Page 128 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

สูญเสียควำมได้เปรียบในกำรแข่งขันที่เคยมีกับประเทศเพื่อนบ้ำนได้ในอนำคต ซึ่งบทบำทของภำครัฐในกำร

ส่งเสริมกำรผลิตผลไม้จะได้กล่ำวถึงในส่วนถัดไป

5.2.2 กำรสร้ำงกลุ่มธุรกิจ (cluster) ซึ่งมีระบบนิเวศน์ (ecosystem) ที่ส่งเสริมให้เกิดกำรแข่งขันและ

ร่วมมือกัน (coopetition) ระหว่ำงผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (stakeholders)

สืบเนื่องจำกข้อเสนอแนะ 5.2.1 ที่ภำครัฐไม่ควรปิดกั้นแต่ควรสร้ำงควำมร่วมมือกับล้งจีนให้เกิด

ประโยชน์แก่เกษตรกรไทย รวมทั้งจำกกำรลงพื้นที่สัมภำษณ์ผู้เชี่ยวชำญที่เกี่ยวข้อง และกำรประชุมกลุ่มย่อย

ร่วมกับเกษตรกรที่ชี้ว่ำกำรผลิตและส่งออกผลไม้สด (fresh fruits) น่ำจะมีควำมคุ้มค่ำทำงเศรษฐกิจแก่

เกษตรกร สอดคล้องกับผลจำกกำรทบทวนเอกสำรในบทที่ 2 ซึ่งพบว่ำกลยุทธ์ของประเทศเพื่อนบ้ำน เช่น
11
มำเลเซีย และ เวียดนำม ให้ควำมส ำคัญกับกำรผลิตและส่งออกผลไม้สดในกำรสร้ำงควำมมั่งคั่งของประเทศ

ดังนั้นรัฐบำลควรพิจำรณำถึงกำรสร้ำงกลุ่มธุรกิจ (cluster) ในกำรผลิตและส่งออกผลไม้สด ที่สำมำรถช่วย

เสริมกับกลุ่มธุรกิจ (cluster) ที่มีอยู่แล้วในกำรแปรรูปสินค้ำเกษตร (agro-processing) ของ ส ำนักงำน

คณะกรรมกำรส่งเสริมกำรลงทุน (บีโอไอ) ได้ต่อไปในระยะยำว

ภำครัฐควรมีบทบำทส ำคัญในกำรสนับสนุนและพัฒนำกำรสร้ำงกลุ่มธุรกิจ ให้มีระบบนิเวศน์ของกลุ่ม

ธุรกิจกำรผลิตและส่งออกผลไม้สด ที่มีกำรแข่งขันและร่วมมือกัน (coopetition) เนื่องจำกมีผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

ค่อนข้ำงมำก ได้แก่ 1) เกษตรกรซึ่งเป็นแกนของธุรกิจ (core business) 2) ธุรกิจสนับสนุน (support

business) ซึ่งประกอบด้วยธุรกิจต่ำง ๆ อำทิ กำรขนส่ง บรรณจุภัณฑ์ ล้งทั้งไทยและจีน กำรท่องเที่ยวในภำค

ตะวันออก ทั้งทำงตรงในกำรน ำนักท่องเที่ยวต่ำงชำติเข้ำมำรับประทำนผลไม้ และทำงอ้อมที่เป็นกำรท่องเที่ยว

ทั่วไป 3) โครงสร้ำงพื้นฐำนเบำ (soft infrastructure) ที่สนับสนุนกลุ่มธุรกิจ เช่น ควำมพร้อมของแรงงำนใน

กำรรับจ้ำงจัดเก็บผลไม้ โรงเรียนฝึกอำชีพทำงด้ำนกำรเกษตร ซึ่งอำจเป็นแหล่งแรงงำนเสริมในช่วงเก็บผลผลิต

มหำวิทยำลัย หรือวิทยำลัยอำชีวศึกษำที่ท ำกำรวิจัยทำงด้ำนกำรเกษตร ในกำรพัฒนำพันธ์และเทคโนโลยีกำร

เพำะปลูก กำรเก็บเกี่ยว หรือกำรพัฒนำแหล่งน้ ำในภำคตะวันออก รวมถึงสมำคมหอกำรค้ำ และสหกรณ์
กำรเกษตร ซึ่งในกำรสร้ำงโครงสร้ำงพื้นฐำนนี้ควรเป็นควำมรับผิดชอบร่วมกันระหว่ำงภำครัฐและท้องถิ่น

11
เช่น https://workpointnews.com/2019/06/20/durian-malaysia/ “มำเลเซีย ได้โควตำส่งทุเรียนขำยจีนทั้งลูก งัดทีเด็ด ส่งออกแบบสุก
พร้อมทำน” 20 มิถุนำยน 2019 และ Suhana Safari et al. (2018). Durian as New Source of Malaysia’s Agricultural Wealth. FFTC
Agricultural Policy Articles

ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 116 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร