Page 99 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

พจนานุกรมศัพท์ปุ๋ยและธาตุอาหารพืช

compatibility สภำพเข้ำกันได้ : ความเหมาะสมในการผสมวัสดุสองอย่าง เช่น ระหว่างปุ๋ย 2 ชนิด หรือ
ปุ๋ยกับสารเคมีป้องกันก�าจัดศัตรูพืช พิจารณาจากผลที่ว่าเมื่อน�ามาผสมกันแล้วจะไม่ท�าปฏิกิริยากัน
แต่ถ้าสารที่น�ามาผสมท�าปฏิกิริยาและบังเกิดผลที่ไม่พึงประสงค์ ก็ถือว่าสารคู่นั้นเข้ากันไม่ได้
compensation point จุดชดเชย : ความเข้มแสงค่าหนึ่ง ที่ท�าให้อัตราการตรึงคาร์บอนไดออกไซด์ใน

การสังเคราะห์แสงเท่ากับอัตราการปลดปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ในการหายใจ
complete fertilizer ปุ๋ยสมบูรณ์ : ปุ๋ยเคมีซึ่งมีธาตุอาหารหลัก คือ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ
โพแทสเซียมครบทั้งสามธาตุ
complete flower ดอกสมบูรณ์ : ดอกซึ่งมีองค์ประกอบครบทั้ง 4 ส่วน คือ กลีบเลี้ยง (sepal)

กลีบดอก (petal) เกสรเพศผู้ (stamen) และเกสรเพศเมีย (pistil) ครบในดอกเดียวกัน ส่วน
ดอกสมบูรณ์เพศ (perfect flower) หมายถึงดอกที่มีโครงสร้างสืบพันธุ์เพศผู้หรือเกสรเพศผู้ และ
โครงสร้างสืบพันธุ์เพศเมีย หรือเกสรเพศเมียอยู่ในดอกเดียวกัน เกสรเพศผู้ประกอบด้วย 2 ส่วน
คือ อับเรณู (anther) และก้านชูอับเรณู (filament) ส่วนเกสรเพศเมียประกอบด้วย 3 ส่วน คือ

ยอดเกสรเพศเมีย (stigma) ก้านเกสรเพศเมีย (style) และ รังไข่ (ovary)
complex เชิงซ้อน : ซับซ้อน มีส่วนประกอบหลายอย่าง
complex fertilizer ปุ๋ยเชิงซ้อน : ปุ๋ยที่ผลิตจากโรงงานซึ่งมีอุปกรณ์ที่จะเปลี่ยนวัตถุดิบขั้นปฐมภูมิ เช่น
หินฟอสเฟต แอมโมเนีย กรดซัลฟิวริก และแร่โพแทช ให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีสารประกอบ

หลายชนิดรวมกัน เช่น ปุ๋ยเชิงซ้อนที่ผลิตโดยกระบวนการไนโตรฟอสเฟต สูตร 16-16-16 มี
แอมโมเนียมไนเทรต ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต แอมโมเนียมซัลเฟต โพแทสเซียมคลอไรด์ เป็น
ส่วนประกอบ “ปุ๋ยเชิงซ้อน” จึงหมายถึงปุ๋ยเคมีซึ่งผลิตจากกระบวนการที่มีความสลับซับซ้อน
ดังที่กล่าวแล้ว (เปรียบเทียบกับ compound fertilizer, mixed fertilizer)

complex fertilizer plant โรงงำนปุ๋ยเชิงซ้อน : โรงงานผลิตปุ๋ยที่ใช้กระบวนการผลิตสลับซับซ้อน
เพื่อเปลี่ยนวัตถุดิบขั้นปฐมภูมิ เช่น หินฟอสเฟต แอมโมเนีย กรดซัลฟิวริก และแร่โพแทชให้กลาย
เป็นผลิตภัณฑ์ปุ๋ยเกรดต่าง ๆ
complex tissue เนื้อเยื่อเชิงซ้อน : เนื้อเยื่อพืชซึ่งประกอบด้วยเซลล์หลายชนิด เช่น เนื้อเยื่อของ

โฟลเอ็มประกอบด้วยเซลล์ 4 ชนิด คือ (1) เซลล์หลอดตะแกรง (2) เซลล์พาเรงคิมา (3) เซลล์
เส้นใย และ (4) สเกลอรีด
composition guarantee, nutrient ปริมำณธำตุอำหำรรับรอง : ดูค�าอธิบายใน nutrient
composition guarantee

compost ปุ๋ยหมัก : ปุ๋ยอินทรีย์ที่ได้จากการเน่าเปื่อยผุพังของสารอินทรีย์ โดยปกติซากพืชที่มีไนโตรเจน
ต�่า แต่มีเซลลูโลสและลิกนินสูงมักสลายตัวช้า แต่ถ้ามีไนโตรเจนเกินร้อยละ 1.2 (ของน�้าหนักแห้ง)
ความชื้นเพียงพอและการถ่ายเทอากาศดี จะสลายตัวเป็นปุ๋ยหมักภายในเวลา 2-3 เดือน ในปัจจุบัน
มีอุปกรณ์การผลิตปุ๋ยหมักที่มีทรงสูง (ภาพที่ C10) มีการควบคุมความชื้นและการถ่ายเทอากาศ

40 ปี 99
สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย