Page 8 -
P. 8
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
โครงการ “ผลกระทบของภัยพิบัติทางธรรมชาติต่อการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ”
บทคัดย่อ
โครงการ “ผลกระทบของภัยพิบัติทางธรรมชาติต่อการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ”
ได้ศึกษาผลกระทบของภัยพิบัติทางธรรมชาติต่อการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ 4 ชนิด ได้แก่
ราคาข้าวเปลือกเจ้าหอมมะลิ 105 ราคายางพาราแผ่นดิบ ชั น 3 ราคาหัวมันสําปะหลังสดคละ และราคาผล
ปาล์มนํ ามันทั งทะลายนํ าหนักมากกว่า 15 กิโลกรัมขึ นไป ซึ งมีวัตถุประสงค์ ประกอบด้วย (1) ศึกษาความ
เป็นไปได้ในการเกิดการเปลี ยนแปลงของโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย (2) วิเคราะห์
เชื อมโยงผลการประมาณการช่วงเวลาที น่าจะเกิดการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจกับเหตุการณ์
ที เกิดขึ นจริง กล่าวคือ วิเคราะห์หาสาเหตุที ทําให้เกิดการเปลี ยนแปลงในโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ อาทิ
การเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาเกิดขึ นอันเนื องมาจากภัยพิบัติทางธรรมชาติหรือไม่ และ (3) ศึกษาหา
ช่องทางที ภัยพิบัติทางธรรมชาติส่งผลกระทบต่อโครงสร้างราคาพืชผล โดยอาศัยข้อมูลทางเศรษฐกิจและ
การเกษตร อาทิ ผลผลิตมวลรวมประเทศ (GDP) ประสิทธิภาพในการเพาะปลูก และปริมาณผลผลิต
การศึกษาความเป็นไปได้ในการเกิดการเปลี ยนแปลงของโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจได้ใช้การ
ทดสอบและการประมาณการตามแบบจําลองการเปลี ยนแปลงโครงสร้างแบบหลายจุด (the multiple
structural change model) ข้อมูลที ใช้ในการศึกษาคือข้อมูลอนุกรมเวลาราคารายเดือนที เกษตรกรขายได้ที ไร่
นา/สวน ทั งประเทศ จากการศึกษา พบการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชทั ง 4 ชนิดแตกต่างกันไป
สําหรับสาเหตุที อาจทําให้เกิดการเปลี ยนแปลงในโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจแต่ละชนิดมีหลากหลายปัจจัย
อาทิ สภาวะเศรษฐกิจของโลก วิกฤติการณ์อาหารโลก สภาพภูมิอากาศที แปรปรวนและภัยพิบัติทาง
ธรรมชาติ ตลอดจนนโยบายจากภาครัฐ อย่างไรก็ตาม สาเหตุที อาจนําไปสู่การเปลี ยนแปลงในโครงสร้าง
ราคาพืชเศรษฐกิจนั น ไม่ได้มาจากปัจจัยใดปัจจัยหนึ งเพียงปัจจัยเดียว หากแต่เป็นอิทธิพลมาจากหลากหลาย
ปัจจัยร่วมกัน นอกจากนี ไม่ใช่ทุกครั งที เกิดการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจจะมีสาเหตุมาจาก
ภัยพิบัติทางธรรมชาติในประเทศไทย
สําหรับการศึกษาว่าภัยพิบัติทางธรรมชาติในประเทศไทยส่งผลกระทบต่อการเปลี ยนแปลง
โครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจไทยอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติหรือไม่นั น ได้ใช้แบบจําลอง Interrupted Time-
series Analysis ผลจากการศึกษา พบว่า ในกรณียางพารา นํ าท่วมในปี พ.ศ. 2549 และมหาอุทกภัยในปี พ.ศ.
2553 เป็นเหตุให้ราคายางพารามีแนวโน้มเพิ มสูงขึ นอย่างมีนัยสําคัญ สําหรับกรณีผลปาล์มนํ ามัน พบว่าการ
เกิดนํ าท่วมในปี พ.ศ. 2553 ทําให้ราคาผลปาล์มนํ ามันเพิ มขึ นอย่างฉับพลันและมีแนวโน้มเพิ มขึ นอย่าง
ต่อเนื องอย่างมีนัยสําคัญ และราคามีการปรับตัวลงหลังจากนํ าท่วมในปี พ.ศ. 2554 สําหรับกรณีมัน
สําปะหลัง ภัยแล้งในปี พ.ศ. 2553 มีผลกระทบต่อโครงสร้างราคา ซึ งทําให้ราคามันสําปะหลังเพิ มขึ นอย่าง
ฉับพลันและมีแนวโน้มเพิ มขึ นอย่างต่อเนื องอย่างมีนัยสําคัญ สําหรับกรณีข้าวหอมมะลิ การเกิดนํ าท่วมในปี
vi
