Page 10 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

นอกจากการใชงานเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่องของ Wireless LAN แลว ยุคทองของการสื่อสารไรสายยัง
เกิดขึ้นพรอมกับแนวคิดของระบบเซลลูลาร (Cellular Concept) ที่ไดเอาชนะขีดจํากัดของการใชงาน
ระบบสื่อสารไรสายในยุคแรก โดยการแกปญหาดานขนาดพื้นที่ครอบคลุมและแถบความถี่ (spectrum) ที่มีอยู

อยางจํากัด อยางไรก็ตามจํานวนผูใชที่เพิ่มขึ้นอยางรวดเร็วเกินกวาแถบความถี่ที่มีอยูจะรองรับได ซึ่งเปน
สาเหตุที่ผลักดันใหเทคโนโลยีของระบบสื่อสารเซลลูลารพัฒนาขึ้นอยางรวดเร็วในชวง 20 ปที่ผานมา จาก
ระบบโทรศัพทเคลื่อนที่แบบอะนาล็อกในยุคที่ 1 ซึ่งเนนการใหบริการแตเพียงขอมูลเสียงเทานั้น มาเปนระบบ
ดิจิทัลในยุคที่ 2 ซึ่งสามารถสงภาพและขอความสั้น ๆ (SMS) ดวยประสิทธิภาพการใชความถี่ที่เพิ่มขึ้น ระบบที่

รูจักอยางแพรหลายก็คือระบบ GSM ที่มีจํานวนผูใชเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง เทคนิคการลดขนาดเซลลลงเรื่อย ๆ
เพื่อเพิ่มความจุของชองสัญญาณมีขีดจํากัด อีกทั้งมาตรฐานที่แตกตางกันในระบบโทรศัพทมือถือยุคที่สอง
(GSM/CDMA) นั้นก็เปนอุปสรรคตอการเปลี่ยนยายเครือขาย (roaming) ในขณะเดินทาง บวกกับความ
ตองการใชอินเทอรเน็ตบนโทรศัพทมือถือ เปนสาเหตุของการพัฒนาระบบโทรคมนาคมเคลื่อนที่ในยุคที่ 3 ที่

เพิ่มประสิทธิภาพการใชแบนดวิดทดวยการใชชองสัญญาณแถบความถี่กวางของระบบ CDMA ซึ่งสามารถ
ใหบริการขอมูลมัลติมีเดียดวยความเร็วถึง 2 Mbps อยางไรก็ตามเปาหมายที่จะใหทั่วโลกมีมาตรฐานเดียวกัน
นั้นไมสําเร็จ การจะใหสามารถใชโทรศัพทเครื่องเดียวไมวาจะเดินทางไปสวนใดของโลกนั้นจําเปนตองใช

โทรศัพทที่รองรับการใชงานของหลายมาตรฐานในเครื่องเดียว สําหรับเปาหมายตอไปในยุคที่ 4 นั้นจะเปนการ
รวมเอาเทคโนโลยีสื่อสารเคลื่อนที่มีอยูทั้งหมดไวรวมกัน (GSM, WCDMA, Wi-Fi, Bluetooth และอื่น ๆ)
เพื่อใหสามารถรองรับบริการไดทุกรูปแบบ และทุกหนทุกแหงทั่วโลก ดวยประสิทธิภาพการใชแบนดวิดธที่
สูงขึ้นกวาปจจุบัน

รูปที่ 1-2 การเติบโตของจํานวนผูใชเครือขายการสื่อสารไรสาย (ITU-R PDNR WP8F, 2002)

การสื่อสารไรสายอีกรูปแบบหนึ่งที่นาสนใจคือการสื่อสารดาวเทียม (Satellite Communication) ซึ่ง
สามารถเขาถึงพื้นที่หางไกลที่ระบบสื่อสารอื่น ๆ ไมสามารถเขาถึงเชน แทนขุดเจาะน้ํามันกลางทะเล หรือใน

บริเวณถิ่นทุรกันดาร แตคาใชจายในการติดตอสื่อสารผานดาวเทียมจะคอนขางแพง มีความหนวงเวลา
อัตราเร็วในการสื่อสารไมสูงมาก จึงมักใชสําหรับการสื่อสารในยามฉุกเฉินหรือกรณีเฉพาะมากกวา การใชงาน
ระบบดาวเทียมโดยปกติแลวจะเปนการถายทอดสัญญาณเพื่อความบันเทิง (broadcast entertainment)

หรือเปนการศึกษาทางไกลผานดาวเทียม การประยุกตใชดาวเทียมที่แพรหลายกลับพบในระบบสํารวจ
ระยะไกล (Remote sensing system) ซึ่งติดตั้งเซนเซอรหลายประเภทไวบนดาวเทียมเพื่อประโยชนในการ
สํารวจทรัพยากรโลก

หนา 3