Page 174 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

วิธีของการศึกษาจลนพลศาสตรเคมี 165

ทําอนุพันธสมการ (7.42) เทียบกับอุณหภูมิ เมื่อความดันคงที่ และแทนคาสมการ (7.41) และ (7.43)
จะได

⎛ ∂ ln K ⎞ Δ H 0
⎜ ⎟ = (7.45)
⎜ ∂ T ⎟ RT 2
⎝ ⎠ P

ทําอนุพันธสมการ (7.42) เทียบกับความดัน เมื่ออุณหภูมิคงที่ และแทนคาสมการ (7.44) จะได

⎛ ∂ ln K ⎞ Δ V 0
⎜ ⎟ = – (7.46)
⎟
⎜
⎝ P ∂ ⎠ T RT

สมการ (7.45) แสดงใหเห็นวา เมื่อเปลี่ยนอุณหภูมิ คาคงที่สมดุล (K) จะเปลี่ยนแปลง โดยคา K ที่

เปลี่ยนแปลงจะมากหรือนอย ขึ้นกับคาเอนทัลปที่เปลี่ยนแปลง ดังนั้นปฏิกิริยาที่ศึกษาจะตองมีความ

แตกตางของเอนทัลประหวางสารตั้งตนเปนผลิตภัณฑ ในทํานองเดียวกันสมการ (7.46) แสดงให

เห็นวา เมื่อเปลี่ยนความดัน คาคงที่สมดุล (K) จะเปลี่ยนแปลง ขึ้นกับปริมาตรที่เปลี่ยนแปลง
ระหวางสารตั้งตนเปนผลิตภัณฑ ดังนั้นหลังจากการรบกวนระบบ ระบบจะปรับตัวเขาสูสมดุลใหม

และสามารถติดตามการเปลี่ยนแปลงของความเขมขนจากจุดที่รบกวนจนถึงสมดุลใหมได

_____________________________________________________________________

ตัวอยาง 7.2 พิจารณาปฏิกิริยาที่มีสมดุลของ A(g) + B(g) k 1 P(g) (7.47)
k -1
จงหาเวลาในการรีแลกซ (τ) หลังระบบถูกรบกวน และรบกวนระบบโดยการเพิ่มความดันเพียง

เล็กนอยอยางรวดเร็ว

วิธีทํา
d [P]
กฎอัตราของปฏิกิริยาในสมการ (7.47) จะได = k [A][B] – k [P] (7.48)
1
-1
dt
d [P] e
ที่จุดสมดุล อัตราการเกิดปฏิกิริยาสุทธิมีคาเปนศูนย หรือ = 0
dt

ดังนั้นกฎอัตราที่จุดสมดุล จะไดสมการ (7.48) ในรูปดังนี้