Page 21 -
P. 21
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กลับมาอีก เชน การฟนฟูประเพณี 3. การประยุกต คือ การนําสิ่งเดิมมาปรับใชใหเหมาะสมกับยุคสมัย 4. การ
สรางใหม คือ การคิดคนสิ่งใหมจากฐานความรูเดิม
ดิเรก ปทมสิริวัฒน (2547: 40-44) ไดอธิบายแนวคิดเรื่องทุนทางวัฒนธรรม ซึ่งครอบคลุมถึง
ความสําคัญของภูมิปญญาทองถิ่นวา
ทุนทางวัฒนธรรมเกี่ยวของกับคุณคา ความรู ภูมิปญญา และงานสรางสรรค
อันเกิดจากการคนควาและการคนพบโดยผูทรงความรูในทองถิ่น รวมทั้งคานิยมและความ
เชื่อที่ผูกพันในสังคม ทําใหเกิดการจัดระเบียบของสังคมหรือสรางกฎกติกาที่เปนคุณตอ
สังคมโดยสวนรวม รวมถึงกิจกรรมการถายทอดความรูจากคนรุนหนึ่งไปยังอีกรุนหนึ่ง
ตัวอยางของทุนวัฒนธรรมมีมากมาย เชน ภาษา งานศิลปกรรมซึ่งเปนความภูมิใจของ
สวนรวม ความรูที่สั่งสมมาในอดีต (วาดวยเรื่องราวตางๆ เชน การถนอมอาหาร สมุนไพร
สถาปตยกรรม เทคโนโลยีชาวบาน ฯลฯ) กติกาของสังคมที่ชวยทําใหสังคมอยูรวมกันอยาง
สงบสุขและเอื้ออาทรมากกวาการเอารัดเอาเปรียบกัน ผลงานวรรณกรรม คําบอกเลา
ดนตรี วัฒนธรรมประเพณี และความเชื่อ ฯลฯ
ขณะที่ มิ่งสรรพ ขาวสอาด (2555: 60) ไดกลาวถึงการนําทุนทางวัฒนธรรมมาใชในการทองเที่ยว
อยางนาสนใจวา
การทองเที่ยวของไทยนับวาพึ่งพิงการขาย “วิถีไทย” อยางยิ่ง วิถีไทยที่วาก็คือ
วัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีของไทยเรานั่นเอง คําวาวัฒนธรรมไมเพียงจะ
หมายถึงประเพณีตางๆ เชน การทําบุญ วันสงกรานต วันลอยกระทง แตรวมไปถึงวิธีกินอยู
พักผอน สื่อความหมาย วัฒนธรรมจึงเปนเครื่องมือกํากับความสัมพันธในสังคม ดังนั้น
วัฒนธรรมจึงนับเปนทุนอยางหนึ่ง มรดกบางประเภทยังนํามาตอยอดสรางรายไดได เชน
จิตรกรรมและประติมากรรมที่เปนอัตลักษณไทย แบบลายปกลายทอผาโบราณที่นํามาเปน
ของที่ระลึกนักทองเที่ยว มรดกวัฒนธรรมเหลานี้เปนภูมิปญญาบรรพบุรุษที่ไดกลายมาเปน
ภูมิปญญาสาธารณะ ไมมีใครเปนเจาของ ปจเจกบุคคลสามารถนําไปใชในเชิงพาณิชยได
ทุนวัฒนธรรมเปนปจจัยการผลิตที่สําคัญดานการทองเที่ยว หรือถาจะใชภาษาสมัยใหมก็
เปนวัตถุดิบในการผลิตบริการใหเศรษฐกิจสรางสรรค (creative economy)
จังหวัดชัยนาทเปนพื้นที่ที่มีประวัติความเปนมายาวนานและมีทุนทางวัฒนธรรมที่นาสนใจยิ่ง ทั้งดาน
โบราณคดี (เมืองอูตะเภา เมืองนครนอย เมืองดงคอน) และดานประวัติศาสตร (เมืองแพรกศรีราชา เมือง
สรรคบุรี) โบราณวัตถุสถานหลายแหงในจังหวัดชัยนาทไดรับการกําหนดอายุตั้งแตสมัยกอนประวัติศาสตร
สมัยประวัติศาสตร ทวารวดี อยุธยา และมีความผสมผสานกับศิลปะสุโขทัยและลานนา ในสมัยรัตนโกสินทร
2 - 2