Page 14 -
P. 14
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มาตรฐานฟาร์ม แต่มีปัญหาว่าพันธุ์ปลานิลที่ได้มาในระยะหลังสมาชิกซื้อพันธุ์ปลาแปลงเพศมาเลี้ยง แต่ปลากลับวางไข่
เลี้ยงไม่โต เป็นปัญหาความด้อยคุณภาพของลูกพันธุ์ปลานิลที่ได้มา ทําให้ไม่สามารถมีผลผลิตส่งให้สหกรณ์ฯ ได้ตามที่
วางแผนไว้ ทั้งสมาชิกบางรายที่เลี้ยงได้ กลับขายผลผลิตให้ผู้รับซื้อจากเครือเจริญโภคภัณฑ์ แทนที่จะส่งมอบปลาให้
สหกรณ์ฯ ตามที่ตกลงกัน ปริมาณผลผลิตที่ได้ตํ่ากว่าที่คาดไว้ มีไม่พอส่งให้เทสโก้โลตัส ซึ่งประธานฯ พยายาม
แก้ปัญหาโดยหาปลานิลจากแหล่งอื่น ซึ่งข้อนี้ไม่สอดคล้องกับหลักการสหกรณ์ที่สหกรณ์ฯ ควรให้บริการรวบรวม
ผลผลิตของสมาชิก
จากการประชุมเชิงชุมชนในเดือนกรกฎาคม 2558 กรรมการดําเนินการฯ วางแผนอบรมสมาชิกเพิ่มเติม และ
จะแก้ปัญหาพันธุ์ปลา ให้สมาชิกสามารถได้ใช้พันธุ์ปลาที่มีคุณภาพ หากทําได้สหกรณ์ฯ จะมีผลผลิตในปริมาณเพียงพอ
แก่การส่งขายให้เทสโก้โลตัส แม้จะยังไม่ได้เต็มตามจํานวนที่ตกลงกันไว้ แต่ก็อยู่ในปริมาณที่เทสโก้โลตัสรับได้
เพื่อป้องกันปัญหาสมาชิกที่ไม่ส่งมอบปลาตามข้อตกลง สหกรณ์ฯ ควรมีบทลงโทษสมาชิกที่ผิดสัญญา ซึ่งอาจ
เริ่มจากการตัดสิทธิ์ในครั้งต่อไป ดังที่สหกรณ์ฯ บางแห่งใช้บทลงโทษนี้อยู่ ไปจนถึงการทํา Social sanction ต่อต้าน
สมาชิกที่ผิดสัญญา
อนึ่งนอกจากสมาชิกที่คัดเลือกไว้แล้ว ควรให้การฝึกอบรมให้ความรู้แก่สมาชิกที่สนใจเลี้ยงปลานิล เพื่อ
ส่งเสริมให้มีสมาชิกที่สามารถเลี้ยงปลานิลที่มีคุณภาพเพิ่มขึ้น ชี้แจงให้สมาชิกทราบความต้องการของผู้ซื้อ และ
แนวทางปฏิบัติเพื่อให้ได้ผลผลิตตามคุณภาพที่ต้องการ เพื่อให้สามารถมีผลผลิตส่งขายให้เทสโก้โลตัสเพิ่มขึ้น ซึ่งเป็น
ความต้องการของเกษตรกรที่เข้ามาเป็นสมาชิกสหกรณ์ฯ อยู่แล้ว
สหกรณ์ฯ ต้องร่วมมือกับสมาชิกแก้ปัญหาผลผลิตที่มีไม่เพียงพอกับที่มีตลาดรองรับไว้แล้ว
หากสนับสนุนให้สมาชิกมีผลผลิตเพิ่มขึ้น สหกรณ์ฯ สามารถมีรายได้จากการรวบรวมผลผลิต ทั้งควรสนใจ
ให้บริการจัดหาปัจจัยการผลิตให้แก่สมาชิก ทั้งพันธุ์สัตว์นํ้า อาหารสัตว์นํ้า เวชภัณฑ์/เคมีภัณฑ์ ขอคําแนะนําจากผู้ที่มี
ความรู้เพื่อให้ได้ปัจจัยการผลิตที่คุณภาพมาขายให้สมาชิกในราคาที่เป็นธรรม
ปัญหาที่มีอยู่คือสหกรณ์ฯ ไม่มีพนักงานประจําให้บริการแก่สมาชิก ทั้งนี้ควรหารือกันระหว่างกรรมการ
ดําเนินการฯ ที่ทําหน้าที่ตัวแทนกลุ่ม สละเวลาเข้ามาช่วยกันปฏิบัติงานและ/หรือ ส่งตัวแทนจากกลุ่มมาร่วมทํางาน โดย
แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบให้ชัดเจน กรรมการและสมาชิกสามารถจะหารือกันกําหนดอัตราค่าตอบแทนให้แก่ผู้ที่เข้ามา
ทํางานให้สหกรณ์ฯ ในช่วงที่ยังไม่สามารถจ้างพนักงานประจําได้ การลงบัญชีควรทําให้ชัดเจนและเป็นปัจจุบัน
ค่าตอบแทนอาจคิดให้ตามสัดส่วนของรายได้ที่สหกรณ์ฯ ได้จากการให้บริการปัจจัยการผลิต ทั้งนี้สหกรณ์ฯ มีกลุ่ม
สมาชิกที่ค้าอาหารสัตว์ ซึ่งอาจเข้ามาทํางานส่วนนี้ได้ หรืออาจติดต่อบริษัทผู้ค้าปัจจัยการผลิตที่ร่วมมือกันได้ ลด
ขั้นตอนคนกลางลง โดยให้บริการปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพแก่สมาชิกในราคาที่เป็นธรรม มีเปอร์เซ็นต์ตอบแทนให้แก่
สหกรณ์ฯ ซึ่งเป็นแนวทางที่สหกรณ์ผู้เลี้ยงกุ้งลุ่มนํ้าสามร้อยยอด-ปราณบุรี จํากัด เคยนํามาใช้
ในส่วนของการรวบรวมผลผลิต นอกจากการส่งขายปลานิลให้เทสโก้โลตัสแล้ว สหกรณ์ฯ ควรหารือสมาชิก
เพื่อรวมกลุ่มกันรวบรวมผลผลิตสัตว์นํ้าอื่นๆไปขายที่ตลาดกลาง เช่น ตลาดไท แต่ทั้งนี้ต้องมีช่องทางติดต่อผู้รับซื้อ/แพ
ปลาที่ตลาดไท และสหกรณ์ฯ ต้องมีข้อมูลปริมาณผลผลิตที่จะรวบรวมไปขายได้ มีการวางแผนการผลิตและรวบรวม
ผลผลิตให้ได้ปริมาณที่เหมาะสม ทํางานในลักษณะรวมกันขาย คล้ายกับที่สหกรณ์ประมงพาน จํากัด ใช้กับปลานิล แต่
xiv
