Page 226 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

Figure 1 Characteristics of actinomycetes that produce siderophore by creating orange rings around the
colonies: A)-B) front and back of petri dishes of Streptomyces sp. WA 20-3, C) WA 21-3, D) WA 22-3,
E) HF 36-1, and F) HF 35-1

1.2 ทดสอบความสามารถในการละลายฟอสเฟต
เชื้อแอคติโนมัยสีทที่แยกได้จากตัวอย่างดินที่เก็บในฤดูหนาว ฤดูร้อน และฤดูฝน ทั้งในปี 2560 และ 2561 มี
ความสามารถในการละลายฟอสเฟตอยู่ในระดับ 1-3 (ระดับกิจกรรมการละลายตะกอน CaHPO 4 ของเชื้อแอคติโนมัยสีทตาม
ความกว้างของวงใส) โดยมีค่าน้อยกว่า 6 มิลลิเมตร โดยการประเมินระดับกิจกรรมการละลายตะกอน CaHPO 4 ของ
จุลินทรีย์ตามความกว้างของวงใส (กรมวิชาการเกษตร, 2551) ประเมินได้ ดังนี้

ระดับ 1 0 มิลลิเมตร
ระดับ 2 0-3 มิลลิเมตร
ระดับ 3 3-6 มิลลิเมตร

ระดับ 4 6-9 มิลลิเมตร
ระดับ 5 มากกว่า 9 มิลลิเมตร

เมื่อเปรียบเทียบไอโซเลทแอคติโนมัยสีทที่แยกได้จากดินที่เก็บในฤดูหนาวต่อความสามารถในการละลาย
ฟอสเฟต พบว่า ทุกไอโซเลทมีความสามารถในการละลายฟอสเฟตไม่แตกต่างกันทางสถิติ โดยมีช่วงการสร้างความกว้าง
ของวงใสตั้งแต่ 1.8-4.0 มิลลิเมตร อย่างไรก็ตาม พบว่า Streptomyces sp. WF 10-1 สามารถสร้างความกว้างของวงใส
ได้มากที่สุดเท่ากับ 4.0 มิลลิเมตร ส่วนแอคติโนมัยสีทที่แยกได้จากดินที่เก็บในฤดูร้อน พบว่า ทุก
ไอโซเลทมีความสามารถในการละลายฟอสเฟตได้ไม่แตกต่างกัน โดยมีช่วงการสร้างความกว้างของวงใสตั้งแต่
2.7-3.3 มิลลิเมตร อย่างไรก็ตาม พบว่า Streptomyces sp. HF 23-1 สามารถสร้างความกว้างของวงใสได้มากที่สุด
เท่ากับ 3.3 มิลลิเมตร และเมื่อพิจารณาแอคติโนมัยสีทที่แยกได้จากดินที่เก็บในฤดูฝน พบว่า มีความสามารถในการ
ละลายฟอสเฟตได้แตกต่างกัน โดย Streptomyces sp. RA 15-3 สามารถละลายฟอสเฟตได้สูงสุด โดยมีค่าการสร้าง
ความกว้างของวงใสสูงสุด เท่ากับ 3.3 มิลลิเมตร แตกต่างจาก Streptomyces sp. RA 5-2 ซึ่งมีค่าการสร้างความกว้าง
ของวงใสน้อยที่สุด เท่ากับ 1.0 มิลลิเมตร แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติกับไอโซเลทอื่น ๆ (Table 3) ผลการทดลองทั้งหมด

สอดคล้องกับงานวิจัยของ Sahu et al. (2007) ที่พบว่า แอคติโนมัยสีทที่แยกได้จากตะกอนดินน้ำเค็มมีความสามารถใน
การละลายฟอสเฟตเช่นกัน และพบว่ากิจกรรมการละลายฟอสเฟตมีค่าสูงสุดที่ pH 7 ซึ่งค่าความเป็นกรด-ด่างของอาหาร
ทดสอบ Pikovskaya (PVK) ที่ใช้ในการทดลองนี้อยู่ในช่วง 7.2 ± 0.2 เช่นกัน

218