Page 8 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

2
โครสร้างพืช

 ไซโตพลาสซึม (cytoplasm) เป็นของเหลวที่อยู่ระหว่างเยื่อหุ้มเซลล์และนิวเคลียส ภายในมี

ของเหลวที่เรียกว่า cytosol มีออร์กาเนล (organelles) ชนิดต่าง ๆ ที่ท าหน้าที่เฉพาะอย่าง เช่น พลาสมิด
(plasmid) ไมโตครอนเดรีย (mitochondria) กอลใจ (golgi apparatus) เอ็นโดพลาสมิค เรติคูลัม

(endoplasmic reticulum) และ ไมโครทูบูล รวมทั้งองค์ประกอบที่เรียกว่า inclusion หรือ ergastic

substance ซึ่งได้แก่สารจ าพวกรงควัตถุ (pigments) สารผลึก (crystallites) เม็ดแป้ง (starch grains)
และหยดน้ า (deposites) เป็นต้น

 นิวเคลียส (nucleus) ซึ่งเป็นศูนย์กลางของการควบคุมและถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

และประสานงานกับไซโตพลาสซึมควบคุมการท าหน้าที่ของออร์กาเนล (organelles)

ภาพที่ 1.1 โครงสร้างของเซลล์พืช และ ออร์กาเนล (organelles) ต่างๆ ในไซโตพลาสซึมของเซลล์พืช
(ที่มา : http://www.instructables.com/image/FUEVRFCFFFIVL5P/Creating-the-Cell-Cross-

Section.jpg)

รูปร่างและขนาดของเซลล์พืช

เซลล์พืชมีขนาดเล็กมาก และส่วนมากไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า เซลล์พืชชั้นสูงส่วนใหญ่มี

ขนาดประมาณ 10-100 m (1 m หรือไมครอน, micron = 10 มิลลิเมตร) แต่บางชนิด เช่น
-3
Acetabularia (สาหร่ายสีเขียว) อาจมีความยาวถึง 2-5 เซนติเมตร (ภาพที่ 1.2) หรือ เซลล์ของผลของพืช

ตระกูลแตงบางชนิดมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 1/24 นิ้ว และเซลล์ไฟเบอร์ (fiber) บางชนิดอาจยาวถึง 20

เซนติเมตร เชลล์ที่มีขนาดเล็กที่สุด คือ เซลล์ของแบคทีเรีย ซึ่งมีขนาดประมาณ 0.5 m เนื่องจากเซลล์

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ