Page 98 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

หำกพิจำรณำเป็นรำยจังหวัด พบว่ำในปี พ.ศ. 2562 เกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนจังหวัดจันทบุรีมีสัดส่วน

กำรขำยผลผลิตผ่ำนล้งจีนมำกที่สุดคือร้อยละ 25 และมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นจำกร้อยละ 21 ในปี พ.ศ. 2559

ในขณะที่กำรขำยผ่ำนล้งไทย มีแนวโน้มที่ลดลง รองลงมำคือเกษตรกรของจังหวัดตรำดที่มีสัดส่วนกำรขำย

ทุเรียนผ่ำนล้งจีน ร้อยละ 14 เพิ่มขึ้นเกือบเท่ำตัวจำกสัดส่วนเพียงร้อยละ 7 ในปี พ.ศ. 2559 ส่วนเกษตรกร

จังหวัดระยองมีกำรขำยผ่ำนล้งจีนเพียงร้อยละ 8 โดยมีสัดส่วนกำรขำยผ่ำนช่องทำงนี้ค่อนข้ำงคงที่มำโดยตลอด

ในแต่ละปี ข้อสังเกตอีกประกำรหนึ่งคือ กลุ่มตัวอย่ำงเกษตรกรในจังหวัดระยองมีสัดส่วนผลผลิตที่ขำยปลีก

ด้วยตนเองที่ค่อนข้ำงสูงเมื่อเทียบกับจังหวัดอื่นๆ คือมีสัดส่วนถึงประมำณร้อยละ 30 ในขณะที่เกษตรกรใน

จังหวัดตรำดและจันทบุรี มีกำรขำยผ่ำนช่องทำงนี้เพียงร้อยละ 7 และร้อยละ 1.5 เท่ำนั้นตำมล ำดับ กำรที่

เกษตรกรในจังหวัดจันทบุรีมีช่องทำงกำรขำยผลผลิตทุเรียนผ่ำนล้งจีน เป็นสัดส่วนที่มำกกว่ำจังหวัดอื่นนั้น

อำจเป็นเพรำะผู้ประกอบกำรจีนมีกำรตั้งล้งอยู่ในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีมำกกว่ำจังหวัดอื่น และยังมีพื้นที่รวมทั้ง

ผลผลิตเฉลี่ยที่สูงกว่ำจังหัดอื่นดังที่ได้รำยงำนไว้ในส่วนที่ผ่ำนมำ

ช่องทำงกำรจ ำหน่ำยมังคุด

กำรจ ำหน่ำยมังคุดของเกษตรกรในช่วงปี พ.ศ. 2559-2562 แบ่งตำมจังหวัดแสดงไว้ในตำรำงที่ 4.3.7

โดยรวมจำกกลุ่มตัวอย่ำงทั้งหมด พบว่ำช่องทำงกำรจ ำหน่ำยมังคุดที่ส ำคัญที่สุดในปี พ.ศ. 2562 เป็นกำรขำย

ผ่ำนพ่อค้ำคนกลำงรำยย่อยคิดเป็นร้อยละ 36 ของผลผลิต ซึ่งสอดคล้องกับช่องทำงกำรขำยทุเรียน แต่

รองลงมำคือกำรขำยผ่ำนล้งจีนร้อยละ 28 และกำรขำยผ่ำนล้งไทยร้อยละ 23 ที่เหลืออีกประมำณร้อยละ 13

เป็นกำรค้ำปลีกด้วยตนเองและกำรขำยผ่ำนสหกรณ์ฯ จะเห็นได้ว่ำกำรขำยมังคุดผ่ำนล้งจีนมีสัดส่วนที่ค่อนข้ำง

คงที่คือประมำณ ร้อยละ 25 – 27 มำตั้งแต่ปี พ.ศ. 2559 เช่นเดียวกับสัดส่วนกำรขำยผ่ำนล้งไทยที่ค่อนข้ำง

คงที่ประมำณร้อยละ 22 – 23 ในขณะที่กำรขำยผ่ำนพ่อค้ำคนกลำงรำยย่อยมีแนวโน้มที่ลดลงเรื่อยๆ จำก

ร้อยละ 42 ในปี พ.ศ. 2559 เป็นร้อยละ 36 ในปี พ.ศ. 2562

เมื่อพิจำรณำช่องทำงกำรขำยผลผลิตของเกษตรกรเป็นรำยจังหวัด พบว่ำเกษตรกรในจังหวัดระยองใช้

ช่องทำงกำรจ ำหน่ำยผ่ำนล้งจีนมำกที่สุดคือร้อยละ 64 แต่มีแนวโน้มที่ลดลงเล็กน้อยจำกปี พ.ศ. 2559 ที่มีกำร

ขำยผ่ำนช่องทำงนี้ร้อยละ 68 ส ำหรับเกษตรกรในจังหวัดจันทบุรี มีกำรขำยผ่ำนล้งจีนร้อยละ 28 ซึ่งเพิ่มขึ้น
จำกปี พ.ศ. 2559 ที่มีกำรขำยผ่ำนล้งจีนเพียงร้อยละ 18 ในขณะที่เกษตรกรจังหวัดตรำด มีกำรขำยผ่ำน

ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 86 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร