Page 142 -
P. 142
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
138
13.3 รีซิโปรคอล ทรานสโลเคชัน
การแลกเปลี่ยนชิ้นสวนระหวางโครโมโซมที่มิไดเปนคูกันแบบรีซิโปรคอล ทราน
สโลเคชันนั้นพบมากกวาแบบอื่น ๆ สิ่งมีชีวิตที่เปนทรานสโลเคชัน เฮตเทอโรไซโกต (translocation
heterozygote) (รูปที่ 13.6 A) ในระยะพะคีทีนของการแบงเซลลแบบไมโอซิส โครโมโซมทั้ง 4 แทง
จะมาจับคูแนบชิดกัน (quadruple) เปนรูปกากะบาด (cross) (รูปที่ 13.6 B และรูปที่ 13.7) ซึ่งมีลักษณะ
คลายกับการจับคูกันของโครโมโซมที่เหมือนกัน 4 แทง หรือที่เรียกวา ควอดริวาเลนท (quadrivalent)
และเมื่อมีการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนระหวางโครโมโซม 2 คูนี้แลว ในระยะไดอะไคเนซิสจะพบ
โครโมโซมทั้ง 4 มีการจัดเรียงตัวเปนรูปแบบตาง ๆ (รูปที่ 13.6 C) ดังนี้ ถาการแลกเปลี่ยนชิ้นสวน
โครโมโซมเกิดขึ้นตรงตําแหนง 1 2 3 4 5 และ 6 โครโมโซมทั้ง 4 จะจัดเรียงตัวเปนรูปเลข 8 ถาการ
แลกเปลี่ยนเกิดขึ้นที่ตําแหนง 1 3 5 และ 6 โครโมโซมทั้ง 4 จะจับกันเปนรูปวงแหวน ถาการ
แลกเปลี่ยนเกิดขึ้นที่ตําแหนง 1 3 และ 5 โครโมโซมทั้ง 4 จะมาตอกันคลายลูกโซ
รูปที่ 13.6 ไดอะแกรมแสดงการจับคูกันของโครโมโซมทั้ง 4 ของสิ่งมีชีวิตที่เปนทรานสโลเคชันเฮต
เทอโรไซโกต (A) โครโมโซมคูเหมือน 2 คูที่เกิดรีซิโปรคอล ทรานสโลเคชัน (B) โครโมโซม
ทั้ง 4 มาจับคูกันเปนรูปกากะบาดในระยะพะคีทีน และมีไคแอสมาเกิดขึ้น 6 แหง (1 ถึง 6)
(C) ในระยะไคอะไคเนซิสโครโมโซมทั้ง 4 จะจัดเรียงตัวเปนรูปแบบตาง ๆ ขึ้นอยูกับ
จํานวนไคแอสมา เชน รูปเลข 8 รูปวงแหวน และรูปลูกโซ