Page 77 -
P. 77
58 59
ิ
์
ื
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
จังหวัดเพชรบุรี รอยละ 32.55 จังหวัดสมทรสงคราม ร้อยละ 12.23 จังหวัดชลบุรี ร้อยละ 1.39
ุ
้
ื้
โครงการดังกล่าวได้คัดเลือกพนที่เป้าหมายในการติดตั้งโรงงานผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเล 2 แห่งได้แก่ จังหวัดปัตตานี ร้อยละ 0.92 จังหวัดฉะเชิงเทรา ร้อยละ 0.87 และจังหวัดจันทบุรี ร้อยละ 0.48 โดยมี
ิ
ั
ิ
ี
ั
บรเวณนอกเขตนคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด จงหวัดระยอง และเมองพทยา จงหวัดชลบุร โดยใช้ ผลผลิตเฉลี่ย 14.78 ตันต่อไร่ และมีต้นทุนการผลิต 0.87 บาทต่อกิโลกรัม ซึ่งส่วนใหญ่เป็นค่าจ้าง
ื
ั
ื
ั
ั
ระบบรีเวอร์สออสโมซีส เน่องจากประหยดพลงงาน สามารถใช้ร่วมกับพลังงานทางเลือกได้ มีความ แรงงานในการทำนาเกลือ (สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการพัฒนาเกลือทะเลไทย, 2565ข)
้
ยั่งยืนมากกว่าเทคโนโลยีอน และมตนทนตำกว่ากระบวนการอน และคาดการณว่าในปี พ.ศ. 2580 ขั้นตอนการทำนาเกลือมีทั้งหมด 7 ขั้นตอน ได้แก่
ี
ื่
ุ
ื
่
่
์
จะจำเป็นต้องผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเล ไม่น้อยกว่า 300,000 ลูกบาศก์เมตร เพ่อรองรบความต้องการ 1) การขุดคลองส่งน้ำทะเลหรือการสร้างระบบท่อสูบน้ำทะเล
ั
ื
ใช้น้ำจากการขยายตัวของเมืองในอนาคต (ยุพิน พงษ์ทอง, 2564; ประชาชาติธุรกิจ, 2565) 2) การปรับพื้นที่นาเกลือและคันนาให้พื้นดินราบเรียบโดยใช้รถบดจนพื้นอัดแน่น
ั
3) การปล่อยน้ำทะเลเข้า “นาวัง” เพื่อตกตะกอนที่ปนเปื้อนมากบน้ำทะเล
8. การทำนาเกลือ 4) การถ่ายน้ำไปยัง “นาตาก” เพื่อพักน้ำทะเล
เกลือ เป็นอาหารที่มีความสำคัญและมีบทบาทอย่างมากในการดำรงชีวิตของมนุษย์ มนุษย์นำ 5) การถ่ายน้ำไปยัง “นาเชื้อ” เพื่อพักน้ำทะเลรอให้เกลือตกผลึก
ั
ี
ี
เกลือมาใช้บริโภค ปรุงอาหาร ถนอมอาหาร และใช้เป็นยารักษาโรค นอกจากน้ยงมการนำมาใช้ใน 6) การถ่ายน้ำไปยัง “นาปลง” เป็นนาสุดท้ายเอาไว้สำหรับให้น้ำทะเลระเหยจนสารละลาย
ิ่
ู
้
โรงงานอตสาหกรรมแปรรปอาหาร โดยเฉพาะ ไสกรอก และอาหารกระป๋อง โดยเกลือมี 2 ประเภท เริ่มอมตัว เกลือตกผลึกเป็นชั้นหนาประมาณ 3-20 เซนติเมตร กลายเป็นเม็ดเกลือ ขั้นตอนนี้ใช้เวลา
ุ
แบ่งตามแหล่งที่มาของเกลือ ได้แก เกลือบก และเกลือทะเล ประมาณ 10-15 วัน
่
ื
ี
ื
ั
์
้
ื
น้ำทะเลมีรสชาติเค็มเนื่องจากมีเกลือเป็นองค์ประกอบสำคัญ โดยในน้ำทะเล 1,000 กรัม 7) การเก็บเกี่ยวผลผลิต เรยกว่าการ “รอเกลอ” โดยใช้อุปกรณโกยเกลอมารวมกนเป็นกอง
็
ื
ื
ื่
ประกอบด้วยน้ำจืด 965 กรัม และเกลือ 35 กรัม ได้แก่ คลอไรด์ (Cl) 18.980 กรม โซเดยม (Na ) เหมือนเจดีย์ทรายเพอให้เกลือแห้งน้ำ ดังภาพที่ 2.18 และสุดท้ายหาบเกลอไปไว้ในโรงเกบเกลอ
-
+
ี
ั
10.556 กรัม ซัลเฟต (SO 4 ) 2.649 กรม แมกนเซยม (Mg ) 1.272 กรม แคลเซียม (Ca ) 0.400 เรียกว่า “ฉาง” เพื่อรอจำหน่ายต่อไป
2+
ั
2+
2-
ี
ี
ั
ั
2+
์
กรัม โพแทสเซียม (K ) 0.380 กรม ไบคารบอเนต (HCO 3 ) 0.140 กรัม และไอออนชนดอน ๆ
ิ
-
่
ื
ั
ุ
ั
ื
ั
0.623 กรม (สำนกงานเลขานการคณะกรรมการพฒนาเกลอทะเลไทย, 2565ก; Garrison, 1999)
การทำนาเกลือ เป็นการนำทรัพยากรน้ำทะเลมาตากแห้งให้น้ำจืดระเหยไปเหลือแต่ผลึกเกลือตกอยู่
(solar evaporation system) วิธีการดังกล่าวเป็นการสกัดนำเกลือทะเลมาใช้ประโยชน์ที่มีมาตั้งแต่
โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน ถือเป็นอาชีพเก่าแก่หนึ่งที่เก่าแก่ของโลกและของคนไทย (คณะอนุกรรมการ
จัดการความรู้เพื่อผลประโยชน์แห่งชาติทางทะเล, 2562)
การทำนาเกลือต้องใช้น้ำทะเลปรมาณมากเป็นวัตถุดิบ ดังนั้นเพอลดต้นทุนในการขนส่งน้ำ
ื่
ิ
ื้
ื้
ทะเลจึงพบนาเกลือในจังหวัดที่มีพนที่ติดชายฝั่งทะเลเท่านั้น โดยสภาพพนที่ที่เหมาะสมในการทำนา
ั
เกลือ คือ ลกษณะทางภูมิประเทศเปนพืนที่ราบเรียบ เนื้อดินมีดินเหนียวเป็นองค์ประกอบหลัก
้
็
สามารถอุ้มน้ำได้ดีลดโอกาสที่น้ำเค็มซึมลงไปใต้ดินและป้องกันไม่ให้น้ำจืดซึมขึ้นมาบนผิวดิน ข้อจำกัด
ในการเลือกพนที่ดังกล่าวส่งผลให้ประเทศไทยมแหล่งผลิตเกลือทะเลเพยง 7 จังหวัดเท่านั้น (จาก
ี
ี
ื้
พื้นที่ชายฝั่งทะเลทั้งหมด 23 จังหวัด) โดยกำลังการผลิตร้อยละ 90 ของประเทศ อยู่ที่จังหวัดเพชรบุรี
ุ
ื้
จังหวัดสมทรสาคร และจังหวัดสมทรสงคราม ส่วนที่เหลือเป็นพนที่ที่มีกำลังการผลิตน้อย พบใน
ุ
จังหวัดชลบุรี จังหวัดจันทบุรี จังหวัดปัตตานี และจังหวัดฉะเชิงเทรา พื้นที่ทำนาเกลือของประเทศไทย ภาพที่ 2.18 การเก็บเกี่ยวผลผลิตเกลือทะเล
ั
รวมท้งหมด 47,210 ไร่ (75.54 ตารางกโลเมตร) แบ่งออกเป็น จังหวัดสมุทรสาคร รอยละ 51.56 ที่มา: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการเสริมสร้างสุขภาพ (สสส.) (2559)
ิ
้
การใช้้ประโยช้น์์จากทรัพยากรทางทะเลและช้ายฝั่่�ง 59
8/8/2567 10:48:52
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 59 8/8/2567 10:48:52
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 59