Page 6 -

ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
์
ิ
ิ
ิ
ื

1. ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับกุหลาบพันปี

์
กุหลาบพันปี เป็นพืชในสกุล Rhododendron อยู่ในวงศ Ericaceae มี
้
ุ่
ลักษณะเป็นไม้พมหรือไม้ยืนต้นขนาด 2-15 เมตร ไม่ผลัดใบ ลำตนและกิ่งก้านมักคด
งอเพราะอิทธิพลของแรงลม เปลือกตะปุ่มตะป่ำ มักมีมอส ไลเคนส์ และเชื้อราดำ
ื่
ี่
เกาะตามกิ่งย่อยและใบ อันเนองจากความชื้นสูงและหนาวเย็นของพื้นท ใบเป็นใบ
เดี่ยวเรียงเวียนสลับใกล้ๆ กันเป็นกลุ่มทปลายกิ่งใกล้ปลายยอด จำนวน 5-8 ใบ ใบรูป
ี่
่
ใบหอก (lanceolate) คอนข้างกว้าง หรือ รูปขอบขนานแกมรูปใบหอก (oblong
lanceolate) กว้าง 2-3 ซม. ยาว 7-14 ซม. ปลายแหลม โคนสอบหรือมน ขอบ
ี
เรียบงอลง แผ่นใบหนา ด้านบนเกลี้ยงสีเขียวเข้มเหลือบมัน ด้านล่างสีซด มีเกล็ด
ั่
ขนาดเล็กสีเทาอมนำตาล หรือสีเทาอมขาวปกคลุมทวไป และมีขนหนาแนน เส้น
่
้
แขนงใบข้างละ 12-14 เส้น ดอกมีหลายสีสดใส ออกเป็นช่อพวงจากปลายยอดและ
ซอกใบ ผลแห้ง มีลักษณะป้อมรี หรือ รูปทรงกระบอกแบบ capsule กว้าง 6-7 มม.
ยาว 1.3-1.6 ซม. เมื่อผลแก่จะแตกออกตามยาวเป็น 7-8 เสี่ยง เมล็ด แบน เล็ก มี
ปีกบางใสล้อมรอบ มีเมล็ดจำนวนมาก
ชื่อ Rhododendron มาจากคำว่า Rhodo ในภาษากรีกหมายถึงกุหลาบ
ี้
่
และคำว่า Dendron แปลวาคล้ายไม้ต้น โดยรวมจึงบอกถึงลักษณะพืชนอย่างชัดเจน
ั้
ี่
ว่า คล้ายทงกุหลาบและคล้ายไม้ต้น เจริญเติบโตได้ดีในพื้นทที่มีอากาศหนาวเย็นและ
ั้
ึ่
มีความชื้นในอากาศสูง ซงพบทวโลกประมาณ 850 ชนด ทงในพื้นทเขตหนาว เขต
ั่
ี่
ิ
ร้อน และกึ่งร้อน มักขึ้นตามไหลเขาหรือทลาดเอียงมากกว่า 60 องศาบนทสูงกว่า
ี่
ี่
ึ
ระดับนำทะเลตั้งแต่ 1,800 เมตรขึ้นไป ปัจจุบันมีบันทกกุหลาบพันปีทพบใน
้
ี่
ิ
ี้
ื
ธรรมชาติมากถึง 1,024 ชนด ศนย์กลางพืชชนดนอยู่บริเวณเทอกเขาหิมาลัย และ
ู
ิ
ุ
กระจายไปในทกภูมิภาคของโลก เช่น อินเดีย เนปาล ภูฏาน ยูนนาน พม่า ไทย
ี่
ลาว และเวียดนาม สำหรับแหล่งทพบกุหลาบพันปีในประเทศไทย จะกระจายอยู่ใน
ี่
บริเวณทมีพื้นทสูงจากระดับนำทะเลตงแต่ 1,000 เมตรขึ้นไป ส่วนใหญ่จะอยู่บริเวณ
ี่
ั้
้
์
ภูเขาสูงในเขตภาคเหนือ โดยเฉพาะดอยอินทนนท ดอยเชียงดาว ดอยผ้าห่มปก ดอย
ม่อนจอง เป็นต้น (กรวิศฎ์ ณ ถลาง, 2554.; สมาคมพืชสวนแห่งประเทศไทย, 2564)
ี่
ี่
ึ่
ิ
ซงสามารถแสดงข้อมูลชนดพันธุ์และแหล่งทพบกุหลาบพันปีในแต่ละพื้นทของไทย
ดังน ี้
2