Page 51 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

38

บทที่ 4

ผลการศึกษาและอภิปรายผล

4.1 การดําเนินงานของฟารมโคนมและสหกรณโคนม
4.1.1 การดําเนินงานภายในฟารมโคนม

ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรื่อง กําหนดมาตรฐานสินคาเกษตร : การปฏิบัติทางการ
เกษตรที่ดีสําหรับฟารมโคนม พ.ศ. ๒๕๕๑ ฟารมโคนม (Dairy cattle farm) หมายถึง สถานประกอบการที่เลี้ยง
โคนมที่มีวัตถุประสงคหลักในการผลิตโคนมและน้ํานมดิบ ซึ่งครอบคลุมถึงพื้นที่เก็บอาหารสัตว เลี้ยงสัตว รีดน้ํานม
ทําลายซากสัตว บริเวณรวบรวมขยะและสิ่งปฏิกูล อาคารสํานักงาน และบานพักอาศัย เปนตน
การดําเนินกิจกรรมภายในฟารมโคนม สามารถสรุปเปนขั้นตอนไดดังนี้

1. การผสมพันธุ

2. การคลอดลูกโค

- ทําความสะอาดคอกคลอด ใชยาฆาเชื้อพนหรือราดทิ้งไว 2-3 อาทิตย
- เมื่อลูกโคคลอดออกมาก ตองลางเอาเมือกที่อยูในปาก จมูกออกใหหมดและเช็ดจนลูกโคแหง
- สายสะดือลูกโคควรใสทิงเจอรไอโอดีนราดใหโชกและใสยากันแมลงวันวางไขทุกวัน

จนกวาสายสะดือจะแหง
- ใหลูกโคกินนมน้ําเหลืองโดยเร็ว ภายใน 15 นาที หลังคลอด

3. การเลี้ยงดูโคในระยะตาง ๆ
ประเภทของโคในฟารมโคนมจะประกอบไปดวย ลูกโค โครุน โคสาว โครีดนม โคแหงนม และโคทอง
3.1 การใหอาหารและน้ํา
- ลูกโคระยะแรกใหกินนมแมตอหลังจากน้ํานมเหลืองหมด จนลูกโคอายุได 2 – 3 เดือน แลวจึงให

กินนมเทียมหรือนมผงละลายน้ําตอ จนอายุได 4 – 6 เดือน จึงหยานม
- ควรตั้งอาหารขนและหญาแหงวางไวใกล ใหลูกโคไดหัดกินตั้งแตลูกโคอายุได 1 – 2 สัปดาห
- โคระยะอื่นๆ ใหกินอาหารหยาบ เชน หญา ถั่ว ฟางขาว และใหอาหารขน เชน กากถั่วเหลือง
รําเอียด เสริมเพื่อเพิ่มคุณคาทางอาหาร
- ใหน้ําสะอาดไมปนเปอนแกโคในปริมาณที่เพียงพอ
3.2 การทําความสะอาด
- ทําความสะอาดพื้นคอกโรงเรือน ไมใหมีการสะสมมูลโค เศษอาหาร

- ทําความสะอาดโค (อาบน้ําโค)
- ทําความสะอาดอุปกรณและภาชนะตางๆ
3.3 การควบคุมและปองกันโรค
- มีบอน้ํายาฆาเชื้อใหจุมเทาหรือการพนน้ํายาฆาเชื้อแกยานพาหนะที่เขาออกฟารม
- ฉีดวัคซีนปองกันโรคตางๆ ใหแกโค ถายพยาธิ และพนยาฆาเห็บทุก 15 วัน