Page 69 -
P. 69
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
58 Humanities Journal Vol.20 Special Issue (2013)
ชาวเขมรถิ่นไทยมีภาษาพูดของตนเองคือภาษาเขมรถิ่นไทยและมี
วัฒนธรรมเฉพาะของกลุ่มที่โดดเด่นและแตกต่างจากวัฒนธรรมไทย วัฒนธรรมของ
คนกลุ่มนี้คล้ายคลึงกับวัฒนธรรมของชาวเขมรในกัมพูชาโดยเฉพาะด้านความ
เป็นอยู่ ประเพณี พิธีกรรม และความเชื่อ (เรื่องเดียวกัน, หน้า 21)
ชาวเขมรถิ่นไทยมีวรรณกรรมทั้งลายลักษณ์และมุขปาฐะ วรรณกรรม
ลายลักษณ์ส่วนใหญ่บันทึกลงใบลานและสมุดข่อย เก็บรักษาไว้ตามวัดและเรือน
ของนักปราชญ์ งานกลุ่มนี้จารด้วยอักษรเขมร ภาษาเขมร ส่วนใหญ่เป็นคัมภีร์ทาง
พระพุทธศาสนาและวรรณกรรมค าสอนซึ่งใช้ร่วมกันกับชาวเขมรในกัมพูชา บุคคล
ที่ศึกษาคัมภีร์เหล่านี้ในอดีตคือภิกษุสามเณรรวมถึงศิลปินพื้นบ้าน ปัจจุบัน
วรรณกรรมชุดนี้มีบทบาทไม่มากนักในอีสานตอนใต้เพราะภิกษุและฆราวาสต่าง
เล่าเรียนในระบบการศึกษาไทยซึ่งต้องใช้ภาษาไทย แต่กระนั้นความรู้ส่วนหนึ่ง
จากตัวบทเหล่านี้ยังคงสืบทอดในรูปมุขปาฐะและปรากฏอยู่ในวิถีปฏิบัติของคนใน
ท้องถิ่น โดยเฉพาะในพื้นที่ประเพณีและพิธีกรรม
ส่วนวรรณกรรมมุขปาฐะมีนิทาน สุภาษิต บทสู่ขวัญ และเพลง เป็นต้น
เพลงนับเป็นข้อมูลที่โดดเด่นที่สุดของชาวเขมรถิ่นไทย เพราะมีการสร้างและเสพ
ในหมู่ชาวเขมรถิ่นไทยตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน อีกทั้งยังมีการผลิตเพื่อจ าหน่าย
อีกด้วย เพลงกลุ่มนี้อาจแบ่งคร่าวๆ ได้เป็นเพลงโบราณและเพลงร่วมสมัย ข้อมูลที่
น่าสนใจคือเพลงร่วมสมัย เพลงกลุ่มนี้มีเนื้อหาสอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของ
สังคมและวัฒนธรรมท้องถิ่น นักประพันธ์เพลงร่วมสมัยมักเลือกปรากฏการณ์
ต่างๆ ที่คนในสังคมก าลังสนใจมาเป็นวัตถุดิบในการแต่งเพลง การแต่งงานข้าม
เชื้อชาติระหว่างผู้หญิงเขมรถิ่นไทยกับผู้ชายชาวตะวันตกซึ่งเป็นเรื่องใหม่ที่คนใน
สังคมรับรู้และเป็นประเด็นให้ถกเถียงกันก็ถูกหยิบยกขึ้นมาประพันธ์เป็นเพลงด้วย
เช่นกัน จากการรวบรวมข้อมูลของผู้วิจัยปรากฏว่ามีเพลงที่เกี่ยวข้องกับประเด็น
