Page 39 -
P. 39
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
4.3.4 ชัยภูมิและการตั้งถิ่นฐาน หมายถึง ความรูและความเชื่อในการเลือกที่อยู
อาศัยใหสอดคลองกับสภาพแวดลอมและวัฒนธรรมของชุมชน
5. งานชางฝมือดั้งเดิม หมายถึง ภูมิปญญา ทักษะฝมือชาง การเลือกใชวัสดุ และกลวิธีการสรางสรรค
ที่แสดงถึงอัตลักษณทองถิ่น สะทอนพัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมของกลุมชน โดยใชวัสดุที่หาไดใน
ทองถิ่นผสมผสานกับความรูที่ไดรับการถายทอดกันมาจากรุนสูรุน แลวพัฒนาเปนความชํานาญเฉพาะบุคคล
จนเกิดเปนงานชางฝมือที่มีคุณภาพและมีเอกลักษณเฉพาะในแตละทองถิ่น เชน การทอผาไหมหรือผาฝาย การ
ทําเครื่องจักสานจากหวายหรือกระจูด การทําเครื่องเงินหรือเครื่องทองเหลือง เครื่องปนดินเผา เครื่องหนัง
งานแกะสลักไม เปนตน
6. การเลนพื้นบาน กีฬาพื้นบาน และศิลปะการตอสูปองกันตัว หมายถึง การเลนเกมกีฬาและศิลปะ
การตอสูปองกันตัวที่มีการปฏิบัติกันอยูในประเทศไทยและมีเอกลักษณสะทอนวิถีไทย แบงออกไดเปน 3
ประเภท ไดแก
6.1 การเลนพื้นบาน หมายถึง กิจกรรมการเคลื่อนไหวทางกายที่ทําดวยความสมัครใจตาม
ลักษณะเฉพาะของทองถิ่น เพื่อใหเกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน เกิดความรักและความสามัคคีในหมูคณะ
โดยไมมีกฎที่แนนอน แตเปนการตกลงในกลุมผูเลนในบางครั้ง เชน หมากเก็บ มอญซอนผา มากานกลวย
แมงูเอย โพงพาง รีรีขาวสาร ซอนหาหรือโปงแปะ
6.2 กีฬาพื้นบาน หมายถึง การแขงขันทักษะทางกายที่ตองใชความสามารถทางการ
เคลื่อนไหว มีลักษณะของการแขงขันที่มุงหวังผลแพชนะ โดยมีกฎกติกาที่เปนลักษณะเฉพาะถิ่น เชน วิ่งวัว
วิ่งควาย ตี่จับ ตะกรอลอดหวง แยลงรู วาวไทย หมากรุก เปนตน
6.3 ศิลปะการตอสูปองกันตัว หมายถึง วิธีการหรือรูปแบบการตอสูที่ใชรางกายหรืออุปกรณ
โดยไดรับการฝกฝนตามวัฒนธรรมที่ไดรับการถายทอดกันมา เชน กระบี่กระบอง มวยไทย
ในงานวิจัยนี้กําหนดใชการแบงประเภทของภูมิปญญาทองถิ่นตามสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา
แหงชาติ สํานักนายกรัฐมนตรี (2541) เนื่องจากมีรายละเอียดชัดเจนและครอบคลุมมากที่สุด
2.2 แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวกับผลิตภัณฑทองถิ่น
ผลิตภัณฑทองถิ่นเปนผลิตภัณฑที่ผลิตโดยชาวบาน กลุมชาวบานในชุมชนที่รวมตัวกันโดยมุงเนนการ
ใชทรัพยากรที่มีอยูในชุมชน และรวมถึงผูผลิตรายเดียวและผูประกอบการขนาดกลางและขนาดยอย โดย
ผลิตภัณฑไมไดหมายถึงตัวสินคาเพียงอยางเดียว แตเปนกระบวนการทางความคิด รวมถึงการบริการ การดูแล
การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม การรักษาภูมิปญญาไทย การทองเที่ยว ศิลปวัฒนธรรม
ประเพณี การตอยอดภูมิปญญาทองถิ่น การแลกเปลี่ยนเรียนรูเพื่อใหกลายเปนผลิตภัณฑที่มีคุณภาพ มีจุดเดน
จุดขายที่รูจักกันแพรหลายไปทั่วประเทศและทั่วโลก โดยหากอางอิงจากโครงการหนึ่งตําบลหนึ่งผลิตภัณฑซึ่ง
2 - 20