Page 74 -
P. 74
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
3) เกิดการรีดักชันของ Fe เป็น Fe ซึ่งเป็นส่วนที่เกิดปฏิกิริยาเชิงซ้อนหรือสร้างพันธะทาง
2+
3+
เคมีกับฟอสเฟตในดิน
ส่วนในดินด่างความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสเพิ่มขึ้นเนื่องจากการลดลงของพีเอชดินเมื่อ
เกิดการขังน�้า จึงท�าให้ให้ไฮดรอกซิลอะปาไทต์ (hydroxylapatite) ละลายได้เพิ่มขึ้นเมื่อพีเอชดินลดลง
(Stumm and Morgan, 1970; Ponnamperuma, 1972; Snyder, 2002)
9
การเปลี่ยนแปลงของซิลิคอน
ซิลิคอนมีความจ�าเป็นต่อข้าวในกรณีที่ต้องการผลผลิตสูง หน้าที่ของซิลิคอนคือเพิ่มความต้านทาน
ต่อโรค แมลง รักษาระดับความชื้น ท�าให้ใบตั้งตรง และท�าให้พืชสังเคราะห์แสงได้มากขึ้น (Takahashi;
1968) ซิลิคอนในดินอยู่ในรูปของ SiO ซึ่งอาจจะเป็นผลึกหรืออสัณฐานและในรูปของแร่ดินเหนียวซิลิเกต
2
ส่วนในสารละลายดินซิลิคอนอยู่ในรูป Si(OH) หรือ H SiO ไม่มีประจุ ซึ่งพบในสารละลายดินเพียงเล็กน้อย
4 4 4
เท่านั้น ซึ่งความเข้มข้นของกรดโมโนซิลิซิกในสารละลายดินเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 14-20 mgSi L (ยงยุทธ,
-1
2558; Marschner, 2012) ซึ่งอยู่ในสมดุลกับ SiO ความเข้มข้นของ Si(OH) อยู่ในช่วง 120-140 มิลลิกรัม
4
2
SiO ต่อลิตร และความเข้มข้นไม่ขึ้นกับ pH ของดินในช่วง 2-9 ความเข้มข้นของซิลิคอนในดินที่มีน�้าขัง
2
เพิ่มขึ้นเล็กน้อย และจะค่อยๆ ลดลง (ทัศนีย์, 2543) และความเข้มข้นของซิลิคอนในสารละลายดินลดลง
เมื่อพีเอชดินสูงขึ้นจนถึง pH 8 (Jones and Handreck, 1967; Ponnamperuma, 1972)
ความเข้มข้นของซิลิคอนในดินตามธรรมชาติมีความเข้มข้นต�่าเนื่องจากถูกดูดซับโดยเหล็กและ
อะลูมินัมไฮดรอกไซด์ (Jones and Handreck, 1967; Ponnamperuma, 1972) ความเข้มข้นของ
ซิลิคอนในสารละลายดินจะเพิ่มขึ้นเล็กน้อยหลังจากดินถูกขังน�้า และความเข้มข้นจะค่อยๆ ลดลง จะมี
ความเข้มข้นเท่าเดิมเมื่อขังน�้าประมาณ 2-3 เดือน (IRRI, 1964; Ponnamperuma, 1972) ความเข้มข้น
ที่เพิ่มขึ้นหลังจากขังน�้า เนื่องจากซิลิคอนจะถูกปลดปล่อยออกมาจากการเกิดรีดักชันของเหล็กออกไซด์
ที่ดูดซับซิลิคอนไว้ (Ponnamperuma, 1972)
10
การเปลี่ยนแปลงของไนโตรเจน
ไนโตรเจนเป็นธาตุอาหารที่ส�าคัญที่สุดในการปลูกข้าว การเปลี่ยนแปลงของไนโตรเจนในดินนา
มักเกิดจากการการย่อยสลายของสารอินทรีย์และได้เป็นแอมโมเนียม (NH ) ซึ่ง NH จะสะสมใน
+
+
4
4
70 ธรรมชาติของดินนา ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว
