Page 20 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

10

บทที่ 2

การผลิตโคนมทดแทน

เปาหมายของการเลี้ยงโคทดแทน

1. ลูกโคมีการเจริญเติบโตที่เหมาะสมในระยะกินนม มีสุขภาพสมบูรณ แข็งแรง สามารถหยา

นมไดเมื่อลูกโคอายุประมาณ 2 - 3 เดือน
2. ลูกโคหลังหยานมมีการเจริญเติบโตทั้งน้ําหนักและความสูงอยางเหมาะสมสามารถผสมพันธุ

ไดเมื่ออายุประมาณ 15 - 18 เดือน หรือมีอายุคลอดลูกตัวแรกประมาณ 24 - 27 เดือน และใหผลผลิต

น้ํานมไดตามความสามารถทางพันธุกรรม

การเจริญเติบโตและการพัฒนาระบบเตานมของโคนมทดแทนระยะตาง ๆ

โคนมพันธุโฮลสไตนฟรีเชี่ยนมีอายุเริ่มเขาสูวัยสาว หรือ วัยเจริญพันธุ ( Puberty ) เมื่ออายุประมาณ

8 – 10 เดือน แตโคสาวควรเริ่มผสมพันธุเมื่อเปนสัดครั้งที่ 3 หรือ 4 ( ในกรณีที่สังเกตการเปนสัดอยาง

สม่ําเสมอ ) ซึ่งจะมีน้ําหนักประมาณประมาณ 50 – 60 % ของน้ําหนักเมื่อโตเต็มที่ ซึ่งประมาณ 300
กิโลกรัมสําหรับโคนมพันธุ ไทยฟรีเชี่ยน ( Thai Friesian ) หรือ ประมาณ 350 กิโลกรัม สําหรับโคนม

พันธุแท หรือ โคไทยฟรีเชี่ยนที่มีเลือดสูงมากกวา 90 % ซึ่งถาหากโคสาวมีการเลี้ยงดูและใหอาหารอยาง

ถูกตองก็จะมีอายุประมาณ 15 - 18 เดือน อยางไรก็ตามเกษตรกรสวนใหญมักมีการเลี้ยงโคทดแทนโดย
ใหอาหารต่ํากวาความตองการอาจเนื่องจากขาดความรูความเขาใจ หรือ ใหความสําคัญในการใหอาหารขน

แกโครีดนมมากกวาเพราะมีน้ํานมซึ่งเปนรายไดหลักของฟารม ทําใหโคทดแทนไดแกลูกโค โครุน โค

สาวมีขนาดและความสูงต่ํากวามาตรฐานสงผลทําใหผสมพันธุไดชาและเมื่อคลอดลูกเปนแมโคก็ใหผลผลิต
น้ํานมต่ํากวาความสามารถทางพันธุกรรมที่ควรจะเปน ดังนั้นเกษตรกรจึงควรหันมาใหความสนใจกับ

การเลี้ยงโคนมทดแทนโดยเฉพาะการเจริญเติบโต ( น้ําหนักและความสูง ) ตลอดจนการพัฒนาของระบบ

เตานมในแตละระยะเพื่อใหไดโคสาวทดแทนที่มีคุณภาพดังนี้

ระยะลูกโค ( อายุแรกเกิด - 3 เดือน )
ในระยะนี้การเจริญเติบโตของรางกาย และ การพัฒนาระบบเตานม ของลูกโคมีการเจริญเติบโต

ใกลเคียงกัน
ระยะกอนวัยเจริญพันธุ ( อายุ 3 – 9 เดือน )

โครุนในระยะนี้มีความสําคัญมากตอความกาวหนาของผลผลิตน้ํานมในฟารมในปถัด ๆ ไป

นอกเหนือจากการปรับปรุงผลผลิตน้ํานมจากพันธุกรรม เนื่องจากในชวงนี้ลูกโคจะมีการพัฒนาของระบบ

เตานมเร็วกวาการเจริญเติบโตของรางกาย ประมาณ 1.8 ถึง 3.5 เทา ดังนั้นการเรงอาหาร ( การขุนโคให

อวน ) หรือ การใหอาหารไมพอ ( เลี้ยงโคใหแคระแกรน ) ในระยะนี้จะมีความสําคัญอยางมากตอปริมาณ