Page 211 -
P. 211
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
2-78
ดําเนินการตามแผน พรอมทั้งรับความเห็นเพิ่มเติมกับขอสังเกตของคณะกรรมการกลั่นกรองเรื่องเสนอ
คณะรัฐมนตรี คณะที่ 3 ไปพิจารณาดําเนินการตอไปดวย
สาระสําคัญของแผนสรุปได ดังนี้
สถานการณและประเด็นปญหา
การเพิ่มขึ้นของประชากร ความตองการขยายพื้นที่เพื่อการเพาะปลูก การสรางชุมชน การ
ขยายตัวของกิจกรรมการผลิตภาคอุตสาหกรรม ไดทําใหพื้นที่ปาไมลดจํานวนลงอยางรวดเร็ว เห็นไดจากใน
ป พ.ศ. 2504 ประเทศไทยมีพื้นที่ปาไมประมาณ 171.0 ลานไร หรือรอยละ 53.3 ของพื้นที่ประเทศ และใน
ป พ.ศ. 2541 พบวา พื้นที่ปาไมของประเทศไทยเหลืออยูเพียง 81.0 ลานไร หรือรอยละ 25.3 ของพื้นที่
ประเทศ และในชวงระยะเวลาที่ผานมานั้น จะเห็นไดวาการควบคุมการใชประโยชนและการอนุรักษปาไม
ยังไมสามารถควบคุมการใชประโยชนจากพื้นที่ปาไมไดอยางมีประสิทธิภาพเทาที่ควร รวมทั้งการบริหาร
จัดการพื้นที่ปาไมที่ผานมามีการดําเนินการจัดทํานโยบายแผนและมาตรการ โดยหลายหนวยงานแตยังขาด
ความชัดเจน สอดคลอง และเชื่อมโยงที่เปนรูปธรรมในการจัดการพื้นที่ปาไมของชาติ ซึ่งในแผนยุทธศาสตร
นี้ ไดสรุปรวบรวมสถานการณและประเด็นปญหาของพื้นที่ปาไมในภาพรวมไดดังตอไปนี้ 1) พื้นที่ปาลดลง
และมีสภาพเสื่อมโทรม 2) ขาดการกําหนดพื้นที่สงวน (Preserved area) เพื่อเปนความมั่นคงของประเทศ
3) การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ 4) พื้นที่ชุมน้ําถูกทําลายและเสื่อมโทรม 5) ยังไมมีกฎหมาย
การจัดการปาชุมชน 6) การใชประโยชนเกินขีดความสามารถในการรองรับของพื้นที่ 7) การลดลงของ
ทรัพยากรสัตวปาและขาดนโยบายการอนุรักษที่ชัดเจน 8) การใชประโยชนพื้นที่ปาเศรษฐกิจขาดความ
สมดุลเหมาะสมกับศักยภาพ 9) แนวทางการสงเสริมใหปลูกปาเศรษฐกิจไมชัดเจน 10) ความตองการไมและ
ผลิตภัณฑจากไมมีมากขึ้น
วัตถุประสงค มีแผนยุทธศาสตรการจัดการพื้นที่ปาไมของชาติแบบบูรณาการที่เปนกรอบ
และทางเลือกใหทุกภาคสวนนําไปดําเนินการไดอยางมีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผล เพื่อดํารงไวซึ่ง
ความสมบูรณของทรัพยากรธรรมชาติและความสมดุลของระบบนิเวศ
เปาหมาย
1. สงวนพื้นที่ปาไมธรรมชาติ เพื่อรักษาไวซึ่งความหลากหลายทางชีวภาพและความสมดุล
ของระบบนิเวศอันเปนแหลงกําเนิดตนน้ําลําธารของประเทศ
2. อนุรักษและฟนฟูทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อนํามาเปนทุนทางสังคมและใชประโยชน
อยางชาญฉลาดและยั่งยืน โดยผานกระบวนการมีสวนรวมของทุกภาคสวน
แนวทางและมาตรการ
แนวทางที่ 1 : การพัฒนาองคความรู เพื่อการสงวน อนุรักษ ฟนฟูทรัพยากรและใช
ประโยชนในพื้นที่ปาไม โดยใหทุกภาคสวนมีสวนรวม
แนวทางที่ 2 : การเพิ่มประสิทธิภาพในการปองกันและดูแลรักษาพื้นที่ปาไม
แนวทางที่ 3 : การฟนฟูทรัพยากรปาไมใหดํารงไวซึ่งความสมดุล
แนวทางที่ 4 : การใชประโยชนทรัพยากรปาไมอยางยั่งยืน
แนวทางที่ 5 : การสรางความเขมแข็งของชุมชน
แนวทางที่ 6 : การบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ