Page 87 -
P. 87
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กับสภาพภูมิประเทศนั้น ๆ มากที่สุด เชน ประเทศไทยใชการอางอิง Indian Datum 1975 ของทรงรีเขา
Everest (Everest Geoid) ซึ่งใชผิวสัมผัส Geoid ที่หมุดหลักฐานแผนที่ที่เขาสะแกกรัง จังหวัด
ประจวบคีรีขันธ
4.1.5.1 ระบบอางอิงพิกัดภูมิศาสตรเสนรุงและแวง (Geographic coordinate system: Latitude
and Longitude)
ระบบพิกัดระบบนี้เปนที่นิยมใชเปนระบบอางอิงกันทั่วโลกซึ่งถือวาเปนระบบที่ฉายภาพจากโลกที่มี
ลักษณะเปนทรงกลม หรือเรียกวาระบบพิกัดอางอิงโลกแบบทรงกลม (Spherical Coordinate System)
ดังที่ไดกลาวมาแลวในหัวขอที่ 4.1.3 เรื่องระบบพิกัด (Coordinate System) วาการบอกพิกัดของทุกจุด
บนโลกจะใชคาตําแหนงของเสนรุงและเสนแวงตัดกัน (เสนรุงเรียกวาเสนขนาน สวนเสนแวงเรียกวาเสน
เมอริเดียน โดยเสนที่เชื่อมระหวางขั้วโลกเหนือและใตเรียกวาเสนเมอริเดียนหรือเสนแวงและเสนที่
ขนานกันเรียกวาเสนรุงซึ่งเสนรุงที่ 0 เรียกวาเสนศูนยสูตร (Equator) คาของเสนแวงจะวัดจากเสนกรีน
นิชไปทางขวา (ทิศตะวันออก) มีคาระหวาง 0-180 องศา และไปทางทิศตะวันตก 0-180 องศา โดย
คาที่ 0 องศาเรียกวาเสนเมอริเดียนเริ่มตน และ ที่ 180 องศา เรียกวาเสนแบงวัน (Date Line) สวนคา
ของเสนรุงที่วัดขึ้นไปทางขั้วโลกเหนือจากเสนศูนยสูตรมีคา 0-90 องศา และวัดไปทางขั้วโลกใตมีคา
0-90 องศา
4.1.5.2 ระบบพิกัดอางอิงเมอรเคเตอรแบบขวางสากล (Universal Transverse Mercator Grid
System, UTM)
ระบบพิกัดระบบนี้เปนที่นิยมใชกันอยางแพรหลายใชในหลายองคกรและหนวยงาน นิยมใชในดานการ
ทําแผนที่ภูมิประเทศ ทําแผนที่เฉพาะเรื่อง แผนที่อางอิงภาพถายจากดาวเทียมและในระบบแผนที่บน
เครือขายอินเตอรเนต ขอสังเกตอีกประการคือระบบนี้เหมาะสําหรับพื้นที่ที่อยูบริเวณแนวเสนศูนยสูตร
เชนประเทศไทย ระบบนี้ประยุกตใชกับพื้นที่ครอบคลุมพื้นที่ตาง ๆ ทั่วโลก (ระหวาง 84°N ถึง 80°S)
สวนพื้นที่ขั้วโลกประยุกตใชระบบ Universal Polar Stereographic-UPS (Robinson et al., 1995)
ระบบ UTM นี้อยูบนพื้นฐานการฉายภาพแบบทรงกระบอกที่มีความคงรูปดานรูปทรง ทําใหเกิดเสน
โครงแผนที่ที่แบงเปนแถบยอย ๆ มีเสนกํากับดวยเสนเมอริเดียนสองเสนลากจากแนวขั้วโลกเหนือไปยัง
ใต ระบบนี้แบงพื้นที่แถบออกเปน 60 พื้นที่ ซึ่งแตละพื้นที่ถูกบรรจุอยูในเสนรุงเปนระยะ 6 องศา แสดง
ดังรูปที่ 4.9 ดังนั้นการกําหนดหมายเลขพื้นที่ก็จะมีคาตั้งแต 1-60 โดยเริ่มที่เสนรุงที่ 180 °W เปนเสน
-78-