Page 7 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

เซลล์พืช
1 (Plant Cell)

เซลล์พืช

นักชีววิทยารู้จักเซลล์มาตั้งแต่ ค.ศ. 1665 หลังจากที่ Robert Hooke ได้คิดค้นกล้องจุลทรรศน์

และเมื่อวิทยาการต่างๆ ถูกพัฒนามากขึ้น ทั้งกล้องจุลทรรศน์ชนิดแสง (light microscopes) และ ชนิด
อิเล็กตรอน (electron microscope) รวมทั้งเทคนิคต่างๆ ท าให้การเรียนรู้เรื่องเซลล์พืชมีความก้าวหน้า

ขึ้นเป็นล าดับ

โครงสร้างของพืชประกอบด้วยเซลล์ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดที่สามารถแสดงออกถึงการมี

ชีวิตได้ เซลล์พืชประกอบด้วยเซลล์หลายชนิดที่มีความแตกต่างกันทั้งรูปร่างและองค์ประกอบภายใน จึง
ท าให้การท าหน้าที่ของเซลล์แตกต่างกัน โดยสิ่งมีชีวิต เช่น แบคทีเรีย หรือ ไซยาโนแบคทีเรีย มีเซลล์เป็น

prokaryotic cell จะประกอบด้วยเซลล์เดียว ในแต่ละเซลล์ที่อยู่รวมกันมีกิจกรรมต่างๆ ของตัวเองโดยไม่
ต้องพึ่งพาเซลล์อื่น อีกทั้งไม่มีเยื้อหุ้มเซลล์ และ ไม่มีออร์กาเนล (organelles) ที่ท าหน้าที่เฉพาะอย่าง

ในขณะที่เซลล์ในกลุ่มตั้งแต่ สาหร่าย (algae) จนถึงพืชที่มีท่อล าเลียง และพืชมีดอก มีเซลล์เป็น

eukaryotic cell ซึ่งมีโครงสร้างและองค์ประกอบภายในที่ต่างกัน ลักษณะที่ส าคัญของเซลล์ยูคารีโอติค
คือ นิวเคลียสมีเยื่อหุ้ม มีสารพันธุกรรมพวกกรดนิวคลีอิกทั้ง DNA และ RNA และ ออร์กาเนล ต่างๆ มีเยื่อ

หุ้มและท าหน้าที่เฉพาะอย่าง อีกทั้งมีการเคลื่อนที่ของ ไซโตพลาสซึม และมีการแบ่งเซลล์แบบ ไมโตซิส

(mitosis) และ ไมโอซีส (meiosis)

โครงสร้างของเซลล์พืช

เซลล์พืชแตกต่างกันทั้งในด้านรูปร่างและหน้าที่ โดยทั่วไปประกอบด้วย (ภาพที่ 1.1)

1) ผนังเซลล์ (cell wall) เป็นโครงสร้างที่อยู่ด้านนอกสุดล้อมรอบ

2) โปรโตพลาสซึม (protoplasm) ซึ่งประกอบด้วย

 เยื่อหุ้มเซลล์ (cell membrane) หรือพลาสมาเมมเบรน (plasma membrane) ที่อยู่ถัดจาก

ผนังเซลล์เข้าไป ท าหน้าที่ห่อหุ้มส่วนที่อยู่ภายใน

รศ. ดร. ลิลลี่ กาวีต๊ะ