Page 81 -
P. 81
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทที่ 3
โซ่อุปทานไหมอีรี่ ต้นทุนการผลิตและผลตอบแทนการเลี้ยงไหมอีรี่
และผลิตภัณฑ์แปรรูป
บทนี้จะอธิบายโซ่อุปทานไหมอีรี่ตั้งแต่อุตสาหกรรมต้นน้้า ถึงอุตสาหกรรมปลายน้้า โดยเริ่ม
จากขั้นตอนการเลี้ยงและการผลิตไหมอีรี่ วงจรไหมอีรี่ตั้งแต่วัยเริ่มต้นจนถึงวัยสุดท้าย และ
กระบวนการผลิตไหมอีรี่และการแปรรูปไหมอีรี่ได้แก่ ผ้าทอ เริ่มตั้งแต่การน้าเข้าไข่ไหม ขั้นตอนและ
วัสดุอุปกรณ์การเลี้ยง วัตถุดิบ การตัดดักแด้ออกจากรังไหมอีรี่ การต้มลอกกาวเพื่อน้าไปปั่นเป็น
เส้นด้าย และน้าเส้นด้ายที่ได้มาทอผ้า ตลอดจนเก็บรวบรวมข้อมูลปฐมภูมิเพื่อประมาณต้นทุนและ
ผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์ รวมถึงค้าณวณส่วนเหลื่อมการตลาดส้าหรับเกษตรกรที่ท้าการผลิตใน
ระดับต่าง ๆ ตั้งแต่เกษตรกรที่เลี้ยงไหมอีรี่เพียงอย่างเดียวไม่มีการแปรรูป เกษตรกรที่เลี้ยงและปั่น
เส้นด้ายไหมอีรี่ และเกษตรกรที่เลี้ยงจนถึงแปรรูปเป็นผ้าผืน สุดท้ายจะน้าเสนอนโยบายที่ใช้ส่งเสริม
การเลี้ยงไหมอีรี่ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
3.1 โซ่อุปทานของอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม
โครงสร้างของโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่มประกอบไปด้วย
อุตสาหกรรมย่อยที่มีความสัมพันธ์และเชื่อมโยงกันตั้งแต่ต้นน้้าจนถึงปลายน้้า (ภาพที่ 3.1) ดังนี้
3.1.1 อุตสาหกรรมต้นน้้า
อุตสาหกรรมต้นน้้านั้นประกอบด้วยอุตสาหกรรมเส้นใยและอุตสาหกรรมปั่นด้าย
1) อุตสาหกรรมเส้นใย
อุตสาหกรรมเส้นใยคือการน้าผลิตภัณฑ์ที่ได้จากธรรมชาติมาผลิตเป็นเส้นใย แบ่ง
ตามประเภทของเส้นใยเป็น 2 ประเภท คือ
1.1) เส้นใยธรรมชาติ วัตถุดิบในการผลิต ได้แก่ ฝ้าย ไหม ป่าน ปอ เป็นต้น
1.2) เส้นใยสังเคราะห์ วัตถุดิบเป็นผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี ซึ่งเป็นผลผลิตที่ได้จาก
การผลิตน้้ามัน แบ่งประเภทเส้นใยสังเคราะห์เป็น เส้นใยโพลีเอสเตอร์ เส้นใยไนลอน เส้นใยอะครีลิค
และเส้นใยเรยอน