Page 25 -
P. 25
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
หลายชนิดมีรากเปนฝอยยาว ชวยยึดดินใหแนนปองกันการทรุดตัวของชั้นดิน และยังเปนที่ตองการของตลาด
ชวยทํารายไดใหกับชาวบานและเปนรายไดเสริมใหกับคนไดอีกมากมาย (ยศ, 2542)
2.2 แนวคิดโซคุณคา
แนวคิดโซคุณคา หรือ Value chain ถูกพัฒนาขึ้นในฐานะเครื่องมือในการวิเคราะหระบบการผลิตโดย
Michael E. Porter ในป ค.ศ. 1985 ที่แสดงใหเห็นถึงองคประกอบอนุกรมของกิจกรรมตางๆ ในโซอุปทาน
(Supply Chain) ที่เพิ่มคุณคาใหกับตัวสินคา ผลิตภัณฑ (Products) บริการ (Service) ที่ตองการขาย โดย
การเพิ่มคุณคาจากกิจกรรมการแปรสภาพวัตถุดิบเพื่อ ปอนเขาสูขั้นตอนการผลิต และขายในราคาที่สูงกวา
ตนทุนของวัตถุดิบ แนวคิดนี้แบงกิจกรรมภายในองคกร เปน 2 กิจกรรม คือ กิจกรรมหลัก ( Primary
Activities) และ กิจกรรมสนับสนุน (Support Activities) โดยกิจกรรมทุกประเภทมีสวนในการชวยเพิ่ม
คุณคาใหกับสินคาหรือ บริการของบริษัท
การวิเคราะหโซคุณคาสําหรับองคกรธุรกิจ สามารถแบงออกเปน 3 ขั้นตอน ดังตอไปนี้
ขั้นตอนที่ 1 การวิเคราะหกิจกรรม จะมีการระดมความคิดเกี่ยวกับกิจกรรมที่องคกรหรือพนักงานหรือ
บริษัทจะตองดําเนินการเพื่อเพิ่มประสบการณที่ดีใหกับลูกคา กระบวนการคิดนี้อยูในสวนของกระบวนการ
กิจกรรมทางธุรกิจที่องคกรใชเพื่อบริการลูกคา รวมทั้งการตลาดของผลิตภัณฑหรือบริการ
ขั้นตอนที่ 2 การวิเคราะหคุณคา ขั้นตอนนี้จะเปนการวิเคราะหกิจกรรมที่องคกรไดระบุในแตละรายการ
"ปจจัยที่คุมคา" สิ่งที่มีคุณคาตอลูกคาขององคกรในแตละกิจกรรมที่จะดําเนินการ
ขั้นตอนที่ 3 การเปลี่ยนแปลงการประเมินและวางแผนสําหรับการดําเนินการ หลังจากที่องคกรไดทํา
การ วางแผนตามกระบวนการทํางานตั้งแตขั้นที่1 และขั้นที่ 2 เสร็จแลว องคกรจะไดแนวทางที่สามารถเพิ่มคา
หรือ มูลคาเพิ่มจากการสงมอบใหกับลูกคา
ในชวงเวลาที่ผานมามีงานวิจัยหลายชิ้นที่ไดประยุกตแนวคิดหวงโซคุณคามาทําการศึกษาและวิเคราะห
ระบบการผลิตตาง ๆ เชน งานของพลสราญ (2559) ไดประยุกตทฤษฎีหวงโซคุณคาในการวิเคราะหระบบการ
ผลิตมังคุดของไทยโดยแบงกิจกรรมของการผลิตมังคุดออกเปนกิจกรรมหลัก ( primary activities) และ
กิจกรรมสนับสนุน (support activities) ดังนี้
กิจกรรมหลักของโซคุณคา ประกอบดวย 5 กิจกรรมยอย ดังตอไปนี้
25