Page 104 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

104

maintenance fertilizer ปุ๋ยเสริมความสมบูรณ์ของดิน : ปุ๋ยที่ใช้เพื่อคงความอุดมสมบูรณ์ของดินให้อยู่ในระดับที่
ดีเหมือนเดิม เป็นการใส่ปุ๋ยทุกฤดูปลูกสําหรับทดแทน (1) ธาตุอาหารที่พืชดูดไปแล้วในฤดูก่อน และ (2) ส่วนที่

สูญหายไปจากดินโดยกระบวนการต่าง ๆ เพื่อให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ดีดังเดิม

major elements : คํานี้เลิกใช้แล้ว ปัจจุบันใช้ macronutrient elements แทน แต่เดิมแบ่งธาตุอาหารเป็น 2 กลุ่ม
คือ กลุ่มแรกมีความสําคัญมากกว่าเรียกว่า major elements ส่วนกลุ่มที่สองมีความสําคัญน้อยกว่าเรียกว่า

minor elements ปัจจุบันถือว่าทุกธาตุต่างมีความสําคัญต่อชีวิตพืชด้วยกันทั้งนั้น เพียงแต่ปริมาณที่พืชใช้มาก
น้อยต่างกัน จึงเปลี่ยนชื่อกลุ่มธาตุอาหารเสียใหม่ให้ได้ความหมายถูกต้อง คือ (1) macronutrient elements (มห

ธาตุ) และ (2) micronutrient elements (จุลธาตุ หรือ ธาตุอาหารเสริม)

manganese (Mn) แมงกานีส : ธาตุอาหารประเภทจุลธาตุ นํ้าหนักอะตอม 54.9 ความถ่วงจําเพาะ 7.47 เซลล์พืชดูด
2+
ในรูปแมงกานัสไอออน (Mn ) มีความเข้มข้นในพืช 50-100 มก.Mn/กก. แมกกานีสมีบทบาทสําคัญในขั้นตอนการ
แยกสลายนํ้าของกระบวนการสังเคราะห์แสง กระตุ้นการทํางานของเอนไซม์หลายชนิด และการสังเคราะห์สารตั้งต้น
ของจิบเบอเรลลินและกรดอินโดลแอซีติก (IAA) ระดับวิกฤติของแมกนีเซียมในพืช 20 มก.Mn/กก. (พิสัย 10-30

มก.Mn/กก.) เนื่องจากเป็นธาตุที่เคลื่อนย้ายทางโฟลเอ็มได้น้อย (immobile element) อาการขาดธาตุนี้จึงปรากฏ

ที่ใบอ่อน โดยมีอาการเหลืองระหว่างเส้นใบ (inter-veinal chlorosis) หากมีในใบพืช 200 ถึง 5000 มก.Mn/กก.
จะเป็นพิษ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความทนทานของพืชแต่ละชนิด ส่วนระดับวิกฤติในดิน คือ ความเข้มข้นของแมกนีเซียมที่

สกัดได้ด้วย DTPA 2 มก.Mg/กก.

manganese fertilizer ปุ๋ยแมงกานีส : สารประกอบซึ่งมีแมงกานีสรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช สารที่ใช้เป็นปุ๋ยได้แก่
แมงกานีสซัลเฟตโมโนไฮเดรต (MnSO .H O) แมงกานีสออกไซด์ (MnO) และแมงกานีสคีเลต
2
4
manganese oxide แมงกานีสออกไซด์ : ออกไซด์ของแมงกานีสมีสองรูป คือ แมงกานัสออกไซด์ (MnO) และ
แมงกานีกออกไซด์ (MnO ) ซึ่งรูปที่สองนี้พบในสินแร่ pyrolusite ใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตแมงกานีสออกไซด์
2
และซัลเฟต แมงกานัสออกไซด์ (MnO) เป็นประโยชน์ต่อพืชง่ายว่าแมงกานิกออกไซด์ (MnO ) ซึ่งเป็นสารประกอบ
2
ที่ละลายนํ้ายาก

manganese oxysulfate แมงกานีสออกซีซัลเฟต : ปุ๋ยที่เตรียมขึ้นโดยให้แมงกานีสออกไซด์บางส่วนทําปฏิกิริยากับ

กรดซัลฟิวริก ปุ๋ยนี้จึงมีทั้ง MnO, MnO , MnSO และ Mn(SO ) ปริมาณของแมงกานีสที่ละลายนํ้าได้ในปุ๋ย
4 2
4
2
(ซึ่งพืชใช้ประโยชน์ง่าย) เป็นปฏิภาคโดยตรงกับระดับขั้นของการทําปฏิกิริยาด้วยกรด
manganese sulfate แมงกานีสซัลเฟต : เกลือหลายรูปซึ่งเป็นประโยชน์ต่อพืช มีจํานวนนํ้าผลึกแตกต่างกัน ตั้งแต่

ไม่มีนํ้าผลึก หรือแอนไฮดรัส แมงกานีสซัลเฟต (MnSO ), MnSO .H O, MnSO .3H O และ MnSO .4H O
4
4
2
4
2
2
4
นอกจากนี้อาจอยู่ในรูปของเกลือเชิงคู่ เช่น 2MnSO .CaSO และ 2MnSO .MgSO
4
4
4
4
manifold แมนิโฟล : ท่อซึ่งมีทางออกหลายช่อง เพื่อผันให้ของเหลวไปยังท่ออื่นได้ ใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ รวมทั้ง
การผลิตปุ๋ยเคมี
manipulation กระบวนการปรับแต่ง : กระบวนการปรับปรุงวัสดุให้มีสภาพดีขึ้น เมื่อใช้คํานี้ในเรื่องปุ๋ยคอก
หมายถึง การปฏิบัติในทางใดทางหนึ่งรวมทั้งขั้นตอนที่ทําให้ความชื้นลดลงเหลือตํ่ากว่า 20% เป็นขั้นตอนหนึ่งของ
การทําให้ปุ๋ยคอกมีสภาพดีขึ้น เหมาะแก่การใช้