Page 74 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

70

กันทุกโครโมโซม ถึงแมวาจะตองรอโครโมโซมอันใดอันหนึ่งซึ่งเคลื่อนตัวเขาสูตรงกลางเซลลชากวา

ปกติ (laggard)

6.5 ระยะอะนาเฟส

อะนาเฟสเปนระยะที่กินเวลาสั้นที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับระยะอื่น ๆ ของการแบงเซลล
แบบไมโตซิส ที่ระยะนี้โครโมโซมลูกที่เกิดจากโครโมโซมสายเดิมจะเคลื่อนที่แยกออกจากกันและ

กันเขาสูขั้วตรงขามของเซลลอยางรวดเร็ว โดยอาศัยการหดตัวของสายใยสปนเดิลที่เชื่อมโยงกับเซน

โตรเมียร การลากโครโมโซมใหเคลื่อนที่เขาสูขั้วเซลลโดยสายใยสปนเดิลทําใหโครโมโซมแสดง
รูปรางลักษณะแตกตางกันแลวแตตําแหนงของเซนโตรเมียร เชน รูปตัววี (V-shape) รูปตัวแอล (L-

shape) รูปตัวเจ (J-shape) และรูปแทง (rod shape) โครโมโซมบางอันมีลักษณะผิดปกติ กลาวคือ มี

เซนโตรเมียร 2 อัน เรียกวา ไดเซนตริก (dicentric) โดยปกติเซนโตรเมียรทั้งสองจะเคลื่อนที่แยกออก
จากกันไปคนละขั้วเซลล ทําใหโครโมโซมมีรูปรางคลายสะพาน เรียกวา อะนาเฟส บริคจ (anaphase

bridge) และในที่สุดโครโมโซมจะขาดจากกันตรงจุดใดจุดหนึ่งในระหวางเซนโตรเมียรทั้งสอง

6.6 ระยะเทโลเฟส

ระยะนี้เริ่มขึ้นเมื่อโครโมโซมลูกแตละสายเคลื่อนที่ถึงขั้วเซลลทั้งสอง และเริ่มคลายตัว
(uncoiling) ออกจากกันจนกลายเปนสายใยโครมาตินเพื่อเตรียมตัวเขาสูระยะอินเตอรเฟสใหม ใน

ขณะเดียวกันจะเกิดเยื่อหุมนิวเคลียสลอมรอบโครโมโซมที่ขั้วเซลลทั้งสองทําใหเกิดนิวเคลียสใหม 2

อัน ซึ่งมีองคประกอบและคุณสมบัติเหมือนกัน นอกจากนี้มีการสรางนิวคลีโอลัสที่บริเวณนิวคลี
โอลัส อารกาไนเซอรของโครโมโซม และโครโมเซนเตอรก็ปรากฏใหเห็นอีกครั้งในระยะนี้

ในขณะเดียวกันกระบวนการไซโตไคเนซิสก็เกิดขึ้น การแบงไซโตพลาสซึมในเซลลสัตว
เกิดจากเยื่อหุมเซลลตรงบริเวณแนวกลางเซลลจะคอดเขาหากันจนไซโตพลาสซึมถูกแบงแยกออกเปน

2 สวน และกลายเปนเซลลใหม 2 เซลลในที่สุด สําหรับในเซลลพืชกระบวนการไซโตไคเนซิสเกิดขึ้น

โดยเซลลจะสรางผนังบาง ๆ (cell plate) กั้นตรงบริเวณแนวกลางเซลล ซึ่งตอไปจะมีสารมาสะสมจน

เปลี่ยนสภาพเปนผนังเซลลที่สมบูรณ (cell wall) กั้นแยกเซลลออกจากกันเปนสองสวน วัฎจักรเซลล
สิ้นสุดลงที่ระยะนี้และเซลลลูกทั้งสองจะเขาสูระยะอินเตอรเฟสใหมตอไป

6.7 ปริมาณดีเอ็นเอในนิวเคลียสระหวางการแบงเซลลแบบโมโตซิส

โดยปกติเซลลรางกาย (somatic cell) จะมีโครโมโซม หรือยีโนม (genome) 2 ชุด ชุดหนึ่ง
มาจากพอ และอีกชุดหนึ่งมาจากแม ในระยะอินเตอรเฟสที่ระยะยอย G นิวเคลียสของเซลลจะมี
1