Page 143 -
P. 143
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
5-9
ผลการศึกษาได้มีข้อเสนอให้ใช้ระบบภาษีมากระจายการถือครองที่ดินและให้มี
การคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรม
ต่อมาได้มีการน าผลการศึกษาดังกล่าวนี้ไปจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นที่
จ.เชียงใหม่ ขอนแก่น สงขลา และที่กรุงเทพมหานคร มีผลสรุปดังนี้
“ควรมีการก าหนดเขตการใช้ที่ดิน (Zoning) โดยการน ากฎหมายที่เกี่ยวข้องมา
บังคับใช้อย่างเข้มงวดและก าหนดเขตการใช้ที่ดินให้เหมาะสมและชัดเจน เช่น พื้นที่เกษตรกรรม
พื้นที่อุตสาหกรรม พื้นที่ที่อยู่อาศัยร่วมกับนโยบายด้านผังเมืองโดยให้ อบต. มีส่วนร่วมการพิจารณาเพื่อ
แก้ปัญหาการใช้ประโยชน์ที่ดินไม่ตรงกับศักยภาพ และเก็บภาษีในอัตราที่สูงกับผู้ที่ใช้ประโยชน์ที่ดินไม่ถูก
กับศักยภาพหรือมีการเปลี่ยนการใช้ประโยชน์ที่ดินในเขตที่รัฐบาลได้ลงทุนไปแล้ว เพื่อเป็นการคุ้มครอง
พื้นที่เกษตรกรรมและพื้นที่อุตสาหกรรม เช่น เจ้าของโรงงานอุตสาหกรรม จะไม่สามารถเข้าไปกว้านซื้อที่
นาในเขตชลประทาน ซึ่งมีราคาถูกเพื่อตั้งโรงงานอุตสาหกรรมได้ เนื่องจากได้ถูกก าหนดให้ใช้ประโยชน์ด้าน
การเกษตรเท่านั้นจ าเป็นต้องไปตั้งในเขตนิคมอุตสาหกรรม ซึ่งมีการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมแล้ว ที่ดิน
เกษตรกรรมก็จะไม่ถูกเปลี่ยนแปลง ในท านองเดียวกันที่ดินไม่เหมาะสมกับการท าเกษตร แต่มีสิ่งอ านวย
ความสะดวกเหมาะส าหรับกิจการอุตสาหกรรมก็ควรมีการคุ้มครองเพื่อกิจการอุตสาหกรรมนั้น”
(ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2542)
ในปี 2541 ส านักงานนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อม ได้มอบหมายให้บริษัทเทสโก จ ากัด ศึกษา
เรื่องการวางแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมและการใช้ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม โดยก าหนดชั้นคุณภาพการใช้ที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรมและก าหนดมาตรการการจัดการสิ่งแวดล้อมจนแล้วเสร็จ แต่ไม่มีผลในทางปฏิบัติ
(ส านักงานนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อม, 2541)
วันที่ 7 ตุลาคม 2540 ได้มีการประกาศใช้ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
ฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545-2549)
ในบทที่ 5 ยุทธศาสตร์การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
หัวข้อ (4.1) หน้า 67 ได้กล่าวถึงการคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรมไว้ดังนี้
“ก าหนดเขตการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่ที่สมควรอนุรักษ์เป็นพื้นที่เกษตรกรรม ควบคู่
ไปกับการสร้างแรงจูงใจผ่านมาตรการด้านสินเชื่อ ภาษี และระบบตลาด เพื่อกระจายสิทธิการ
ถือครองที่ดินในพื้นที่ที่เหมาะสมต่อการเกษตรแต่มิได้ใช้ประโยชน์ทางการเกษตร พร้อมทั้งให้มีกลไก
สนับสนุนด้านการเงิน เพื่อรับซื้อที่ดินซึ่งเจ้าของประสงค์จะจ าหน่ายจ่ายโอนและน ามาให้เกษตรกรที่ไม่มี
ที่ดินท ากินเช่าท าการเกษตร” (ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2544: 67)
ในปี 2541 คณะกรรมาธิการการปกครอง สภาผู้แทนราษฎรได้เสนอญัตติ
ต่อสภาผู้แทนราษฎรให้มีการศึกษากรณีให้มีการควบคุมการใช้ประโยชน์ที่ดินในที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
ได้มีการจัดท าร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองพื้นที่เกษตรกรรม พ.ศ… แล้วเสร็จในปี 2542
ต่อมาได้น าเข้าพิจารณาในสภาผู้แทนราษฎรเมื่อเดือน กุมภาพันธ์ 2543 สภาผู้แทนได้มีมติเห็นชอบและ
เสนอให้รัฐบาลด าเนินการแต่ไม่มีการด าเนินการ (ส านักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2542)