Page 66 -
P. 66
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การปฏิบัติธรรมนั้นมันมีหลายชั้นหลายเชิง สลับซับซ้อน แต่
ว่าจุดหมายก็เป็นอันเดียวกัน คือต้องการให้จิตเราคงที่ อยู่ในสภาพ
สงบ สะอาด สว่าง อะไรมากระทบจิตใจของเรา ก็ไม่ทำาให้หวั่นไหวโยก
โคลงได้ ไม่ทำาให้เราเป็นทุกข์ ไม่ทำาให้เราเป็นสุข แต่ทำาให้เรามีอาการ
เฉยๆ ความเฉยๆ ของจิตในลักษณะที่ว่านั้น ไม่ใช่เฉยอย่างคนที่ไม่รู้
อะไร ความเฉยของคนที่ไม่รู้อะไรก็มีเหมือนกัน เขาเรียกว่าเฉยแบบคน
โง่หรือมีอวิชชาครอบงำาจิตใจไม่รู้ไม่เข้าใจ ไม่มีความคิดความอ่าน ก็ไม่
เศร้าโศกไม่เสียใจ เช่นเด็กๆ ที่สูญเสียพ่อแม่ไป จะเห็นว่าเด็กตัวน้อยๆ
พ่อถึงแก่ความตายไป เด็กเขาไม่ได้มีความเสียอกเสียใจอะไร แล้วเขา
อาจจะถามในรูปแปลกๆ เช่นถามว่า คุณแม่ คุณพ่อทำาไมจึงนอนอยู่ใน
หีบเล็กๆ เช่นนั้น ไม่ออกมานั่ง เขาไม่รู้ว่าเป็นอะไร ไม่รู้ว่าพ่อนั้นไม่มี
ชีวิตแล้วหรือตายแล้ว เขาไม่เข้าใจ เวลาเอาพ่อขึ้นไปบนเชิงตะกอนเผา
บางทีเขาก็ถามแม่ที่ยังมีชีวิตอยู่ว่า แม่ทำาไมเอาพ่อไปเผาเสียล่ะ พ่อไม่
ร้อนหรือ อย่างนี้เป็นตัวอย่าง นั่นเป็นความรู้สึกของเด็กๆ ตัวน้อยๆ ซึ่ง
ยังไม่เข้าใจเรื่องของชีวิตตามสภาพที่เป็นอยู่จริงๆ เขาไม่มีความรู้สึกเป็น
ทุกข์ร้อนอกร้อนใจ เขาวิ่งเขาเล่นไปตามปกติ
ในสมัยอาตมาเป็นเด็กๆ ก็จำาได้ว่ามีความรู้สึกคล้ายกันในรูป
อย่างนั้น คือว่าพี่ชายถึงแก่ความตาย พี่ชายที่ตายก็เป็นโรคบิด ยังจำา
ภาพได้เวลานั่งถ่ายนี่ร้องไห้ เอามือกุมท้องบิดตัวด้วยความเจ็บปวด ก็
ปาฐกถาธรรม 6๕
