Page 101 -
P. 101
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เกษตรผสมผสาน การปลูกพืชเกษตรควบไมใชสอย และเกษตรอินทรีย 4) ผลผลิตและการจัดการ
ประกอบดวย ไมใชสอย ไมผล พืชผลเกษตร ผักอินทรียและผักพื้นบาน และนิเวศบริการ 5) ระบบการตลาด
ผลผลิตวนเกษตรซึ่งมีทั้งตลาดภายในชุมชนและตลาดนอกชุมชนที่มีการเชื่อมโยงกับระบบ Modern trade
และ 6) กลไกเชิงสถาบันสนับสนุนกระบวนการผลิตวนเกษตร ประกอบดวย กลไกเชิงนโยบายดานการจัดสรร
และอนุญาตการใชประโยชนที่ดินในเขตปา และกลไกเชิงสถาบันระดับทองถิ่น
5.2 ขอเสนอแนะ
5.2.1 ขอเสนอแนะตอนโยบายและหนวยงานที่เกี่ยวของ
1) การปรับปรุงกฎหมายและนโยบายเกี่ยวกับการเขาถึงทรัพยากรปาไมและตนไมบนพื้นที่ทํากินใน
เขตปาสงวนฯ ที่รัฐอนุญาตใหชุมชนใชประโยชน ทั้งนี้ เพื่อเปดโอกาสใหเกษตรกรสามารถใชประโยชนตนไมที่
ปลูกรวมกับพืชเกษตรในระบบวนเกษตรสามารถนําไมมาใชประโยชนอยางถูกตองตามกฎหมายและเปดโอกาส
ใหเกษตรกรสามารถสรางรายไดใหกับครัวเรือน ซึ่งจะชวยสรางมูลคาเพิ่มใหกับระบบวนเกษตรและสามารถ
สรางแรงจูงใจใหเกษตรกรในพื้นที่หันมาปลูกตนไมและทําวนเกษตรกันมากขึ้น
2) สนับสนุนการเชื่อมโยงระหวางผูผลิตและผูบริโภคในเมือง ในปจจุบันผูผลิตผักอินทรียในตําบลแม
ทาพยายามเชื่อมโยงกับผูบริโภคในเมืองในหลายชองทางทั้งระบบการตลาดโดยตรงกับผูบริโภค และการติดตอ
กับหางสรรพสินคาเพื่อนําผลผลิตวนเกษตรไปจําหนายแกผูบริโภค อยางไรก็ตาม การดําเนินงานดังกลาวยังไม
มีองคกรที่สนับสนุนอยางชัดเจน เกษตรกรตองเรียนรูและพยายามจัดการกับปญหาเฉพาะหนาตางๆ หลาย
ประการที่เกิดขึ้นโดยเฉพาะในเรื่องของขอมูลและความรูในเรื่องการตลาดตางๆ
3) พัฒนาโครงสรางพื้นฐานในการผลิตที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ การทําวนเกษตรจะประสบผลสําเร็จ
ไดควรมีระบบการสนับสนุนในดานโครงสรางพื้นฐานโดยเฉพาะเรื่องแหลงน้ําอยางทั่วถึงและเพียงพอ ทั้งนี้ พืช
บางชนิดในระบบวนเกษตร เชน มะนาว ตองการน้ําตลอดทั้งป ในปจจุบันเกษตรกรพึ่งพาและอาศัยน้ําฝนและ
จากหวยธรรมชาติซึ่งมีเฉพาะในชวงหนาฝนแตจะขาดแคลนในชวงฤดูแลง ดังนั้น การพัฒนาแหลงน้ําสําหรับ
เกษตรกรที่ทําวนเกษตรจึงมีความสําคัญและจําเปนตอการปลูกและดูแลรักษาพืชในระบบวนเกษตรเปนอยาง
มาก
4) การสนับสนุนดานการเงินใหแกเกษตรกรที่ทําวนเกษตรอยางเหมาะสม การลงทุนทําวนเกษตรเปน
การลงทุนในระยะยาว ในชวงเริ่มตนของกระบวนการผลิตเกษตรกรที่ตองการเปลี่ยนมาทําวนเกษตรอาจจะยัง
ไมมีรายไดที่มาจากระบบวนเกษตรกร ดังนั้น ในชวงระหวางรอผลผลิตจากระบบวนเกษตรกรอาจมีการ
101