Page 62 -
P. 62
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
โครงการ การพัฒนาฐานข้อมูลห่วงโซ่อุปทานของหญ้าเนเปียร์ พืชพลังงาน-อาหารสัตว์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือไทย
ขั้นตอน กระบวนการทำงาน และลักษณะการดำเนินงาน เพื่อการเชื่อมโยงเครือข่ายโซ่อุปทานจะ
ดำเนินการผ่านกระบวนการที่สำคัญ 5 ส่วนตามกรอบแนวคิด SCOR Model ซึ่งจำแนกตามผู้ประกอบการใน
ระดับปลายน้ำ ดังนี้
ปลายน้ำ : ฟาร์มปศุสัตว์
1. การวางแผน (Plan) เป็นการตัดสินใจระยะสั้น โดยมีรอบการส่งสินค้ารายวันจนถึงราย 2 สัปดาห์
มีการติดต่อกันระหว่างเกษตรกรผู้ปลูกหญ้ากับฟาร์มปศุสัตว์ และ/หรือผู้รวบรวมหญ้าก่อนส่งสินค้า 1 วัน
ผู้รวบรวมและฟาร์มปศุสัตว์มีการวางแผนซื้อขาย รอบการรับซื้อ และปริมาณในการสั่งซื้อ เป็นรายสัปดาห์
ในขณะที่เกษตรกรผู้ปลูกหญ้ามีการวางแผนปริมาณการผลิต การเก็บเกี่ยว และการจ้างแรงงาน เป็นรายวัน
ทั้งนี้ ปริมาณความต้องการหญ้าจะขึ้นอยู่กับฤดูกาลและสถานการณ์พืชอาหารสัตว์ชนิดอื่นๆ ในตลาด
2. วัตถุดิบ (Source) เกษตรกรผู้ปลูกหญ้าจัดหาปัจจัยนำเข้าผลิตหญ้าเนเปียร์ ได้แก่ ท่อนพันธุ์ ปุ๋ย
น้ำ อุปกรณ์การเกษตร เครื่องจักรกลเกษตร กระสอบพลาสติก เกลือ จุลินทรีย์ และเครื่องดูดสุญญากาศ
สำหรับเกษตรกรผู้ปลูกหญ้าที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงโรงงานแป้งมันสำปะหลังหรือฟาร์มสุกรจะได้รับประโยชน์ใน
เรื่องของปุ๋ยและน้ำ สำหรับผู้รวบรวมนั้น จะทำการจัดหาหญ้าเนเปียร์ตัดสด หญ้าเนเปียร์หั่นสดและหญ้า
เนเปียร์หมักส่งฟาร์มปศุสัตว์ จากแปลงหญ้าใกล้เคียงหรือจากเกษตรกรสมาชิกสหกรณ์ที่อยู่ในระยะทางไม่ไกล
จากกันมากนัก เพื่อประหยัดต้นทุนค่าขนส่ง
3. การผลิต (Make) ในการผลิตหญ้าเนเปียร์ตัดสด หั่นสดและหญ้าหมักขาย เกษตรกรผู้ปลูกหญ้าจะ
ผลิตเพื่อเก็บ (Make-to-Stock) และผลิตตามคำสั่งซื้อของลูกค้า (Make-to-Order) โดยผู้รวบรวม ฟาร์ม
ปศุสัตว์จะเป็นผู้สั่งผลิต ซึ่งกระบวนการผลิตจะประกอบด้วย การเตรียมพื้นที่ การปลูก การดูแลรักษา การเก็บ
เกี่ยว การบรรจุทั้งบรรจุลงเบ๊าท์ติดท้ายพ่วงรถบรรทุกและบรรจุลงกระสอบ ดูดสุญญากาศ ขนถ่ายขึ้น
รถบรรทุก
รูปที่ 4.10 การบรรจุหญ้าเนเปียร์ ปากช่อง 1 ลงกระสอบหลังเก็บเกี่ยว
4. การขนส่ง (Delivery) ในกรณีที่ฟาร์มปศุสัตว์ไม่ได้มารับหญ้าเองที่หน้าแปลง เกษตรกรผู้ปลูกหญ้า
และผู้รวบรวมจะขนส่งหญ้าเนเปียร์ตัดสด หั่นสดและหญ้าหมักไปยังฟาร์มปศุสัตว์ โดยรถกระบะ รถบรรทุก
หรือรถบรรทุกพ่วง โดยใช้แรงงานคน ตามกำหนดรอบการจัดส่ง หากแต่ปริมาณการสั่งซื้ออาจเปลี่ยนแปลงได้
ในแต่ละรอบการขนส่ง ขึ้นอยู่กับความต้องการของสัตว์และสต็อกหญ้าที่เหลืออยู่
RDG6020008 46
