Page 65 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การรวบรวมขอมูลในพื้นที่พบวาโรงงานรถเกี่ยวนวดขางขนาดเล็ก ไมมีการการกําหนด หรือจัด

โครงสรางองคกรอยางเปนทางการเลย ผูประกอบการ (สามี) จะเปนผูรับผิดชอบหลักในเรื่องการผลิต และ

การตลาด สวนภรรยาจะชวยดูแลเรื่องการเงินและบัญชี ซึ่งเรื่องการผลิตจะครอบคลุมกวางขวางทั้งในเรื่อง
การดูแลการผลิตวันตอวัน การดูแลสินคาคงคลัง การจัดซื้อ การดูแลจัดหาและบริหารคนงาน และการขนสง

สินคาไปใหลูกคา ถามีลูกๆ มาชวยทําก็จะทําในลักษณะเปนผูชวยผูจัดการ หรือเปนผูชวยพอ แม ไมมีการ
กําหนดความรับผิดชอบอํานาจในการสั่งการ หรือความรับผิดชอบตอความผิดพลาดที่เกิดขึ้นไวเลย ทุกคน

ชวยกันทํางานหมด แตผูชายจะเนนการทํางานในโรงงานหรือการผลิตเปนหลัก

ในกรณีของโรงงานขนาดใหญ จากการสัมภาษณพบวา มีการแบงงานกันเปนสัดสวน เชนมีแผนก
หรือฝายการผลิต การเงิน การตลาด บัญชี จัดซื้อ และฝายบุคคลเปนตน ซึ่งโครงสรางองคกร นาจะเปนแบบ

Line and staff หรือแบบ Function ที่อาจเปนไปไดทั้งสองแบบเพราะวา โรงงานจะมีกลุมบุคลากรที่เปน

staff คือกลุมพวกอาจารย โดยเฉพาะอยางยิ่งทางดานวิศวกรรมศาสตรที่เขามาเปนที่ปรึกษา เพื่อทํางานวิจัย
และพัฒนาสายการผลิตที่เปนอยูในปจจุบัน พัฒนาผลิตภัณฑเดิม และคนคิดพัฒนาผลิตภัณฑใหม ซึ่งอาจารย

เหลานี้มีทั้งที่ใหการปรึกษาเปนประจําและชั่วคราว มีทั้งที่สามารถเขาไปสั่งงานไดและไมได

การบริหารงานในโรงงานขนาดใหญ ถึงแมวาจะมีการจัดจางลูกจางมาทํางานเปนจํานวนมาก แต

เจาของโรงงานมักมีเชื้อสายจีน ดังนั้นการบริหางานจะมีลักษณะเปนกงสี ซึ่งจะมี พี่ นอง บุคคลในตระกูล

เขามาชวยทําและบริหารงาน การบริหารในลักษณะนี้จึงทําใหทั้งความรับผิดชอบ อํานาจในการมอบหมายสั่ง
การและ การรับผิดชอบตอการผิดพลาดที่เกิดขึ้น ของสวนงาน คอนขางจะคลุมเครือ สรางความสับสนได

พอสมควร คือหัวหนาสวนงานที่จัดจางมาไมรูวาจะฟงใครดี ตามความเปนจริงการบริหารงานมีโอกาสที่จะ

สับสนมากยิ่งขึ้นในกรณีที่ความคิดเห็นไมตรงกัน หรือมีคูสมรสที่ไมไดรวมมาทํางานตั้งแตเริ่มแรกเขามารวม
ทํางานดวย อยางไรก็ตามการบริหารงานในลักษณะนี้ก็มีสวนดี คือเปนการกระจายความเสี่ยง หากใครคนใด

คนหนึ่งไมสามารถจะทํางานไดดวยเหตุผลใดก็ตาม คนอื่นที่อยูจะสามารถดําเนินงานตอได ในระยะตอมามี

การพัฒนาตอไปอีกขั้นหนึ่งคือเมื่อบุคคลใดในตระกูลที่มีความรู ความสามารถ มีวุฒิภาวะสูง ก็จะมีการ
สงเสริมใหไปดําเนินกิจการใหมแยกออกไป ซึ่งกิจการใหมอาจมีธุรกิจที่เกี่ยวของหรือไมเกี่ยวของกับกิจการ

เดิมก็ได มีโรงงานขนาดเล็ก จํานวนหนึ่งที่มีแตกตัวออกมาจากโรงงานเดิม ซึ่งอาจเปนการแตกตัวออกมาทั้ง
จากโรงงานของพอแมเดิม โดยมีลูกหนึ่งคนรับชวงโรงงานเดิมและลูกคนอื่นๆ แตกตัวออกไป หรืออาจเปน

กรณีของนองเมื่อมีครอบครัวก็แยกตัวออกมาจากโรงงานพี่ เปนตน

ทั้งโรงงานขนาดเล็กและขนาดใหญ ใชการบริหารงานแบบไมเปนทางการ (informal
organization) คอนขางมาก คือใชความสัมพันธสวนบุคคลชวยในการบริหารงาน ทั้งนี้เนื่องจากลูกจางหรือ

บุคลากรนั้นเปนคน นอกจากจะมีระดับการศึกษา มีฐานะทางการเงิน ฐานะของครอบครัว การสมรสที่

แตกตางกันแลว ยังมีอารมณ มีความรูสึกชอบ โกรธ เกลียด มีคานิยม แตกตางกัน จึงตองการการสื่อสาร
เพื่อจะโนมนาว ชักนํา กระตุนที่แตกตางกันออกไป ในโรงงานขนาดเล็กมีระดับของการบริหารองคกรแบบไม

55