Page 307 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-39

3.4.2 พื้นที่ปาอนุรักษตามมติคณะรัฐมนตรี
พื้นที่ปาอนุรักษตามมติคณะรัฐมนตรีมี ดังนี้
(1) การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ํา

(2) ปาชายเลน
(3) การจําแนกเขตการใชประโยชนทรัพยากรที่ดินและปาไมในพื้นที่ปาสงวน
แหงชาติ
โดยมีความเปนมาและรายละเอียดดังนี้

(1) การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ํา

คณะรัฐมนตรีไดมีมติใหสํานักงานคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหงชาติดําเนินการ
กําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ําที่สําคัญของประเทศไทยเมื่อวันที่ 27 กรกฏาคม 2525

การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ําคือการกําหนดเขตการใชประโยชนที่ดิน โดยประสานหลัก
ของการวางแผนการใชที่ดินเขากับความสัมพันธระหวางกันของทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยูรวมกับศักยภาพของพื้นที่ใน
ดานอุทกวิทยาที่สัมพันธตอการเปนตนน้ําลําธาร และรวมไปถึงลักษณะแนวโนมของการกอเกิดปญหาและมลภาวะของ
สิ่งแวดลอมที่อาจจะเกิดขึ้นหากมีการนําทรัพยากรในพื้นที่ลุมน้ําไปใชหรือมีการพัฒนาพื้นที่

ชั้นคุณภาพลุมน้ําแตละชั้นมีลักษณะดังนี้
(1) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําที่ควรจะตองสงวนรักษาไวเปน
ตนน้ําลําธารโดยเฉพาะ
(2) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 2 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําซึ่งมีคุณภาพเหมาะสมตอการ

เปนตนน้ําลําธารในระดับรองลงมา และสามารถนํามาใชประโยชนเพื่อกิจการที่สําคัญ เชน การทําไมและ
เหมืองแรเปนตน
(3) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 3 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําซึ่งสามารถใชประโยชนไดทั้ง

กิจกรรม ทําไม เหมืองแร และเพื่อปลูกพืชกสิกรรมประเภทไมยืนตน
(4) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 4 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําที่สภาพปาไดถูกแผวถางเปนที่
ใชประโยชนเพื่อกิจการพืชไรเปนสวนมาก
(5) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 5 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําซึ่งเปนที่ราบหรือลุมหรือ เนินลาด

เอียงเล็กนอย แตสวนใหญไดถูกบุกรุกแผวถาง เพื่อใชประโยชนดานเกษตรกรรม โดยเฉพาะทํานา และกิจกรรมอื่น
1. การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ํา
คณะรัฐมนตรีไดมีมติเห็นชอบการกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ําภาคตางๆ รวม 5 ครั้ง คือ
ลุมน้ํา ปง – วัง วันที่ 28 พฤษภาคม 2528

ลุมน้ํา ยม – นาน วันที่ 21 ตุลาคม 2529
ลุมน้ํา มูล – ชี วันที่ 12 กรกฎาคม 2531
ลุมน้ํา ภาคใต วันที่ 7 พฤศจิกายน 2532
ลุมน้ํา ภาคตะวันออก วันที่ 19 พฤศจิกายน 2534

ผลการดําเนินงานกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ําตางๆมีรายละเอียดในตารางที่ 3-16