Page 33 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

5

โทรศัพทของเกษตรกรเองที่ถูกนําไปใชในระบบการผลิตเปนตน สวนคาใชจายนอกภาค
การเกษตรไดแก คาอาหาร คาสาธารณูปโภค คาเลาเรียนบุตร คารักษาพยาบาล คาเครื่องนุงหม

เปนตน
แนวคิดหรือทฤษฎีหลักที่ใชในการวิจัยคือปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เนื่องจากเปน

ปรัชญาที่เกิดขึ้นบนภูมิสังคมของประเทศไทย ที่มีพื้นฐานเปนประเทศเกษตรกรรมประกอบกับ
แนวคิดการดํารงชีพอยางยั่งยืน และทฤษฎีการปรับตัว

1.5 กรอบแนวคิดของการวิจัย

ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศจึงอยูบนพื้นฐาน
และอาศัยวัตถุดิบทางการเกษตรเปนสวนใหญ หากแตการเปลี่ยนแปลงทางดานเศรษฐกิจ และ

สังคมที่รวดเร็วกอใหเกิดผลกระทบกับเกษตรกร ที่เปนผูมีบทบาทในการผลิตวัตถุดิบนั้น ไดสงผล
กระทบตอวิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะพฤติกรรมการใชจายและการบริโภคในครัวเรือน

สงผลใหเกษตรกรตองหาวิธีการปรับตัวเพื่อความอยูรอดทั้งในดานเศรษฐกิจประกอบดวยเงื่อนไข
ที่มาจากรายไดในภาคการเกษตรเชนการขายผลผลิต และรายไดนอกภาคการเกษตรเชนรับจาง

บุคคลอื่น (บุตร-หลาน) สงให สวนดานสังคมมีเงื่อนไขทางดาน การรวมกลุม วัฒนธรรม คานิยม
และประเพณีของทองถิ่นที่เปนรูปแบบของกิจกรรมวาดวยการบริโภคและสินคาบริโภคที่มี

ความสําคัญตอวิถีการดําเนินชีวิต ที่เขามาเกี่ยวของระหวางเงื่อนไขทางดานเศรษฐกิจและสังคมจะ
กอใหเกิดแบบแผนการใชจายของครัวเรือนเกษตรกรในรูปแบบที่เชื่อมโยงในการนําเอาทรัพยากร

มาจัดการภายใตความสามารถของครัวเรือนไปสูการดํารงชีพที่แสดงออกมาในรูปแบบพฤติกรรม
พฤติกรรมที่เปนไปในแนวทางของการปรับตัวในการพึ่งพาตนเองหรือการสรางภูมิคุมกันเพื่อลด

ความกดดัน ประกอบดวยการปรับตัวเพื่อเพิ่มรายไดในรูปแบบตางๆ ไดแก การทําไรนาสวนผสม
การเลี้ยงสัตวเสริม การปลูกพืชเศรษฐกิจ การเพิ่มมูลคาผลผลิต ขายพืชหรือสัตวที่หาไดจาก

ธรรมชาติ และเงินที่ลูกหลานหรือรัฐบาลสงมาให สวนการปรับตัวเพื่อลดรายจายไดแก การตัด
รายจายที่ไมจําเปนออก การลดรายจายที่จําเปนลง การหารายไดนอกภาคการเกษตร ปลูกพืชผัก

ไวรับประทานเอง หาอาหารตามแหลงอาหารธรรมชาติ เนนใชแรงงานในครัวเรือนเพื่อลด
การจางแรงงาน และผลิตปุยเพื่อใชในการเกษตรเอง สงผลใหครัวเรือนเกษตรกรสามารถดํารงอยู

ไดอยางมั่นคง
ดังนั้นทั้งปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่เกิดขึ้นบนภูมิสังคมของประเทศไทย ทฤษฎี

การปรับตัว จึงเปนทฤษฎีที่เหมาะสมที่จะนํามาใชอธิบาย แบบแผนรายไดและการใชจายของ
ครัวเรือนเกษตรกรผูปลูกขาวกับการสรางสมดุลในการดํารงชีพรวมกัน เนื่องจากเศรษฐกิจ

พอเพียงเนนใหมีความพอประมาณ มีเหตุผล มีภูมิคุมกัน สามารถนําไปสูเปาหมายของการสราง
ความมั่นคงทางเศรษฐกิจในระดับที่ครัวเรือนสามารถพึ่งตนเองไดดวยการรูแหลงที่มาของรายได

แลวจึงวางแผนการใชจายในระบบการผลิตและการดํารงชีพ เพื่อลดความเสี่ยงใหพออยูพอกินตาม