Page 21 -
P. 21
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
หน่วยงานของรัฐควรรวบรวมข้อมูลข่าวสารแหล่งทุนสนับสนุนที่มีอยู่ และหนทางที่จะเข้าถึงแหล่งทุนเหล่านี้
เผยแพร่ให้แก่องค์กรชุมชน ได้รับทราบและพิจารณาด าเนินการขอความสนับสนุนที่เหมาะสมกับองค์กรของตนเอง
แนวทางการพัฒนาการด าเนินงานขององค์กรชุมชน องค์กรชุมชนผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น ้าควรให้บริการ
สมาชิกอย่างครบถ้วน เพื่อส่งเสริมให้สมาชิกมีความสามารถในการผลิต ให้ความรู้แนวทางเพิ่มประสิทธิภาพในการ
ผลิต ร่วมมือกันแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับการเลี้ยงสัตว์น ้า คัดเลือกปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพมาขายให้สมาชิกในราคาที่
เป็นธรรม ให้บริการรวบรวมผลผลิต หาตลาดรองรับผลผลิต ติดต่อผู้รับซื้อที่ให้ราคาที่เป็นธรรม คุ้มต้นทุนการผลิต
ช่วยให้สมาชิกสามารถมีก าไรและรายได้จากการเลี้ยงสัตว์น ้า ประชาสัมพันธ์ข่าวสารและให้ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการ
เลี้ยงสัตว์น ้าแก่สมาชิก และท าหน้าที่ประสานงานกับหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้อง เพื่อความร่วมมือกับ
ทุกภาคส่วน
องค์กรชุมชนผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น ้าจะมั่นคงได้หากสมาชิกมีผลผลิตโดยรวมในปริมาณที่มากพอที่องค์กรจะ
สามารถท าธุรกิจกับสมาชิกโดยมีรายได้มากกว่าค่าใช้จ่าย องค์กรชุมชนสามารถจัดการฝึกอบรมเพื่อเพิ่มพูน
ความสามารถในการเลี้ยงกุ้งให้แก่สมาชิก ตลอดจนเชิญวิทยากรผู้มีความรู้และประสบการณ์ในการจัดการกับปัญหา
การเพาะเลี้ยงสัตว์น ้าที่เกิดขึ้น เช่น อาการกุ้งตายในระยะต้นที่มีปัญหาอยู่ในขณะนี้ มาให้ความรู้แก่สมาชิก ดังที่
สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มน ้าปากพนัง จ ากัด ท าในการจัดงานวันกุ้งที่ปากพนัง
เหตุผลส าคัญประการหนึ่งของการเข้าเป็นสมาชิกองค์กรชุมชน คือสมาชิกต้องการให้มีการรวมกันเพื่อซื้อ
ปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพได้ในราคาที่เป็นธรรม องค์กรชุมชนผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น ้าควรให้ความส าคัญแก่การให้บริการ
ปัจจัยการผลิตตามความต้องการของสมาชิก ซึ่งบริการนี้ยังสามารถสร้างรายได้ให้แก่องค์กร
ในการเลี้ยงปลานิล ปัญหาส าคัญประการหนึ่งคือการได้มาซึ่งพันธุ์ปลาที่มีคุณภาพ ในปริมาณที่ต้องการ แม้
สหกรณ์ประมงพาน จ ากัด และ สหกรณ์ผู้เพาะเลี้ยงและแปรรูปสัตว์น ้านครนายก จ ากัด จะตั้งอยู่ไม่ไกลจากพื้นที่ที่มี
การเพาะพันธุ์ปลานิลทั้งโดยหน่วยงานของภาครัฐ และ โดยเอกชน แต่ในพื้นที่นครนายก เกษตรกรโดยเฉพาะ
เกษตรกรรายเล็กยังมีปัญหาพันธุ์ปลา พันธุ์ปลาที่มีอยู่ไม่พอเพียงกับความต้องการ และยังมีปัญหาคุณภาพ ปัจจุบันยัง
ไม่มีระเบียบให้ผู้เพาะฟักต้องได้รับการรับรองมาตรฐานฟาร์มมีผู้เพาะฟักบางรายเท่านั้นที่สมัครใจขอการรับรอง
มาตรฐานฟาร์ม รัฐยังไม่มีระเบียบควบคุมคุณภาพในส่วนนี้ อย่างไรก็ตามศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุ์สัตว์น ้าที่ปทุมธานีให้
ข้อมูลว่ามีการประเมินคุณภาพผู้เพาะฟัก โดยให้ผู้เพาะฟักที่สมัครใจเข้ารับการประเมิน ซึ่งควรมีการประชาสัมพันธ์ให้
เกษตรกรได้ทราบรายชื่อผู้เพาะฟักและผลการประเมิน เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการเลือกซื้อพันธุ์ปลานิลที่มีคุณภาพ
สหกรณ์ผู้เลี้ยงปลานิลควรหาทางเข้าถึงและน าข้อมูลไปใช้
ผู้เลี้ยงกุ้งยังมีปัญหาการได้มาซึ่งพันธุ์กุ้งที่มีคุณภาพ ดังกล่าวมาแล้ว กรมประมงยังไม่มีมาตรการรับรอง
คุณภาพพันธุ์ลูกกุ้งที่ผู้เลี้ยงกุ้งซื้อจากเอกชน ทั้งกรมประมงเองก็ขาดก าลังในการเพาะพันธุ์กุ้งที่มีคุณภาพให้ผู้เลี้ยงกุ้ง
น าไปใช้ได้เพียงพอ ช่วงที่มีปัญหากุ้งตายในระยะต้น สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งหลายแห่งลดการให้บริการพันธุ์กุ้งลง เนื่องจาก
มีความเสี่ยงสูง ยากที่จะจัดหาพันธุ์กุ้งที่มีคุณภาพให้แก่สมาชิกได้ ปัญหาคุณภาพพันธุ์กุ้งนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องคือ
กรมประมง ควรเข้ามาให้ความช่วยเหลือโดยเฉพาะแก่ผู้เลี้ยงกุ้งรายเล็ก ลดความเสี่ยงด้านนี้ลง นอกไปจากการน าเข้า
พ่อแม่พันธุ์มาเพาะฟักคัดพันธุ์กุ้งแล้วส่งให้อกชนไปอนุบาลเพื่อขายต่อไปให้ผู้เลี้ยงกุ้ง ดังที่ท าไปแล้ว
อาหารปลานิลเป็นอีกหนึ่งปัญหาที่ควรได้รับการแก้ไข ผู้เลี้ยงปลานิลมักจะซื้ออาหารปลานิลตามค าแนะน า
ของเอกชนผู้ค้าปัจจัยการผลิต ซึ่งพบว่ามีการแนะน าให้ใช้อาหารปลาในปริมาณมากกว่าที่จ าเป็น ส่งผลให้ผู้เลี้ยงปลา
นิลต้องใช้ต้นทุนสูง องค์กรชุมชนผู้เลี้ยงปลานิลควรติดตามข้อมูลในส่วนนี้ และให้ค าแนะน าที่ถูกต้องแก่สมาชิก ที่
จังหวัดเชียงรายมีผู้เลี้ยงปลานิลซึ่งมีเครือข่ายกับสหกรณ์ประมงพาน จ ากัด ร่วมมือกับศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน ้าจืด
xxi
