร
ไชชอนของร�ก
(2) ดินมีก�รถ่�ยเทอ�ก�ศดีขึ้นและเพิ่มก�รซ�บซึมนำ้�ลงไปในดิน
(3) เป็นวิธีหนึ่งในก�รกำ�จัดวัชพืช
(4) จัดก�รเศษซ�กพืชให้เป็นประโยชน์ด้�นก�รปรับปรุงดิน โดยก�รตัดให้เป็นชิ้นเล็กลง
ทำ�ให้กระจ�ยบนผิวดินและบ�งส่วนถูกกลบลงไป
(5) ผสมคลุกเคล้�ซ�กพืชและปุ๋ยในดิน
(6) ปรับสภ�พพื้นที่ เช่น ปรับระดับของผิวดินและเพื่อคว�มสะดวกในก�รยกร่อง เมื่อมี
ก�รปลูกพืชบนสันร่อง (bed planting) หรือปลูกพืชในร่อง (furrow planting)
ก�รไถพรวนม�กเกินไปและดำ�เนินก�รด้วยวิธีที่ไม่ถูกต้อง จะทำ�ให้เกิดผลเสียหล�ย
ประก�ร เช่น ดินอัดตัวกันแน่นและเกิดชั้นด�นใต้ผิวดิน เร่งให้อินทรียวัตถุสล�ยตัวเร็วขึ้น สิ้นเปลืองเวล�
และพลังง�น
1.2.3 ส�เหตุที่ทำ�ให้เกิดชั้นดินด�น
ส�เหตุที่ทำ�ให้เกิดชั้นดินด�นมี 2 แบบ คือ เกิดขึ้นเองต�มธรรมช�ติ และเกิดจ�ก
กิจกรรมในฟ�ร์มดังนี้
1) ชั้นดินด�นต�มธรรมช�ติ เกิดจ�กก�รที่นำ้�ชะเอ�อนุภ�คดินขน�ดเล็ก เช่น อนุภ�ค
ทร�ยแป้งและดินเหนียวลงไปสะสมในชั้นดินล่�ง โดยไปอุดช่องว่�งทั้งขน�ดเล็กและขน�ดใหญ่ของชั้นดิน
ดังกล่�ว ต่อม�มีส�รเชื่อมเข้�ไปเก�ะยึดอนุภ�คต่�งๆ อย่�งแข็งแรง น�นๆ เข้�ก็ทำ�ให้ดินแน่นและคว�ม
หน�แน่นรวมสูงขึ้น กล�ยเป็นชั้นดินด�นต�มธรรมช�ติ
2) ชั้นดินด�นที่เกิดจ�กกิจกรรมในฟ�ร์ม มีส�เหตุ 2 ประก�ร คือ
(1) ก�รไถพรวนระดับคว�มลึกเดียวกันทุกครั้งต่อเนื่องกันหล�ยปี แรงกดของ
เครื่องมือไถพรวนที่มีต่อดินระดับคว�มลึกเดิมครั้งแล้วครั้งเล่� ทำ�ให้เกิดชั้นดินด�นใต้รอยไถ
สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย 223