Page 68 -
P. 68
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ความทุกข์ เราน่าจะเป็นเด็กเสียบ้าง เพื่อจะไม่ให้เกิดความทุกข์ความ
เดือดร้อนใจ แต่นั่นแหละ คนเรามันขึ้นมาแล้ว ลงไม่ได้ถอยไม่ได้ เรื่อง
ของชีวิตไม่เหมือนรถที่เราถอยได้ออกได้ ถอยหลังได้ไปหน้าได้ ชีวิตมัน
ถอยไม่ได้ มีแต่ไปข้างหน้า เมื่อเติบโตขึ้นมาแล้วก็ไปยึดจับนั่นจับนี่ไว้
มีอุปาทานในเรื่องอะไรๆ ต่างๆ มากมาย เมื่อยึดไว้แล้ว ปล่อยไม่เป็นวาง
ไม่เป็น แต่ว่าเด็กนั้นเขาไม่ได้ยึดถือมาก เพราะฉะนั้นเขาจึงไม่มีความ
ทุกข์ความเดือดร้อนใจ นั่นจิตใจของเด็กมันเป็นอย่างนั้น
อีกประเภทหนึ่ง จิตใจที่ไม่มีความทุกข์ คือคนที่เราเรียกว่า
ปัญญาอ่อน พวกคนปัญญาอ่อนนี่มันไม่มีความทุกข์ มันไม่มีเสียอก
เสียใจ ไม่มีวุ่นวายอะไร แล้วก็ไม่ค่อยจะดีอกดีใจในเรื่องอะไรๆ มาก
เกินไป เขามีใจเฉยๆ ที่เฉยเช่นนั้นก็เพราะว่าปัญญามันอ่อน ไม่มีความ
คิด ไม่รู้จักคุณค่าของสิ่งที่เขาเข้าไปเกี่ยวข้อง เขาไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร
พวกนี้ก็ไม่มีความทุกข์ ไม่มีความเดือดร้อนใจ เหมือนกับคนธรรมดา
เพราะฉะนั้น เราจะเห็นว่าเด็กปัญญาอ่อนเขาอยู่อย่างนั้น สภาพจิตใจ
เขาอย่างไร เมื่อตัวน้อยๆ เป็นหนุ่ม ก็อยู่อย่างนั้น จนอายุมากกลางคน
เขาก็อยู่อย่างนั้น ไม่ค่อยจะเปลี่ยนแปลง
เคยพบเด็กประเภทอย่างนี้ เมื่อสมัยเด็กๆ ก็เคยเล่นเคยอะไร
กัน ทำาอะไรเขาก็อย่างนั้น เขาไม่รู้สึกอะไร เอามือตีเข้าที่สันหลัง เขา
ปาฐกถาธรรม 67
