Page 220 -
P. 220
โครงการรวบรวมและจัดทําวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
216
ชายฝั่งทะเล เป็นโครงการพระราชด�าริของสมเด็จพระ พื้นผิวโลก (global positioning system: GPS) และ
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และ เสด็จทรง ประเมินชุมชนแบบเร่งด่วน (Rapid Rural Appraisal)
ร่วมกิจกรรมปลูกป่าชายเลนเป็นครั้งแรกในพื้นที่ต�าบล ตามวิธีของ Townsley (1996) โดยใช้เครื่องมือในการเก็บ
คลองโคน และทรงเสด็จอีก 4 ครั้ง ในปี พ.ศ. 2541, 2542, ข้อมูล คือ การสัมภาษณ์เชิงลึก (in-depth interview) และ
2545 และ 2547 (ส�านักงานจังหวัดสมุทรสงคราม, 2553) การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง (structured interview)
นับจากนั้นเป็นต้นมา พื้นที่ต�าบลคลองโคนก็ได้รับความ ในการก�าหนดขนาดตัวอย่าง ใช้เกณฑ์ของบุญเรียง
สนใจจากบุคคลส�าคัญของประเทศ รวมทั้ง ข้าราชชั้น (2543) จากประชากรทั้งหมด 475 ครัวเรือน ส�ารวจ
ผู้ใหญ่ของหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง เอกอัครราชทูต ร้อยละ 25 ได้ขนาดของกลุ่มตัวอย่างเท่ากับ 118 ครัวเรือน
ต่างประเทศ คณะบุคคลของหน่วยงาน และสถานศึกษา และใช้หลักของสุบงกช (2526) ในการกระจายกลุ่ม
ต่างๆ ภาคเอกชน สื่อมวลชนหลายสาขา และประชาชน ตัวอย่างไปตามหมู่บ้านต่างๆ จากนั้นใช้วิธีสุ่มตัวอย่าง
ทั่วไป ได้ไปร่วมปลูกป่าชายเลนอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบัน แบบง่าย (Simple Random Sampling) ในการเลือก
พื้นที่ต�าบลคลองโคนยังคงได้รับความนิยมมากในการ ตัวอย่างครัวเรือนที่สัมภาษณ์ โดยมีเงื่อนไขว่า ตัวแทน
ประกอบกิจกรรมปลูกฟื้นฟูป่าชายเลน ครัวเรือนตัวอย่างที่สัมภาษณ์ต้องมีอายุไม่น้อยกว่า 40 ปี
จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีความ เพื่อให้สามารถตอบข้อมูลย้อนหลังไปในช่วงเวลา 15
สนใจว่าการฟื้นฟูป่าชายเลนดังกล่าว ส่งผลกระทบต่อ ปีที่ผ่านมาได้
การด�ารงชีวิตของราษฎรในต�าบลคลองโคนอย่างไร 2. ข้อมูลทุติยภูมิ (secondary data) เก็บรวบรวม
ผลการศึกษาครั้งนี้น่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อย ข้อมูลเบื้องต้นของพื้นที่ศึกษา ได้แก่ ที่ตั้ง สภาพพื้นที่
ต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชุมชนโดยใช้ และการกระจายตัวของชุมชน รวมถึงกิจกรรมการฟื้นฟู
ฐานทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อใช้เป็นข้อมูลส�าหรับวาง ป่าชายเลนตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน โดยการสืบค้น และ
แนวทางพัฒนาเพื่อยกระดับการด�ารงชีวิตของประชาชน ประสานงานกับหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง ได้แก่
ในพื้นที่ให้ดียิ่งขึ้นต่อไป สถานีพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนที่ 7 (สมุทรสงคราม)
และส�านักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด
อุปกรณ์และวิธีการ สมุทรสงคราม
พื้นที่ศึกษาในการครั้งนี้ คือ หมู่ 3 บ้านคลองโคน การวิเคราะห์ข้อมูล
หมู่ 4 บ้านแพรกทะเล และหมู่ 5 บ้านคลองช่อง ในพื้นที่ 1. การวิเคราะห์เชิงคุณภาพ (qualitative
ต�าบลคลองโคน เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่ด�าเนินกิจกรรมใน analysis) โดยการสรุปประเด็นเนื้อหาข้อมูลทุติยภูมิที่
การฟื้นฟูป่าชายเลนของต�าบลคลองโคน โดยมีอุปกรณ์ ได้จากเอกสารรายงานต่างๆ และข้อมูลปฐมภูมิที่ได้
และวิธีการดังนี้ จากการสัมภาษณ์ เพื่อน�ามาใช้ในการบรรยายผลเชิง
พรรณนา
การเก็บรวบรวมข้อมูล 2. การวิเคราะห์เชิงปริมาณ (quantitative
1. ข้อมูลปฐมภูมิ (primary data) ใช้วิธีการสังเกต analysis) การวิเคราะห์ข้อมูลตัวเลขที่ได้จากการสัมภาษณ์
การณ์ตรง (direct observation) ส�ารวจพื้นที่ชุมชนและ โดยใช้ค่าสถิติอย่างง่าย โดยใช้โปรแกรมส�าเร็จรูป
พื้นที่ฟื้นฟูป่าชายเลน โดยใช้เครื่องบอกต�าแหน่งบน ทางสถิติ เช่น ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ เป็นต้น การค�านวณ
