Page 16 -
P. 16
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
จะเห็นได้ว่า ข้าวหอมมะลิ ยางพารา มันสําปะหลัง และปาล์มนํ ามัน ถือเป็นพืชเศรษฐกิจของ
ประเทศไทย เนื องจากเป็นพืชที สร้างรายได้ให้แก่เกษตรกร จากการผลิตเพื อตอบสนองความต้องการใน
ประเทศและการส่งออก
เช่นเดียวกับหลักการกําหนดราคาสินค้าทั วไป การกําหนดราคาสินค้าเกษตรในตลาดโลกถูก
กําหนดโดยอุปสงค์สินค้าเกษตรโลกและอุปทานราคาสินค้าเกษตรโลก อุปสงค์สินค้าเกษตรโลก
ประกอบด้วย การบริโภคสินค้าเกษตรนั น ๆ ของโลก และสินค้าเกษตรคงคลังนั น ๆ ของโลกที มีอยู่ใน
ปัจจุบัน โดยปัจจัยที กําหนดอุปสงค์สินค้าเกษตร ประกอบด้วย สภาพเศรษฐกิจ ภาวะเศรษฐกิจส่งผลต่อ
กําลังซื อของผู้บริโภคโดยตรงและมีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับความต้องการซื อสินค้าเกษตรราคา
สินค้าชนิดอื นเกี ยวข้อง เป็นต้น ส่วนอุปทานสินค้าเกษตรโลก ประกอบด้วย ผลผลิตสินค้าเกษตรนั น ๆ ของ
โลก และสินค้าเกษตรคงคลังนั น ๆ ของโลก ณ สิ นปีที ผ่านมา โดยปัจจัยที กําหนดอุปทานสินค้าเกษตร อาทิ
สภาพดินฟ้าอากาศและฤดูกาล มีผลต่อปริมาณผลผลิตสินค้าเกษตร
อย่างไรก็ตาม ราคาสินค้าในตลาดโลกได้รับอิทธิพลมาจากราคาสินค้าเกษตรในประเทศที เป็นผู้
ส่งออกและผู้นําเข้ารายใหญ่ โดยราคาสินค้าเกษตรในประเทศรายใหญ่ก็ถูกกําหนดโดยอุปสงค์และอุปทาน
ในประเทศนั น ๆ สําหรับประเทศผู้ส่งออกและผู้นําเข้ารายเล็กราคาสินค้าเกษตรในตลาดโลกจะส่งผลต่อ
อุปสงค์และอุปทานในประเทศรายเล็กนั น ๆ เช่น หากราคาสินค้าเกษตรในตลาดโลกสูงขึ น จะทําให้
ประเทศรายเล็กมีแรงจูงใจในการผลิตเพื อส่งออกมากขึ น แต่ส่งผลให้ประเทศรายเล็กนําเข้าลดลง อย่างไร
ก็ตาม การเปลี ยนแปลงที เกิดขึ นจากประเทศรายเล็กจะไม่ส่งผลที เป็นนัยสําคัญต่อราคาสินค้าเกษตรใน
ตลาดโลก
ในประเทศไทยนั น ราคาสินค้าเกษตรถูกขับเคลื อนโดยอุปสงค์และอุปทานของตลาดเป็นหลักและ
มักจะมีความผันผวนอยู่ตลอดเวลา ความผันผวนของราคาสินค้าเกษตรสามารถสังเกตได้จากรูปที 1.1 ซึ ง
แสดงราคาพืชเศรษฐกิจรายเดือนที สําคัญ 4 ชนิด อันได้แก่ ข้าวเปลือกเจ้านาปีพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105
ยางพาราแผ่นดิบชั น 3 มันสําปะหลังสด และผลปาล์มนํ ามัน จากรูปจะเห็นได้ว่าความผันผวนของราคาพืช
เศรษฐกิจเกิดขึ นอย่างต่อเนื องแต่แตกต่างระดับกันไป อย่างไรก็ตาม ระดับราคาพืชเศรษฐกิจที มีความผัน
ผวนสูงน่าจะก่อให้เกิดผลกระทบมากกว่าระดับราคาที มีความผันผวนไม่มากนัก เนื องจากความผันผวน
อย่างมากของระดับราคาอาจนําไปสู่การเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาสินค้า ซึ งเป็นการเปลี ยนแปลงแบบ
ถาวรในความสัมพันธ์ระหว่างอุปสงค์และอุปทานของตลาด นั นหมายความว่าการเปลี ยนแปลงโครงสร้าง
ราคาก่อให้เกิดผลกระทบในระยะยาว ปัจจัยที อาจเป็นสาเหตุของการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคา ได้แก่
การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ การพัฒนาทางด้านเทคโนโลยี การเปลี ยนแปลงเกี ยวกับระบบการเมือง ความ
ร่อยหรอของทรัพยากรทางธรรมชาติ ตลอดจนภัยพิบัติทางธรรมชาติ
โครงการวิจัยนี มุ่งศึกษาถึงการเปลี ยนแปลงที สําคัญ ๆ หรือการเปลี ยนแปลงที ส่งผลกระทบต่อ
โครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ ซึ งแตกต่างจากการศึกษาอื น ๆ (Trostle 2008; Zwolinski 2008; Naohito et al.
2014) ที เน้นศึกษาเพียงแค่ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร ทั งนี ทั งนั น โครงการวิจัยนี ไม่เพียงแต่มุ่งศึกษา
1-2
