Page 22 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวทรงบันทึกเรื่องราวและภาพถายฝพระหัตถที่จังหวัดชัยนาท

หลากหลายแงมุม เมื่อครั้งเสด็จประพาสตนผานจังหวัดชัยนาท ทั้งวัดวาอาราม ผูคน สภาพภูมิศาสตรแวดลอม
นับเปนแหลงขอมูลที่มีคุณคาตอการทําความเขาใจจังหวัดชัยนาทในปจจุบันอยางยิ่ง ปจจุบันจังหวัดชัยนาท

แบงการปกครองเปน 8 อําเภอ คือ อําเภอเมือง อําเภอสรรคบุรี อําเภอสรรพยา อําเภอมโนรมย อําเภอวัดสิงห

อําเภอหนองมะโมง อําเภอเนินขาม และอําเภอหันคา มีพื้นที่ติดตอกับจังหวัดนครสวรรค จังหวัดสุพรรณบุรี
จังหวัดสิงหบุรี และจังหวัดอุทัยธานี

การทองเที่ยวที่สําคัญในจังหวัดชัยนาทอาจแบงกวางๆ ไดเปน 2 กลุมใหญ ไดแก การทองเที่ยวเชิง
วัฒนธรรม (cultural tourism) และการทองเที่ยวเชิงนิเวศ (ecotourism) กลุมแรกดวยทุนทางวัฒนธรรมที่มี

อยูเดิม ทําใหจังหวัดชัยนาทเปนแหลงศึกษาเรียนรูดานประวัติศาสตรโบราณคดีที่สําคัญยิ่งของประเทศ เชน
วัดมหาธาตุ วัดพระแกว อําเภอสรรคบุรี วัดพระบรมธาตุ วัดสองคบ อําเภอเมือง วัดทรงเสวย วัดปากคลอง

มะขามเฒา อําเภอวัดสิงห เปนตน รวมถึงกลุมชาติพันธุลาวเวียงที่อําเภอเนินขามและลาวครั่งที่อําเภอ

หนองมะโมง ที่เปนกลุมอพยพมาตั้งแตสมัยตนรัตนโกสินทรและยังคงสืบทอดวิถีอัตลักษณลาวที่โดดเดน
ทั้งศิลปหัตกรรมผาทอและงานประเพณีของชุมชน กลุมที่ 2 ดวยทุนทรัพยากรธรรมชาติที่สําคัญ ไดแก สภาพ

ภูมิศาสตรที่มีแมน้ําสําคัญไหลผานถึง 3 สาย ไดแก แมน้ําเจาพระยา แมน้ํามะขามเฒา (แมน้ําทาจีน) และ

แมน้ํานอย ทําใหจังหวัดชัยนาทกลายเปนพื้นที่ราบขนาดใหญ มีความอุดมสมบูรณ เหมาะแกการตั้งถิ่นฐาน
การคมนาคม และการประกอบอาชีพเกษตรกรรม ปจจุบันจึงมีแหลงทองเที่ยวเชิงนิเวศหลายแหง เชน

ศูนยวิจัยขาวชัยนาท โครงการพัฒนาพื้นที่ของมูลนิธิชัยพัฒนา สวนนกชัยนาท เขื่อนเจาพระยา เปนตน

สอดรับกับการเปนแหลงทองเที่ยวตามรอย “ศาสตรพระราชา”
ในหนังสือประวัติศาสตรชัยนาท (2558: 16) สรุปใหเห็นตนทุนทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่จังหวัด

ชัยนาทมีอยูและอาจสงเสริมใหเกิดการพัฒนาตอยอดไดในอนาคตวา “ความสมบูรณเรื่องทรัพยากรน้ําเปน
ปจจัยพื้นฐานที่สนับสนุนใหจังหวัดชัยนาทเปนเมืองเกษตรสําคัญแหงหนึ่งของลุมแมน้ําภาคกลาง เปนเมือง

เกษตรที่มีสภาพแวดลอมสะอาด ปราศจากมลพิษ เหมาะกับการทองเที่ยวเชิงนิเวศ สถานที่ทองเที่ยวใหมๆ

เกิดขึ้นจากตนทุนจากธรรมชาติและวิถีทางวัฒนธรรมของจังหวัดชัยนาทที่มีอยูเดิม”
นาสนใจวา จังหวัดชัยนาทมีภูมิปญญาทองถิ่นหลากหลายประเภทที่มีศักยภาพในการนํามาใชสงเสริม

และพัฒนาการทองเที่ยว เชน ภูมิปญญาอาหารลาวครั่งของกลุมชาติพันธุลาวครั่งในจังหวัดชัยนาทที่ได
นําเสนอขั้นตอนการนําอัตลักษณอาหารลาวครั่งเขาสูกระบวนการยกระดับภูมิปญญาทองถิ่นสูการทองเที่ยว

เชิงสรางสรรค โดยการอนุรักษ การฟนฟู การประยุกต การสรางใหม เพื่อสรางกิจกรรมใหมๆ สําหรับ

นักทองเที่ยวที่จะชวยสงเสริมการทองเที่ยวในพื้นที่ (ญาณภา บุญประกอบ และคณะ, 2560: 94) ภูมิปญญา
ดานประวัติศาสตร ดานศาสนา ซึ่งในปจจุบันเปนแหลงทองเที่ยวสําคัญของจังหวัดชัยนาท ในขณะเดียวกันมี

แหลงทองเที่ยวเชิงเกษตรที่สรางจุดเดนโดยการนําภูมิปญญาขาวมาเปนปจจัยในการพัฒนาและสงเสริมการ

ทองเที่ยวจังหวัดชัยนาท เนื่องจากจังหวัดชัยนาทเปนแหลงกําเนิดสินคาเกษตรหรือแหลงอารยธรรมทางเกษตร
ที่เกาแก (ณักษ กุลิสร และคณะ, 2553) อยางไรก็ตามรูปแบบกิจกรรมการทองเที่ยวของชุมชนที่ผูกโยงกับ

2 - 3