Page 33 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

บทที่ 2

การทำประมงอยางยั่งยืน

ตามที่ไดทราบกันแลววาทรัพยากรประมงไมวาจะเปนทางทะเล หรือน้ำจืด นั้นเปนทรัพยากรที่
ใชแลว สามารถที่จะมีการเจริญเติบโตของสัตวน้ำในรุนตอๆ ไปเพิ่มขึ้นได อยางไรก็ตามการเพิ่มขึ้นของ

สัตวน้ำหากมีการเพิ่มขึ้นในอัตราที่นอยกวาอัตราการจับสัตวน้ำจากการทำประมง จะทำใหสัตวน้ำไม

สามารถเจริญเติบโตไดทันตามความตองการจับ หากเปนระยะเวลายาวนานขึ้นจะสงผลกระทบทำให

สัตวน้ำสูญพันธุไปไดในเวลาหนึ่งๆ ในบทที่ 2 ผูอานจะไดทราบถึง กระบวนการในการเจริญเติบโตของ

ฝูงปลาตามธรรมชาติในขณะที่ยังไมมีการทำประมง หลังจากนั้นจะอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงของขนาด

ฝูงปลาเมื่อมีการทำประมงเกิดขึ้น และเมื่อเกิดการทำประมงแลว ควรมีการจัดการการทำการประมง
อยางยั่งยืนในเชิงเศรษฐศาสตรอยางไร

2.1 การเติบโตของฝูงสัตวน้ำตามธรรมชาติ (Growth of fish stock)

ขนาดของฝูงสัตวน้ำตามธรรมชาติ (Fish Stock) หมายถึง การที่สัตวน้ำในชนิดเดียวกันอยู
รวมกันเปนกลุมซึ่งขนาดของฝูงและขนาดของฝูงสัตวน้ำในชนิดนั้นจะมีขนาดเติบโตขึ้นตามชวง

ระยะเวลาหนึ่ง โดยปกติ สามารถอธิบายการเติบโตไดโดยพิจารณาจากการเปลี่ยนแปลงขนาดของฝูง

สัตวน้ำ และใชรูปกราฟของเสนโลจิสติก (Logistic growth curve) เปนการอธิบายการเปลี่ยนแปลง

ของการเติบโต โดยปกติธรรมชาติของฝูงสัตวน้ำกรณีที่ยังไมมีการกระทบจากการทำประมง การ

เปลี่ยนแปลงของขนาดฝูงสัตวน้ำขึ้นอยูกับ 3 ปจจัยหลัก ไดแก

การเกิด/การทดแทน (Recruitment: (R)) การเกิดหรือการทดแทน เปนกระบวนการที่สำคัญที่สุดของ
การเติบโตขนาดฝูงสัตวน้ำ ซึ่งจะเริ่มจากชวงของสัตวน้ำที่มีชีวิต เริ่มตั้งแตชวงแรกของการเกิดเปนสัตว

น้ำขนาดเล็ก รอดชีวิตจนกระทั่งโตขึ้น (Edward V. Camp, et al, 2020)

การเติบโต (Individual growth (I) ) อัตราการเติบโต เปนชวงของการเติบโตโดยวัดจากขนาดและ

ความยาวของสัตวน้ำซึ่งเปนตัววัดน้ำหนักทั้งหมดของฝูงสัตวน้ำ (biomass) ของขนาดฝูงสัตวน้ำ

การตายตามธรรมชาติ (Natural mortality: (M)) ไดแก แกตาย เปนโรค ถูกลา การตายตามธรรมชาติ

โดยปกติแลวหากไมมีการทำประมงการตายของสัตวน้ำจะเกิดขึ้นจากธรรมชาติ เชน เกินจากการกิน

หนา | 21