Page 3 -
P. 3
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รหัสโครงการ : RDG5920034
ชื่อโครงการ : การเชาที่ดินของครัวเรือนเกษตรในประเทศไทยและผลกระทบตอสวัสดิการทางเศรษฐกิจของ
ครัวเรือน
ชื่อนักวิจัย : ดร.อุชุก ดวงบุตรศรี
หนวยงาน : ภาควิชาเศรษฐศาสตรเกษตรและทรัพยากร คณะเศรษฐศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร
อีเมล : uchook@gmail.com
ระยะเวลาโครงการ : เริ่มตน 1 กุมภาพันธ 2559 สิ้นสุด 31 มกราคม 2560 รวมเวลาทั้งสิ้น 12 เดือน
และไดขอขยายเวลาออกไปจนถึง 31 พฤษภาคม 2560
บทคัดยอ
ผลการศึกษานี้สอดคลองกับงานวิจัยเรื่องบทบาทของตลาดเชาที่ดินตอการพัฒนาเศรษฐกิจ
ครัวเรือนเกษตรในหลายๆ ประเทศ โดยพบวา ตลาดเชาที่ดินชวยลดความเหลื่อมล้ําในการถือครองที่ดิน
และชวยยกระดับรายไดครัวเรือนจากภาคเกษตรอยางชัดเจน ครัวเรือนที่มีที่ดินในการถือครองเปนเจาของ
มากจะปลอยเชาที่ดินใหครัวเรือนที่ขาดแคลนที่ดินทํากิน ดังจะเห็นไดวา ครัวเรือนผูเชามีที่ดินที่ตนเอง
เปนเจาของเพียง 14.46 ไร แตมีการเชาที่ดินมากถึง 28.67 ไรตอครัวเรือน เชนเดียวกัน ครัวเรือนผูปลอย
เชาเปนเจาของที่ดินมากถึง 50.74 ไร และมีการปลอยเชาราว 20 ไร ผลการศึกษาจากแบบจําลองเศรษฐ
มิติชี้วาปจจัยสําคัญที่มีอิทธิพลตอการตัดสินใจเชาที่ดิน ไดแก ความสามารถในการผลิต จํานวนสมาชิกใน
ครัวเรือน อายุหัวหนาครัวเรือน และรายไดจากการเกษตรปกอน การขยายขนาดที่ดินเชาเพิ่มขึ้น 1 ไร จะ
เพิ่มรายไดสุทธิจากการเกษตรราว 1,161 บาท หรือเทากับวารายไดสุทธิจากการเกษตรของครัวเรือนผูเชา
สูงกวาครัวเรือนที่ไมไดเชาที่ดินราว 18,292 บาท มูลคาทรัพยสินทางการเกษตรแทบไมชวยเพิ่มรายได
สุทธิจากการเกษตรเลยเนื่องจากทรัพยสินสวนมากเปนเครื่องจักรขนาดเล็ก จํานวนสมาชิกในครัวเรือนไม
สงผลตอรายไดสุทธิจากการเกษตรแตมีบทบาทอยางมากตอการเพิ่มรายไดสุทธินอกภาคเกษตร รัฐควรให
ความสําคัญกับตลาดเชาที่ดินมากขึ้นในฐานะกลไกที่ชวยแกปญหาความยากจนและปญหาการไรที่ดินทํา
กิน ซึ่งมีประสิทธิภาพและยั่งยืนกวาหลายๆ มาตรการที่นิยมใช การพัฒนาธนาคารที่ดินและเทคโนโลยี
ดานขอมูลและการสื่อสารเพื่อลดตนทุนทางธุรกรรมในตลาดเชาที่ดินจะชวยเพิ่มประสิทธิภาพของตลาด
เชาที่ดิน
คําหลัก : ตลาดเชาที่ดิน ประสิทธิภาพการผลิต รายไดสุทธิภาคเกษตร Townsend Thai Project