Page 60 -
P. 60
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ Faculty of Agriculture, Kasetsart University
ผลิตภัณฑ์ปุ๋ยคอกผสมจุลินทรีย์แบบอัดเม็ด
ส่งเสริมสุขภาพและเพิ่มภูมิคุ้มกันพืช
รองศาสตราจารย์ ดร.สุดฤดี ประเทืองวงศ์ *
รายละเอียดผลงาน
ที่มาและความส�าคัญ :
จุลินทรีย์ในธรรมชาติหลายชนิดมีคุณประโยชน์ต่อการปลูกพืชทั้งในด้านการส่งเสริมการเจริญเติบโต
ควบคุมและยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคพืช ตลอดจนชักน�าให้พืชมีภูมิต้านทานโรค จึงมีการศึกษาวิจัยและคัดเลือก
สายพันธุ์แบคทีเรียที่มีประสิทธิภาพสูงดังกล่าวภายใต้การสนับสนุนงบประมาณจากหน่วยงานต่างๆ ทั้งภายใน
และภายนอกมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งการใช้ผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์ให้เกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพ
สูงสุดเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัย ทั้งคุณสมบัติและกลไกของสายพันธุ์จุลินทรีย์ ชนิดและอัตราส่วนผสมสารพา
และสารเสริมประสิทธิภาพในสูตรผลิตภัณฑ์ สภาพแวดล้อมในการใช้ และวิธีการใช้ที่เหมาะสม ทั้งนี้สายพันธุ์
เชื้อแบคทีเรียสุขภาพพืชของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คือ Pseudomonas fluorescens สายพันธุ์ SP007s
เป็นแบคทีเรียมีคุณสมบัติและกลไกที่โดดเด่นนานัปการที่มีประโยชน์ต่อการผลิตพืช ซึ่งผ่านการพิสูจน์
และวิจัยแล้วทั้งในระดับห้องปฏิบัติการ และสภาพแปลงปลูกพืชจริง และพบว่ามีความสามารถในการน�าไป
ปรับใช้กับพืชเศรษฐกิจได้อย่างหลากหลาย (ข้าว ข้าวโพด ถั่วเหลือง ถั่วเหลืองฝักสด พืชผัก) จึงมีการพัฒนา
เป็นสูตรผลิตภัณฑ์พร้อมใช้ โดยผลิตภัณฑ์หรือสูตรส�าเร็จจุลินทรีย์สามารถน�ามาปรับใช้ (apply) ในระบบ
การผลิตพืชได้ในทุกขั้นตอน ขึ้นอยู่กับเป้าหมายของการใช้ (use) เช่นการใช้ควบคุมโรคหรือแมลงหรือการใช้
เป็นปุ๋ยจุลินทรีย์ หรือวิธีการใช้แบบคลุกเมล็ดก่อนปลูกเพื่อลดปริมาณเชื้อที่ติดมากับเมล็ดหรือปกป้องโรค
ในดิน การคลุกหรือผสมดิน เพื่อควบคุมประชากรเชื้อในดิน หรือส่งเสริมการใช้ธาตุอาหารพืชและการพ่นใบ
หรือส่วนต่างๆ ของล�าต้นเหนือดิน ทั้งนี้สูตรผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์หลักที่อยู่ในลักษณะผงพร้อมใช้ที่ต้องใช้ผสมน�้า
พ่นใบนั้น จากการวิจัยในพื้นที่พบว่าเกษตรกรโดยเฉพาะในพื้นที่ ต.ทุ่งคอก อ.สองพี่น้อง จ.สุพรรณบุรี ต้องการ
* ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900
หน้า 58 ครบรอบ 72 ปี คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์