Page 24 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

2-1

บทที่ 2

การปกครองของราชอาณาจักรไทย

2.1 ประวัติศาสตรการปกครองของราชอาณาจักรไทย
ดวยเหตุที่วาการวิจัยเรื่องนี้เปนการทบทวนถึงประวัติศาสตรการกําหนดนโยบายน้ําของไทยที่มีมา

ตั้งแตอดีตอันยาวนานถึงปจจุบัน จึงไดลําดับประวัติศาสตรและการปกครองของราชอาณาจักรไทย
โดยสังเขปตามลําดับเวลาดังนี้
ดินแดนที่ตั้งของราชอาณาจักรไทยในปจจุบันนี้จากหลักฐานทางโบราณคดีพบวาตั้งแตยุคหินเกาเรื่อยมา

จนถึงปจจุบันมีมนุษยอาศัยอยูมาโดยตลอด (ศรีศักร วัลลิโภดม, 2532 : 11) กอนที่กรุงสุโขทัยจะสถาปนา
ขึ้น ในพุทธศตวรรษที่ 18 มีเมืองหรือรัฐในสมัยโบราณตั้งอยูในภาคตางๆ ทั้งภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคใต ภาค
กลางและภาคเหนือ เมืองหรือรัฐที่เกิดขึ้นในภาคเหนือ นับตั้งแตพุทธศตวรรษที่ 6 นั้นเขาใจวาเปนรัฐที่ปกครองโดย
คนไทย โดยมีศูนยกลางทางการปกครองอยูที่เมืองเชียงแสน ตอมาในสมัยพระเจามังรายไดทรงยายศูนยกลางทาง

ปกครองจากเชียงแสนมาอยูที่เชียงใหม ในป พ.ศ. 1839 สวนในภาคกลางจากหลักฐานทางประวัติศาสตรระบุวา
ในชวงพุทธศตวรรษที่ 11-18 มอญและเขมรผลัดเปลี่ยนการเขาครอบครองดินแดนในลุมแมน้ําเจาพระยาไดสิ้นสุด
ลงจึงเกิดอาณาจักรของคนไทยขึ้นหลายอาณาจักร เชน สุโขทัยและอยุธยา (วัลลภา รุงศิริแสงรัตน, 2545: 33)
ถึงแมวาจะมีแนวคิดที่วาบรรพบุรุษของคนไทย กอนจะมาอยูในดินแดนที่ตั้งของราชอาณาไทยใน

ปจจุบันมาจากหลายแนวคิดก็ตาม วัลลภา รุงศิริแสงรัตน, (2545: 34) ไดแสดงความเห็นไววา แนวคิดที่มี
ความเปนไปไดคือแนวคิดที่เสนอวาคนไทยนาจะมาจากภาคกลางหรือตอนใตของจีน และอีกแนวคิดหนึ่งคือ
คนไทยไมไดอพยพมาจากไหนแตอยูในดินแดนที่เปนที่ตั้งของประเทศไทยในปจจุบันนี้เอง

2.1.1 การปกครองของราชอาณาจักรไทยกอน พ.ศ. 2475
การปกครองของราชอาณาจักรไทย จะแบงออกเปนชวงระยะเวลาตางๆ ดังนี้
(1) อาณาจักรสุโขทัย (พ.ศ. 1762-1982)
ขุนศรีอินทราทิตยสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย เมื่อ พ.ศ. 1762 (กระมล ทองธรรมชาติ

และคณะ, 2533: 231) ตอมาไดเสื่อมลงและตกเปนเมืองขึ้นของรัฐไทยอีกรัฐหนึ่ง คืออาณาจักรอยุธยา
(2) อาณาจักรอยุธยา (พ.ศ. 1893-2310)
พระเจาอูทองทรงกอตั้งอาณาจักรอยุธยา เมื่อ พ.ศ. 1893 ในสมัยนี้ ไดเริ่มการติดตอ
กับชาติตะวันตก เชน โปรตุเกส ดัตช ฝรั่งเศส จีน และญี่ปุน อาณาจักรอยุธยาเริ่มเสื่อมอํานาจลงราวพุทธ

ศตวรรษที่ 24 ตอมาแพสงครามตอพมา เมื่อป พ.ศ. 2310 อาณาจักรอยุธยาดํารงความเปนเอกราชอยูได 417 ป
(3) กรุงธนบุรี (พ.ศ. 2310-2325)
หลังจากที่สมเด็จพระเจากรุงธนบุรีไดขับไลกองทัพพมาออกจากแผนดินไทย ทําการ
รวมชาติ และไดยายเมืองหลวงมาอยูที่กรุงธนบุรี ใน พ.ศ. 2310 กรุงธนบุรีเปนราชธานีอยูได 15 ป

(4) กรุงรัตนโกสินทร (พ.ศ. 2325 - ปจจุบัน)
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลก ไดสถาปนากรุงรัตนโกสินทร เมื่อ พ.ศ. 2325
มีระยะเวลาการครองราชยของแตละรัชกาล ดังรายละเอียดในตารางที่ 2-1