Page 142 -
P. 142
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ค่าใช้จ่ายทั้งค่าใช้จ่ายในการประกอบอาชีพและค่าใช้จ่ายในครัวเรือนของสมาชิกสหกรณ์ฯ โดยเฉลี่ยเป็น 0.415 ล้าน
บาท/ครัวเรือน/ปี โดยมีค่าใช้จ่ายในครัวเรือนเป็น 0.217 ล้านบาท/ครัวเรือน/ปี ทั้งนี้สมาชิกที่เลี้ยงปลานิลอย่างเดียวยัง
มีต้นทุนที่คิดรวมต้นทุนที่ไม่เป็นเงินสดไว้ด้วยอยู่เล็กน้อย สมาชิกที่เลี้ยงปลาทับทิมในกระชังยังขาดทุน เช่นเดียวกับ
การเลี้ยงปลานิลรวมกับกุ้งขาวและปลาเบญจพรรณ สมาชิกที่สามารถมีกําไรจากการเลี้ยงสัตว์นํ้าคือที่อนุบาลปลาดุก
การเลี้ยงสัตว์นํ้าในพื้นที่นี้นอกจากการอนุบาลปลาดุกแล้ว ยังไม่สามารถทํารายได้ที่ดีขึ้นให้แก่สมาชิก ส่วนมากสมาชิก
สหกรณ์ฯ จะมีรายได้ตํ่ากว่าระดับรายได้เฉลี่ยของคนในพื้นที่เดียวกัน ข้อนี้ต่างไปจากสมาชิกสหกรณ์ประมงพาน
จํากัด ที่การเลี้ยงปลาสามารถทํารายได้เพิ่มขึ้น
คนในชุมชนนอกจากการทําการเกษตรเพาะปลูก ทํานาข้าว และทําสวนผลไม้แล้ว ยังมีอาชีพรับจ้าง ทั้ง
รับจ้างทํางานในโรงงาน รับจ้างก่อสร้าง และรับจ้างทั่วไป สมาชิกสหกรณ์ฯ มักจะทําเกษตรกรรมควบคู่ไปกับการเลี้ยง
สัตว์นํ้า
ประมาณครึ่งหนึ่งของสมาชิกเป็นเจ้าของพื้นที่ที่ใช้ขุดบ่อเลี้ยงปลา บางพื้นที่เช่นในตําบลบางสมบูรณ์ ดินเป็น
ดินเปรี้ยว เพาะปลูกไม่สู้ได้ผล มีนายทุนจากภายนอกเข้ามาซื้อที่ในพื้นที่ที่พอมีนํ้าใช้ มักจะเป็นการกว้านซื้อเพื่อเก็ง
กําไร หากยังไม่มีการพัฒนาพื้นที่ อาจใช้เพาะปลูกหรือเลี้ยงสัตว์นํ้าไปตามที่เคยทําอยู่ และจ้างแรงงานในพื้นที่ทํางาน
ความต้องการรวมกลุ่ม ประมาณหนึ่งในสามของสมาชิกให้เหตุผลของการรวมกลุ่มเป็นสหกรณ์ฯ ว่าต้องการ
ร่วมโครงการขายปลานิลให้เทสโก้โลตัส และสมาชิกประมาณหนึ่งในสามเช่นกันที่รวมกลุ่มเพราะต้องการสร้างความ
เข้มแข็งให้แก่เกษตรกร ซึ่งส่งผลให้สมาชิกยินดีที่จะสละเวลาเข้าร่วมการประชุมกับสหกรณ์ฯ ในพื้นที่เดียวกันก่อนมี
การจัดตั้งสหกรณ์ผู้เพาะเลี้ยงและแปรรูปสัตว์นํ้านครนายกจํากัด จังหวัดนี้เคยมีสหกรณ์ประเภทเดียวกันอยู่แล้วสอง
สหกรณ์คือสหกรณ์ผู้เลี้ยงปลานิลจิตรลดา จํากัด และ สหกรณ์ประมงศรีจุฬา จํากัด ซึ่งสมาชิกเป็นผู้เพาะเลี้ยงสัตว์นํ้า
เช่นกัน ทั้งสองสหกรณ์ยังดําเนินงานอยู่ในขณะนี้ โดยสหกรณ์ประมงศรีจุฬา จํากัด ทําธุรกิจให้เงินกู้แก่สมาชิก เป็น
สหกรณ์ที่ดําเนินงานมานานและมีฐานะการเงินดี
ความคุ้นเคยรู้จักกันระหว่างสมาชิก สหกรณ์ผู้เพาะเลี้ยงและแปรรูปสัตว์นํ้านครนายก จํากัด มีการพบปะกัน
สมํ่าเสมอ ทั้งในและนอกฟาร์ม โดยเฉพาะสมาชิกที่อยู่ในละแวกเดียวกัน มีความคุ้นเคยกันดี รู้จักกันทราบว่าตั้ง
บ้านเรือนอยู่ที่ไหน สมาชิกในละแวกเดียวกันมีฐานะใกล้เคียงกัน ร่วมมือช่วยเหลือกัน ขอแรงทํางานเช่นช่วยจับปลาได้
สิ่งอ านวยความสะดวกาั้นพื้นฐาน มีถนนสายหลักของอําเภอ และมีถนนแยกเข้าไปแต่ละตําบลผ่านไปตาม
หมู่บ้าน ถนนที่เชื่อมโยงในพื้นที่มีทั้งที่ลาดยาง เป็นถนนคอนกรีต และถนนลูกรัง การเดินทางเข้าถึงชุมชนจากถนน
สายหลักมีระยะทางไม่เกิน 20 กม. มีไฟฟ้าใช้ แต่บางพื้นที่ยังเดินสายไฟเข้าไปไม่ถึง ในการสื่อสารมีสัญญาณ
โทรศัพท์และ Internet คนในชุมชนใช้โทรศัพท์มือถือในการติดต่อสื่อสาร
2) สิ่งที่สหกรณ์ฯ มี ประเด็นที่จะกล่าวถึงได้แก่ สมาชิกขององค์กร ทุนดําเนินงาน ความรู้และการอบรมที่
สมาชิกได้รับ ปัจจัยการผลิตที่ใช้ และตลาดรับซื้อผลผลิต
สมาชิกาององค์กร ในปี 2556 สหกรณ์ฯ มีสมาชิก 97 ราย และเพิ่มขึ้นเป็น 144 รายในปี 2558 แต่จากการ
ประชุมในเดือนกรกฎาคม 2558 มีแนวโน้มว่าสหกรณ์ฯ จะลดจํานนสมาชิกลง โดยคัดเอาสมาชิกที่ไม่ทําตามข้อตกลง
กับสหกรณ์ฯ ออก และจะมุ่งพัฒนาการผลิตของสมาชิกจํานวน 44 ราย ให้สามารถเลี้ยงปลานิลโดยได้รับการรับรอง
มาตรฐานฟาร์ม คาดว่าผลผลิตจากสมาชิกจํานวนนี้จะมากพอหมุนเวียนให้สหกรณ์ฯ มีปลานิลส่งขายให้เทสโก้โลตัสได้
เพียงพอ
3-54
