Page 20 -
P. 20
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
อนึ่งในการเลี้ยงปลานิล ปัญหาสําคัญประการหนึ่งคือการได้มาซึ่งพันธุ์ปลาที่มีคุณภาพ ในปริมาณที่ต้องการ
แม้อําเภอพานและจังหวัดนครนายกจะตั้งอยู่ไม่ไกลจากพื้นที่ที่มีการเพาะพันธุ์ปลานิลทั้งโดยหน่วยงานของภาครัฐ และ
โดยเอกชน แต่ในพื้นที่นครนายก เกษตรกรโดยเฉพาะเกษตรกรรายเล็กยังมีปัญหาพันธุ์ปลา พันธุ์ปลาที่มีอยู่ไม่
พอเพียงกับความต้องการ และยังมีปัญหาคุณภาพ ปัจจุบันยังไม่มีระเบียบให้ผู้เพาะฟักต้องได้รับการรับรองมาตรฐาน
ฟาร์มมีผู้เพาะฟักบางรายเท่านั้นที่สมัครใจขอการรับรองมาตรฐานฟาร์ม รัฐยังไม่มีระเบียบควบคุมคุณภาพในส่วนนี้
อย่างไรก็ตามศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุ์สัตว์นํ้าที่ปทุมธานีให้ข้อมูลว่ามีการประเมินคุณภาพผู้เพาะฟัก โดยให้ผู้เพาะฟัก
ที่สมัครใจเข้ารับการประเมิน ซึ่งควรมีการประชาสัมพันธ์ให้เกษตรกรได้ทราบรายชื่อผู้เพาะฟักและผลการประเมิน เพื่อ
เป็นข้อมูลประกอบการเลือกซื้อพันธุ์ปลานิลที่มีคุณภาพ สหกรณ์ผู้เลี้ยงปลานิลควรหาทางเข้าถึงและนําข้อมูลไปใช้
อาหารปลานิลเป็นอีกหนึ่งปัญหาที่ควรได้รับการแก้ไข ผู้เลี้ยงปลานิลมักจะซื้ออาหารปลานิลตามคําแนะนํา
ของเอกชนผู้ค้าปัจจัยการผลิต ซึ่งพบว่ามีการแนะนําให้ใช้อาหารปลาในปริมาณมากกว่าที่จําเป็น ส่งผลให้ผู้เลี้ยงปลา
นิลต้องใช้ต้นทุนสูง สหกรณ์ผู้เลี้ยงปลานิลควรติดตามข้อมูลในส่วนนี้ และให้คําแนะนําที่ถูกต้องแก่สมาชิก ที่จังหวัด
เชียงรายมีผู้เลี้ยงปลานิลซึ่งมีเครือข่ายกับสหกรณ์ประมงพาน จํากัด ร่วมมือกับศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงนํ้าจืดฯ
ทดลองลดต้นทุนการเลี้ยงปลานิล โดยการให้อาหารในปริมาณที่เหมาะสม หากทําได้สําเร็จ สหกรณ์ประมงพาน จํากัด
สามารถนํามาแนะนําให้แก่สมาชิกได้
เมื่อสมาชิกมีผลผลิตโดยรวมมากพอ สหกรณ์สามารถให้บริการรวบรวมผลผลิตได้ ทั้งนี้ควรนําการวาง
แผนการผลิตและการตลาดที่สหกรณ์ประมงพาน จํากัด ใช้อยู่มาใช้ กําหนดให้สมาชิกที่จะขายผลผลิตผ่านสหกรณ์ ต้อง
ซื้อพันธุ์ปลาจากสหกรณ์เท่านั้น และสหกรณ์ให้บริการอาหารปลาแก่สมาชิก สามารถติดตามทราบการปล่อยพันธุ์ปลา
และกําหนดวันที่จะจับปลาได้ นํามาวางแผนการรวบรวมผลผลิตให้สอดคล้องกับความต้องการซื้อของตลาด อนึ่งควรมี
บทลงโทษสําหรับสมาชิกที่มีผลผลิตแล้วไม่ขายผ่านสหกรณ์ตามที่ตกลงกันไว้
นอกจากให้การอบรมการเลี้ยงปลานิลแล้ว สหกรณ์ฯ ควรทําหน้าที่ประมวลข่าวสารการผลิต การตลาด และ
ราคาปลานิล และประชาสัมพันธ์ให้สมาชิกทราบ ซึ่งทําได้ทั้งในรูปของสิ่งตีพิมพ์ จัดทําศูนย์ข่าวสารความรู้ที่ที่ทําการ
สหกรณ์ให้สมาชิกเข้ามาติดตามได้ ตลอดจนใช้ Social media ประชาสัมพันธ์ข่าวให้สมาชิก
สหกรณ์ควรให้ความสําคัญแก่การร่วมงานกับหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ เชิญเข้าร่วมประชุมให้คํา
ปรีกษาแนะนําเพื่อปรับปรุงพัฒนาการดําเนินงานของสหกรณ์ตลอดจนให้ความสนับสนุนตามช่องทางที่รัฐจัดไว้ให้
ความสัมพันธ์ที่มีจะช่วยให้สหกรณ์สามารถติดต่อขอความสนับสนุนได้สะดวกขึ้นเมื่อมีปัญหาที่ต้องการความอนุเคราะห์
อนึ่งการรวมตัวกันเช่นนี้ช่วยให้ความสะดวกแก่เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการทํางานร่วมกับผู้เลี้ยงปลานิล
สามารถติดต่อให้คําแนะนําผ่านผู้นําสหกรณ์ได้ ทั้งควรให้ความสําคัญแก่การประสานงานกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งใน
ภาครัฐและภาคเอกชน เป็นการทํางานในลักษณะที่เป็นไปตามแนวคิดระบบนิเวศวิธี บนพื้นฐานความร่วมมือจากทุก
ภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงปลานิล โดยเฉพาะในพื้นที่ของสหกรณ์
อนึ่งเพื่อส่งเสริมพัฒนาและแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นกับอุตสาหกรรมปลานิลของประเทศไทย ควรมีการส่งเสริมการ
ทํางานร่วมกันอย่างบูรณาการระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ ซึ่งจะรองรับการนําระบบ
xx
