Page 80 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4.1.3 ระบบพิกัด (Coordinate System)

สิ่งที่ตองคํานึงถึงในการฉายภาพมีอยู 2 ประการหลักคือ อีกประการดังที่ไดกลาวมาแลววาการกําหนด

ลักษณะโลกเปนทรงกลมหรือทรงรี และการเลือกรูปแบบการฉายภาพ เนื่องจากแผนที่สวนใหญนิยมใช

เปนแผนที่ในแนวราบแบน เชน แผนที่กระดาษซึ่งเปนการพิมพภาพของโลกออกมาตามแนวราบของ

กระดาษ ดังนั้นจึงตองมีกรรมวิธีในการผลิตหรือการฉายภาพแผนที่จากรูปทรงภาพสามมิติใหเปนภาพ
ในแนวระนาบราบ การฉายภาพเพื่อใหไดความถูกตองสูงจึงตองคํานึงถึงความผิดพลาดตาง ๆ ไมวาจะ

เปนความบิดเบี้ยวของรูปรางทางเรขาคณิต ระยะทางที่แทจริง มุมที่แทจริง ซึ่งผูใชงานตองเลือก

รูปแบบของการฉายภาพเพื่อหลีกเลี่ยงปญหาดังกลาวเหลานี้ที่จะตามมา เมื่อพิจารณาถึงขอมูลทาง
พื้นที่เกี่ยวกับโลกจะเห็นวามีรายละเอียดของขอมูลขาวสารที่บรรจุอยูในพื้นที่ศึกษามากมาย เราไม

สามารถที่จะบรรจุรายละเอียดทุกอยางลงบนฐานขอมูลเชิงพื้นที่ไดหมด ดังนั้นจึงจําเปนที่จะตองตัด

ขอมูลบางอยางออกไปทําใหขอมูลเกิดความไมถูกตองครบถวนบนโลก เมื่อมองวัตถุที่ระยะไกลใน
องศามุมมองที่แตกตางกันยอมไดขอมูล/รูปรางที่เกิดจากการฉายภาพตางกัน เชน เมืองเมื่อมองจาก

นอกโลกในแนวมุมมองตางกันยอมมองเห็นลักษณะทางรูปเราขาคณิตของวัตถุที่อยูบนโลกยอม

แตกตางกันจนทําใหเกิดการผิดรูปได เชน บางมุมการมองเห็นสวนของเสนแมน้ําเปนเสนตรง แตบางมุม
อาจจะมองเห็นสวนของเสนแมน้ําเปนเสนโคง บางมุมอาจจะมองเห็นรูปหลายเหลี่ยมการเปนรูปวงกลม

แต บางมุมอาจจะเห็นเปนเสนตรงเพียงเสนเดียว หรือ อาจจะมองเห็นเปนรูปหลายเหลี่ยมที่มีขนาดเล็ก

ลงกวาเดิมก็ได ดังนั้นจึงจะเห็นไดวาในแตประเทศจึงตองเลือกรูปทรงโลกและแบบการฉายภาพให

เหมาะสมกับพื้นที่และเหมาะสมกับการใชงานแผนที่นั้นดวย เพื่อลดความผิดพลาดเนื่องจากรูปทรงทาง
เรขาคณิต ระยะทาง ทิศทาง และพื้นที่ ซึ่งรูปแบบการฉายภาพจะไดกลาวหลังเนื้อหาระบบพิกัดภาพ

ซึ่งระบบตาง ๆ มีดังตอไปนี้

- ระบบพิกัดคารทีเซียน (Cartesian Coordinate System) หรือพิกัดฉาก

(Rectangular Coordinate System) เปนระบบที่เราคุนเคยกัน การบอกพิกัดก็จะเปนคูลําดับ (x,y)

ซึ่งคาตามแกน x ก็คือคาพิกัดในแนวทิศตะวันออก ของโลก สวนคาตามแกน y ก็คือคาพิกัดในแนวทิศ

เหนือ ของโลก หนวยที่ใชในระบบพิกัดนี้จะมีหนวยเปนเมตร แสดงดังรูปที่ 4.6 ระบบนี้จะฉายรูปทรง
โลกสามมิติลงบนระนาบราบของกระดาษซึ่งเหมาะสมมากสําหรับการกําหนดใหโลกมีลักษณะแบนราบ

-71-